Selçuk AKTURAN, Burak GÜMÜŞ, Ömer ÖZER, Hüseyin BALANDIZ, Ali Kemal ERENLER

TÜİK Verilerine Göre Türkiye'de 2009 ve 2016 Yılları Arasındaki Ölüm Oranları ve Nedenleri

Amaç: Ölüm istatistikleri; toplumdaki ölüm eğilimini ve farklılıklarını, biyomedikalaraştırmalardaki öncelikleri, halk sağlığı programlarını, finansman kaynaklarınındağıtımına ilişkin kararları ve epidemiyolojik çalışmaların yönlerini belirlemedeyararlıdır. Farklı kaynaklardan elde edilen ölüm istatistiklerinin belirli aralıklarla biraraya getirilip tasnif edilerek sağlıkta kanun koyucularla ve sağlık profesyonelleriylepaylaşılması, dünyada gelişmiş ülkelerde sık kullanılan bir yöntemdir. Bu çalışmadaTürkiye'deki ölüm oranlarını ve yaygın ölüm nedenlerini tespit etmeyi, böyleliklesağlıkta kanun koyuculara ve sağlık profesyonellerine günlük pratiklerinde ve sağlıkhizmeti sunumunun planlanmasında kullanabilecekleri önemli bir kaynak sağlamayıamaçladık.Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’in websitesinden faklı zamanlarda ve farklı kaynaklardan paylaştığı istatistiksel verilerkullanılmıştır. TÜİK veri tabanından, 2009-2016 yılları arasındaki ölüm nedenleri,ölüm oranları ve nüfus verileri toparlanıp, analiz edilerek tasnif edilmiştir.Bulgular: Türkiye'de ölüm oranı her iki cinsiyette de 2009 ve 2016 yılları arasındaartma eğiliminde olduğu saptanmıştır. En sık ölüm nedeni dolaşım sistemi hastalıklarıolarak belirlenmiştir. Ölümlerin çoğu kış aylarında meydana gelmiştir. Bölgeselhastalık dağılımı incelendiğinde, dolaşım ve solunum sistemlerine bağlı ölümlerinKaradeniz bölgesinin Batı ve Doğu bölgelerinde daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.Her iki cinsiyet göz önüne alındığında, dolaşım sistemi bozuklukları, maligniteler vesolunum sistemi bozukluklarının en sık ölüm nedenleri olduğu saptanmıştır.Sonuç: Ölüm oranlarının ve ölüm nedenlerinin belirlenmesi, sağlık harcamalarınıazaltarak sağlık alanında geliştirilen politikaların ve sağlığa ayrılan bütçenin daharasyonel oluşturulmasına yardımcı olmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Ölüm Oranı, Ölüm Sebepleri, İstatistikler

Death Rates and Causes of Death in Turkey Between 2009 and 2016 Based on TUIK Data

Objective: Death statistics are useful in determining the trends and differences indeath in society, priorities in biomedical research, public health programs, decisionson the distribution of funding resources, and aspects of epidemiological studies. Thedeath statistics obtained from different sources in regular intervals, and share themwith the health care administrators and health professions is a frequently used methodin developed countries. In this study, we aimed to provide an important resource,including mortality rates and causes, that can be used by health care administratorsand health professions.Methods: In our study, data from differents sources and time intervals were used,which were shared by Turkey Statistical Institute (TUIK) 's. From the TUIKdatabase, the causes of death, death rates and population data between 2009-2016were collected, analysed and classifiedResults: Death rate tended to increase in both genders for each year between 2009and 2016 in Turkey. The most common cause of death was circulatory systemdiseases. The majority of deaths occurred in winter months. When regionaldistribution of diseases was investigated, it was determined that death related tocirculatory and respiratory systems were higher in Western and Eastern parts of theKaradeniz region. The circulatory system disorders, malignities and respiratorysystem disorders were the most common causes of death in both genders.Conclusion: Determining of death rates and causes of death help reduce the healthexpenditures and create more rational policies for the health care services and healthbudget.

Keywords:

death rate, causes of death, statistics,

PDF

___

Kaynaklar
1. Civil Registration: Why counting births and deaths is important? Media center. World Heralth Organization. (cited 2017 September 11). Available from: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs324/en/
2. Sümbüloğlu V, Gören A, Sümbüloğlu K. Ölüm Raporu Yazım Kılavuzu, TC Sağlık Bakanlığı Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü Sağlık Enformasyon Sistemleri Eğitim Dizisi No:3, Aydoğdu Ofset, Değiştirilmiş 2. Basım, Ankara 1995.
3. The top 10 causes of death. Why do weneedtoknowthereasonspeopledie?. Media Center. World Health Organization. (cited 2017 September 11). Available from: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs310/en/index2.html
4. Ruzick TL, Lopez AD. The Use Of Cause Of Death Statistics For Health Situation Assessment: National And International Experiences. Wid hlth statist. quart. 1990; 43:249-258.
5. Redelings MD, Sorvillo F, Simon P. A Comparison of Underlying Cause and Multiple Causes of Death US Vital Statistics, 2000 –2001. Epidemiology. 2006 January;17(1): 100-103.
6. Türkiye İstatistik Kurumu. (cited 2017 July 7). Available from: www.tuik.gov.tr.
7. Mandıracıoğlu A. Dünyada ve Türkiye’de yaşlıların demografik özellikleri. Ege Tıp Dergisi. 2010;49(3):39-45.
8.Hacettepe Üniversitesi. Nüfus Etütleri Enstitüsü, Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2008. (Cited 2017 September 10). Available from: http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2008/.
9.Adrese Dayılı Nüfus Kayıt Sistemi. Veritabanları. Türkiye İstatistik Kurumu. (cited 2017 September 10). Available from: https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr.
10. Mokdad AH1, Ballestros K1, Echko M, et al. US Burden of Disease Collaborators. The State of US Health, 1990-2016: Burden of Diseases, Injuries, and Risk Factors Among US States. JAMA. 2018 Apr 10;319(14):1444-1472. doi: 10.1001/jama.2018.0158.
11. Available From:https://ec.europa.eu/eurostat/statisticsexplained/index.php/Causes_of_death_statistics#Developments_between_2005_and_2015
12. Akdağ R. Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı: İlerleme Raporu. Ankara : Sağlık Bakanlığı, 2008 Ağustos.
13. 2015 Yılı Bütçe Sunumu. Sağlık Bakanlığı. Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu. 2014. (cited 2017 September 11). Available from: https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/komisyon_tutanaklari.tutanaklar?pKomKod=17
14. Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2015. Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü. Sağlık Bakanlığı. 2016. (cited 2017 September 12). Available from: http://www.saglik.gov.tr/TR,11588/istatistik-yilliklari.html.
15. Üstü Y. Sağlıkta Dönüşüm Projesi Sonrası Sağlık Kurumlarına Başvuru Sıklıklarının Değerlendirilmesi. Konuralp Tıp Dergisi 2015;(2): 48-53.
16. Duda-Pyszny D, Trzeciak P, Gąsior M. Coronary artery disease in women. Kardiochir Torakochirurgia Pol. 2018 Mar;15(1):44-48. doi: 10.5114/kitp.2018.74675
17. Causes of death statistics. Statistics Explained. Eurostat. (cited 2017 September 11). Available from:http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Causes_of_death_statistics
18. Van Dyke M, Greer S, Odom E, et al. Heart Disease Death Rates Among Blacks and Whites Aged ≥35 Years - United States, 1968-2015.MMWR Surveill Summ. 2018 Mar 30;67(5):1-11.
19. Excess Winter Mortality in England and Wales: 2014/15 (Provisional) and 2013/14 (Final). More people die in the winter than the summer. Wepresent data by sex, age, region and cause of death. Statistical bulletin. Office For National Statistics. (cited 2017 September 11). Available from:https://www.ons.gov.uk/peoplepopulationandcommunity/birthsdeathsandmarriages/deaths/bulletins/excesswintermortalityinenglandandwales/201415provisionaland201314final
20. Onat A, Şenocak M, Örnek E, Gözükara A, et al. Türkiye'de Erişkinlerde Kalp Hastalığı ve Risk Faktörleri Sıklığı Taraması: 5. Hipertansiyon ve Sigara içimi (Türk Kardiyoloji Derneği ve T.C. Sağlık Bakanlığı Ortak Taraması). Türk Kardiyol. Dern. Arş. 1991;19:169-177.
21. Cancer. World Health Organization. Erişim Adresi: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cancer Erişim tarihi: 12.09.2018
22. Wang J, Gao S, Wang Y, Zhou J, et al. Cancer incidence and mortality patterns in Luwan district of Shanghai during 2002-2011. Drug Discov Ther. 2018 Apr 22. doi: 10.5582/ddt.2018.01009.
23. Ergör G. Türkiye Kronik Hastalılar ve Risk Faktörleri Sıklığı Çalışması: Diğer Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar ve Kazalar. Türkiye Cuhuriyeti Sağlık Bakanlığı. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Ankara. 2013.
24. WHO Sepsis Technical Expert Meeting, 16-17 January 2018, Switzerland, 1-36.
25. Sepsis. World Health Organization. Erişim adresi: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/sepsis. Erişim Tarihi. 24.12.2018
26. Respiratory diseases in the World. Realities of Today – Opportunities for Tomorrow. Forum of International Respiratory Societies. African Journal of Respiratory Medicine. March 2014: 9(1); 4-13.
27. Neurologıcal Dısorders. Public health challenges. World Health Organization. 2006.

ISSN: 1309-3878
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 2009
Yayıncı: Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD adına Yrd.Doç.Dr.Cemil Işık Sönmez