Zehra Rumeysa FAZLA, Yavuz ARAT, İzzet Alim FAZLA

Uzay Araçları Mekânlarının İncelenmesi: “Passengers” Filmi Örneği

Mekân görsel olarak ele alındığında, sanat türlerinden en çok sinema ile ilişkilendirilir. Kurgusal mekân sinemanın ayrılmaz bir parçasıdır ve tasarımcılara büyük bir deneyimleme alanı sunar. Günümüzde etkileyici ve revaçta olan uzay temalı filmler ise gelecek senaryolarını resmetmede en etkili araçlardan biridir. Gelecek ile ilgili senaryolara sahip uzay temalı filmlerde tasarımcılar, iç mekân ve mobilya kullanımları bakımından araştırmalar yaparak gelecek öngörüleriyle ürünler ortaya koymaktadırlar. Bu kurgusal mekânlarda çoğu zaman mobilyalar zaman-mekân vurgusunu yapmak ve desteklemek için ön plana çıkmaktadır. Dolayısıyla geleceği konu alan uzay temalı filmlerdeki mekân ve mobilya tasarımlarının konfor, ergonomi ve tasarım anlayışı açısından günümüzden farklı bir boyutta olduğu gözlemlenmektedir. Bu çalışmada da uzay temalı filmlerin en yenilerinden olan “Passengers” (Uzay Yolcuları) filmi çalışma konusu olarak seçilmiştir. Çalışmanın amacı uzay temalı filmlerde mekân ve mobilya tasarımlarındaki fütüristik tasarım anlayışını ortaya koymaktır. Filmdeki kurgusal mekânlar sosyal ve bireysel mekânlar olarak iki farklı kategoride ele alınmıştır. Bu mekânlar film görselleri üzerinden tasarım-işlev yönünden incelenmiş ve filmin gelecek senaryosuyla beraber değerlendirilmiştir. Kurgusal mekânlar ve mobilyalar ergonomik açıdan incelenerek filmin evreninde mekân ve mobilya tasarımının yeri vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Ergonomi, Tasarım, Sinema, Mekânsal Kurgu, Mobilya

Examining Spacecraft Spaces: The Case of the “Passengers” Movie

When the space is considered visually, it is most associated with the cinema. The fictional space is an integral part of cinema and offers designers a great experience. Space-themed movies, which are impressive and popular today, are one of the most effective tools in portraying future scenarios. In space-themed movies with scenarios about the future, designers make researches in terms of interior and furniture use and reveal products with future predictions. In these fictional spaces, furniture often comes to the fore to emphasize and support time-space. Therefore, it is observed that space and furniture designs in space-themed movies about the future are in a different dimension from today in terms of comfort, ergonomics and design understanding. In this study, "Passengers", one of the newest space-themed movie, was chosen as the subject of study. The aim of the study is to reveal the futuristic design approach in space and furniture designs in space-themed movies. The fictional spaces in the film are handled in two different categories as social and individual spaces. These spaces were examined in terms of design-function through the movie visuals and evaluated together with the future scenario of the movie. Fictional spaces and furniture are examined from an ergonomic point of view, and the place of space and furniture design in the universe of the movie is emphasized.

Keywords:

Ergonomics, Design, Cinema, Spatial Setup, Furniture,

PDF

___

Allmer, A. (2010). Sinemekan; sinemada mimarlık. Varlık Yayınları.
Altman, I., & Chemers, M. M. (1984). Culture And Environment (No. 2). Cup Archive.
Bektaş, E. H. E. (2017). Sinema ve Mekân İlişkisi Açısından Bilim Kurgu Filmlerine Bir Bakış. Mimarlık ve Yaşam, 2(2), 201-218
Bridger, R. (2008). Introduction To Ergonomics. Crc Press.
Erbay, M, Şahiner Tufan, A , Konakoğlu, Z . (2017). Sinemada Geleceğin Mekânları: Uzay Temalı Filmler. İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi, 6 (3), 471-480. retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/duzceitbd/issue/33124/364503
Ertürk, Z. (1988). Sağlıklı Çevrenin Tasarımında Ergonomik Faktörler. Sevinç Ertürk. İtü Milli Prodüktive Merkezi, 1. Ulusal Ergonomi Kongresi, Ankara; Mpm
Kanlı, B. & Bilgiç, M. (2016). Modernizm Eleştirilerinin" Yok-Yer" Bağlamında Sinema Mekânı Kurgusunda Analizi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 117-149.
Hasol, D. (2016). Mimarlık Cep Sözlüğü. Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları, İstanbul, 169.
Öz, Z. O. (1992). Kütüphane Binalarının Mekânsal Organizasyonlarında Ergonominin Önemi ve Standardizasyon. Türk Kütüphaneciliği, 6(3), 159-171.
Özdoğlar, E., & Kavut, İ. E. (2022). İç Mimarlık ve Bilim Kurgu İlişkisi: Uzay Yolcuları Filmi Üzerine Bir Analiz Çalışması. 8gen-Art, 2(1), 67-81
Tavşan, F., Gerçek, M., & Bal, H. B. (2018). New Furniture Design Concept in Future Themed Science Fiction Films. 2nd International Symposium on Innavative Approaches in Scientific Studies. Vol 3, 301-304.
Ünügür, M. 1988. "Gelişmekte Olan Ülkelerdeki Önemi Açısından Ergonomi-Mimarlık İlişkileri." Itü Milli Prodûktive Merkezi 1. Ulusal Ergonomi Kongresi. Ankara; Mpm.
Ünver, B. (2020). Distopik Bilim Kurgu Sinemasında Gelecek Mekanları ve Mimari Öngörüler. Yedi, (24), 95-111
URL-1: https://www.imdb.com/title/tt1355644/?ref_=nv_sr_srsg_0, (Erişim Tarihi: 11.10.2022).
URL-2: https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition/english/ergonomics?q=ergonomics, (Erişim Tarihi: 20.06.2021)