ENGELLİ OLAN VE OLMAYAN ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DEMOGRAFİK VE PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİ İLE SORUNLARININ KARŞILAŞTIRILMASI
Amaç: Bu araştırmanın amacı, engelli öğrencilerin demografik özelliklerinin (cinsiyet, yaş, medeni durum, mezun olunan lise türü, kardeş sayısı vb.), diğer bazı özelliklerinin (boş zaman faaliyetleri, barınma biçimleri, gelecekle ilgili düşünceleri vb.), üniversitede yaşadıkları sorunlarının ve psikolojik sorunlarının belirlenmesi ve engelli olmayan öğrencilerle karşılaştırılmasıdır. Yöntem: Araştırmaya Ankara Üniversitesi'nin çeşitli fakültelerinde okuyan, toplam 70 üniversite öğrencisi (Engelli = 35, Engelli olmayan = 35) katılmıştır. Veri toplama araçları olarak araştırıcılar tarafından geliştirilen bir anket ve Kısa Semptom Envanteri kullanılmıştır. Anket engelliler için 89, engelli olmayanlar için 83 sorudan oluşmaktadır. Kısa Semptom Envanteri'nde ise toplam 53 maddelik 9 alt ölçek ve ek maddeler yer almakta olup, bunların toplam puanları ile üç global indekse göre değerlendirme yapılmaktadır. Bulgular ve Tartışma: Engelli olan ve olmayan öğrencilerin genelde benzer oldukları, ancak az sayıda özellikleri ve sorunları bakımından farklılık gösterdikleri anlaşılmaktadır. Engelliler daha az ev işi yapıp, daha az sinemaya-tiyatroya gitmekte, daha az kitap okumakta ve sosyal ekinliklere daha az katılmaktadırlar. Engelliler sınavlarla, engelli olmayanlar da fakülte idari personeliyle daha çok sorun yaşadıklarını bildirmişlerdir; engelli öğrencilerin kütüphane hizmetleriyle ve yemekhaneyle de ilgili sorunları biraz daha fazla gibidir. Ankette ele alınan sorunların ne kadarının yaşandığı bakımından engelli olan öğrencilerle engelli olmayan öğrenciler arasında anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir, iki grup öğrencinin bu sorunları benzer düzeylerde yaşadıkları anlaşılmaktadır. Engelli olan ve olmayan öğrencilerin Kısa Semptom Envanteri alt ölçek toplam puanları ve indeksleri arasında da anlamlı farklar elde edilmemiştir, ruh sağlığının çeşitli yönleri bakımından benzer oldukları bulunmuştur. Bulgular literatür doğrultusunda tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Engelli öğrenciler, öğrenci sorunları, psikolojik belirtiler
Objectives: The purpose of this study was to determine demographical (e.g., gender, age, marital status, type of high school, number of siblings in family) and psychological characteristics and problems of handicapped students, and to compare their characteristics with those of nonhandicapped students. Method: Participants were 70 volunteer undergraduate students (Handicapped = 35, Nonhandicapped = 35) from different Faculties of Ankara University. The data had been collected via a demographical information questionnaire developed by the investigators and the Brief Symptom Inventory. Demographical information questionnaire consisted of 89 items for handicapped students and 83 items for nonhandicapped students. Brief Symptom Inventory is a 53-item self-report measurement with 9 subscales and additional items. Scores obtained from Brief Symptom Inventory has been evaluated throughout the total score of each subscale and three different global indexes. Results and discussion: Results of the study indicated that the handicapped and nonhandicapped students were similar in general with a few differences in their demographical and psychological characteristics. Handicapped students involved in less individual and social entertainment activities (e.g., making housework, reading book, going to cinema). Regarding to problems in the university, handicapped students reported that they have problems in taking exams, using library, and utilizing cafeteria services. However, nonhandicapped students reported that they have problem with administrative personnel of the faculty. İn terms of daily life problems stated in questionnaire, there was no significant difference between two groups. İn addition, no significant differences were found betvveen two groups in terms of the subscales and indexes of the Brief Symptom Inventory. İn other words, it was found that handicapped and nonhandicapped university students were similar for different aspects of psychological health. Consistency of the findings with the literatüre was discussed.
Keywords:
Handicapped students, student problems, psychological symptoms,
___
- Akbalık FG (1997) Bilgilendirme ve Grupla Psikolojik Danışmanın Üniversite Birinci Sınıf Öğrencilerinin Üniversite Uyumları Üzerine Etkisi Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 30(1) 158-179
- Akçamete G (1992) Üniversitedeki Bedensel Engelli Gençlerin Kendini Kabulle İlgili Yaygın Sorunları Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 25(2) 447-461
- Akçamete G ve Kargın T (1998) Bedensel Engeli Olan ve Olmayan Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Yönelimi Düzeylerinin İncelenmesi Türk Psikoloji Dergisi, 13 (42) 37-44
- Akman Y (1995) Cinsiyetlerine, Sınıflarına, Yüksek Öğrenimleri Sırasında Kaldıkları Yerlere ve Bazı Aile Özelliklerine Göre Üniversite Öğrencilerinin Uyumları Psikiyatrı Psikoloji Psıkofarmakolojı Dergisi, 3 (2) 20-27
- Algaryoutı IA (2003) Attıtudes of Pre-Servıce Teachers Tovvards Persons VVıthdısabılıtıes Predıctıons for the Success of Inclusıon College Student Journal, 37(4) 515-522 30 Mart 2004, from Ebsco Hoşt database
- Aydın B (1990) Üniversite Öğrencilerinin Kaygı Düzeyleri ile Ders Çalışma Tutum ve Alışkanlıklarının İncelenmesi Psikoloji Dergisi, 7 (25) 33-40
- Aydın G (1988) Üniversite Öğrencilerinde Depresyon, Açıklama Biçimi ve Akademik Başarı İlişkisi Psikoloji Dergisi, 6 (22) 6-13
- Bacakoğlu N (1996) Görmeyen Engellilerde Benlik Kavramının Gelişmesinde Aile Tutumunun Etkisi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul
- Baykoç-Donmez N (1998) Ülkemizde Ne Kadar Engellı/Ozurlu Birey Var? Sağlıklı Sayım Nasıl Yapılır? Destek, 1 (1) 43-44
- Brazıer M, Parry M (2000) Blınd Students Facıng Challenges in a College Physıcs Course J College Science Teachıng, 30(2) 114-117 27 Eylül 2004, From Ebsco Hoşt database
- Burgstahler SE (1995) Cooperatıve Educatıon and Students Wıth Dısabılıtıes J Studıes in Technıcal Careers, 15(2) 29 Eylül 2004, http//staff Washington edu/sherylb/jstc 95 html
- Çuhadaroğlu F (1989) Üniversite Gençliğinde Kimlik Bocalamaları Üniversite Gençliğinde Uyum Sorunlar Sempozyumu Bilimsel Çalışmaları Ankara Bılkent Üniversitesi, s 35-39
- Dökmen, ZY (2000) Engellilere Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirilmesi, Geçerliği ve Güvenirliği (Bildin) XI Ulusal Psikoloji Kongresi, 20-22 Eylül 2000, Ege Üniversitesi, İzmir
- Ekşi A (1982) Gençlerimiz ve Sorunları İstanbul İstanbul Üniversitesi Yayınları, no 2790
- ISSN: 1300-980X
- Başlangıç: 1992
- Yayıncı: Ankara Üniversitesi