Muş İlinde Bulunan Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Bazı Yapısal Özelliklerinin Crosstab Analiziyle Belirlenmesi
Bu araştırmada, süt sığırcılığı işletmelerinin bazı yapısal durumunudeğerlendirmek amacıyla Muş İli ve 5 ilçesinde 346 işletme sahibiyleyüz yüze anket çalışması yapılmıştır. Buna göre, işletmecilerinortalama yaşı 44.21 yıl, hayvancılık yaptığı süre 21.22 yıl, hanedekibirey sayısı 7.16 ve işletmede bulunan hayvan sayısı ortalama 37.54baş olarak belirlenmiştir. İşletmecilerin eğitim durumu okuryazarolmayan %9.1, ilkokul %51.5, ortaokul %24.6, lise %13.5 ve üniversite%1.5 şeklinde değişmektedir. Muş ilinin süt sığırcılığı için uygunolmadığını bildiren işletmecilerin %58.8’i neden olarak “yem-ot pahalı+ mera az” sorununu belirtmişlerdir. İşletmelerde bulunan melez vekültür ırklarının oranları sırasıyla %38.4 ve %7.5 şeklindedir. Melezırklar içerisinde Simental (%40.4) ve Simental-Esmer (%30.5)melezleri en fazla bulunmaktadır. İşletmelerde damızlık temini kendiişletmesi (%37.4), pazar (%28.1) ve il dışı (%4.1) ile bunlarınkombinasyonlarından oluşmaktadır. İl genelinde kültür ırkı oranı%7.5 iken, bu oran Hasköy ilçesinde %41.2 ve Korkut’ta %54.2 olarakbulunmuştur. İşletmedeki sorunlar, yemin pahalı olması, destekpriminin az olması, kredi ve veteriner hizmeti şeklindedir.İşletmecilerin beklentileri destek primlerinin artırılması ve damızlıkhayvan temininde yardım olarak belirlenmiştir.
Determination of Some Structural Characteristics of Dairy Cattle Breeding Enterprises via Crosstab Analysis in Muş Province
This research was conducted to determine the structural status of 346 dairy farms located in Muş province and its 5 districts. Accordingly, the average age of the farmers, number of years as a livestock farmer, number of family members and number of animals in the farm were 44.21, 21.22 years, 7.16 and 37.54 heads, respectively. The educational status of the farmers varied from nonliterate (9.1%), primary school (51.5%), middle school (24.6%), and high school (13.5%) to university (1.5%). Overall, 23.7% of the farmers reported that Muş was not suitable for dairy cattle due to the problem of "feed-herb expense + limited pasture area" (58.8%). The ratios of crosbred and cultivated breeds in the farms were 38.4% and 7.5%, respectively. Simental (40.4%) and Simental-Brown Swiss (30.5%) crosbred were the most intense crossbred. In these enterprises, the breeding base consisted of its own (37.4%), market (28.1%) and nonprovince (4.1%) and their combinations. While the rate of culturebreed throughout the province was 7.5%; this rate increased to 41.2% in Hasköy and 54.2% in Korkut districts. Problems encountered in enterprises were mainly due to feed expense, followed by credit and veterinary services, while expectancy was determined mainly as subsidies and breeding animals.
___
- Akkuş Z, 2009. Konya İlindeki Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Özellikleri. SÜ. Fen Bil. Ens., Zootekni ABD, Doktora Tezi, 37s.
- Aksoy A, Güler İO, Terin M 2014. Erzurum ili damızlık sığır yetiştiricileri birliğine üye olan ve olmayan üreticilerin belirli özellikler açısından karşılaştırılması. GOP Ziraat Fakültesi Dergisi. 31(3): 82-90
- Anonim 2018. Hayvancılık İstatistikleri. Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik. gov. tr /hayvancilikapp/hayvancilik.zul(Erişim tarihi: 09.03.2018).
- Bakan Ö, Aydın R 2016. Ağrı İli Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Özellikleri. Ziraat Fakültesi Dergisi, 47(2):113-122.
- Bakır G 2002. Van İlindeki Özel Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Tercih Edilen Kültür Irkları. YYÜ. Tarım Bilimleri Dergisi, 12(2):11-20.
- Boz İ 2013. Doğu Akdeniz Bölgesi'nde Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Yapısı, Sorunları ve Çözüm Önerileri. KSÜ. Doğa Bilimleri Dergisi, 16(1):24-32.
- CochranWG1977. Sampling techniques (3rd Edition). John Wiley&Sons. New York. https://www. academia.edu/29684662/Cochran_1977_Sampling_ Techniques_Third_Edition. pdf. (Erişim: 14.01.2019).
- Çoban O, Laçin E, Sabuncuoğlu N, Genç M 2013. Production and health parameters in cattle herds: A Survey from Eastern Turkey. Journal Animal and Plant Sciences, 23(6):1572-1577.
- Diler A, Güler İO, Aydın R, Yanar M Koçyiğit R 2017. Erzurum ili Narman ilçesi sığırcılık işletmelerinde çiftlik yönetimi ve buzağı yetiştirme uygulamaları. Alınteri Ziraai Bilimler Dergisi, 32(1):39-45.
- Düzgüneş O, Kesici T, Gürbüz F 1983. İstatistik Metodları I. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay. 229.
- Erdoğan HM, Çitil M, Güneş V, Saatci M 2004. Dairy cattle farming in Kars district, Turkey: I. Characteristics and production. Turkish J. Veterinary and Animal Sciences,28(4):735-743.
- Hozman S, Akçay H 2016. Sivas ili damızlık sığır yetiştiricileri birliğine üye süt sığırcılığı işletmelerinin bazı teknik ve ekonomik özellikleri. Tarım ekonomisi dergisi. 22(1): 57-65.
- Ildız F 1999. Tokat ili merkez ilçesinde ithal sığır yetiştiren tarım işletmelerinin yapısı. Ankara Üniv. Fen Bil. Ens., Zootekni ABD, Yüksek Lisans Tezi, 77s.
- Kaygısız A, Tümer R, Orhan H, Vanlı Y 2008. Kahramanmaraş Bölgesi Süt Sığırcılık İşletmelerinin Yapısal Özellikleri: 1. Yetiştirme Uygulamaları. SDÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 3 (2): 23-31.
- Kaygısız A, Tümer R 2009. Kahramanmaraş İli Süt Sığırı İşletmelerinin Yapısal Özellikleri: 2. Barınak Özellikleri. KSÜ Doğa Bilimleri Derg., 12 (1): 40-47.
- Kaygısız A, Tümer R, Orhan H, Vanlı Y 2010. Kahramanmaraş İli Süt Sığırcılık İşletmelerinin Yapısal Özellikleri: 4. İşletmecilerin Sosyal ve Kültürel Durumları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 41 (1): 39-44.
- Koçyiğit R, Diler A, Yanar M, Güler O, Aydın R, Avcı M 2015. Erzurum İli Hınıs İlçesi sığırcılık işletmelerinin yapısal durumu: Çiftlik yönetimi ve buzağı yetiştirme uygulamaları. Iğdır Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(4): 85-97.
- Koçyiğit R, Diler, A Yanar, M Güler, O Aydın, R, Avcı M 2016. Süt sığırcılığı işletmelerinde hayvan sağlığı, veteriner sağlık hizmetleri ve yetiştirici memnuniyeti: Erzurum ili Hınıs ilçesi örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi. 3(1): 24–32.
- Köseman A, Şeker İ 2016. Malatya İlinde Sığırcılık İşletmelerinin Mevcut Durumu: I. Yapısal Özellikler. Fırat Üniv. Sağlık Bilimleri Dergisi, 30(1): 5-12.
- Önal AR, Özder M 2008. Edirne İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine Üye İşletmelerin Yapısal Özellikleri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5 (2):197-203.
- Öztürk NN 2009. Mardin ilindeki süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri. SÜ. Fen Bil. Ens., Zootekni ABD, Yüksek Lisans Tezi, 65s.
- Özyürek S, Koçyiğit R, Tüzemen N 2014. Erzincan İlinde süt sığırcılığı yapan işletmelerin yapısal özellikleri: Çayırlı İlçesi örneği. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 11(3):19-26.
- Savaş S, Yenice G 2016. Rize İlinde Yapılan Süt Sığırcılığının Mevcut Durumunun Araştırılması. Atatürk Üniv. Veteriner Bilimleri Dergisi, 11(1):74- 83.
- Soysal Mİ, Özder M 2004. Türkiye’de Süt Sığırcılığı Islah Çalışmaları. Hayvancılık Sempozyumu,12-15 Eylül, Kırklareli.
- Şahin K, Gürsoy AK 2016. Iğdır İli Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Sosyo Ekonomik Yapısı. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, TARGİD 5:118-129.
- Şeker İ, Tasalı H, Güler H2012. Muş ilinde sığır yetiştiriciliği yapılan işletmelerin yapısal özellikleri. FÜ. Sağ. Bil. Vet. Derg., 26(1): 9-16.
- Tilki M, Sarı M, Aydın E, Işık S, Aksoy AR 2013. Kars ili sığır işletmelerinde barınakların mevcut durumu ve yetiştirici talepleri: I. Mevcut durum. Kafkas Üniv. Veteriner Fak. Derg. 19(1):109-116.
- Tugay A, Bakır G 2008. Giresun yöresindeki sığırcılık işletmelerinde kullanılan yem çeşitleri ve hayvan besleme alışkanlıkları. Atatürk Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi,39(2): 231-239.
- Tugay A, Bakır G 2010. Giresun yöresindeki süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri. Atatürk Üniv. Ziraat FakültesiDergisi,40(1):37-47.
- Ünalan A, Serbester U, Çınar M, Ceyhan A, Akyol E, Şekeroğlu A, Erdem T, Yılmaz S 2013. Niğde İli süt sığırcılığı işletmelerinin mevcut durumu, başlıca sorunları ve çözüm önerileri. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 1 (2): 67-72.
- Yamane T 2006. Temel örnekleme yöntemleri. (Çeviri: Esin A, Bakır MA, Aydın C, Güzbüzsel E.) Literatür Yayınları: 53, İstanbul, 411.