Ruhuşen KUTLU, Nur DEMİRBAŞ, Kerim YEŞİLDAĞ, Ferahnur ÇAVDARCI

İlköğretim Okulu Öğretmenlerinde Tütün ve Tütün Ürünleri Kullanım Sıklığı: Konya Örneği

Amaç: Dünya Sağlık Örgütü tütün içimini hastalıkların önde gelen önlenebilir nedenlerinden biri olarak belirtlemektedir. Her yıl tüm dünyada yaklaşık 5 milyon insan, sigara içilmesinin neden olduğu hastalıklardan dolayı hayatını kaybetmektedir. Çalışmamızda amacımız ilköğretim okulu öğretmenlerinde sigara içme sıklığını ve etkileyen faktörleri belirlemektir.Yöntem: Kesitsel tipteki bu analitik çalışma 2160 ilköğretim okulu öğretmeninde gerçekleştirildi. Katılımcıların sosyodemografik özelliklerini ve sigara içme durumlarını sorgulayan bir anket formu kullanıldı. Bulgular: Çalışmaya katılan öğretmenlerin yaş ortalaması 40,5±8,2 yaş (21-65), %53,7’si (n=1160) erkek, %46,3’ü (n=1000) kadın, %89,7’si evli idi. Tüm katılımcıların sigara içme sıklığı %36,7 bulundu. İlk sigara içme yaşı ortalama 18,2±4,5 yıl, sigara içme süresi ortalama 18,5±8,5 yıl idi. Sigarayı bırakma sıklığı %28,8 bulundu. Sigara içme sıklığı erkeklerde kadınlardan daha yüksekti ( p<0.001). Erkeklerde sigara içme sıklığı kadın cinsiyete göre 2.589 kat daha fazladır [OR = 2.589, %95 CI:(1.625-4.125)] ve bu yükseklik istatistiksel olarak anlamlı idi. Öğretmenlerinin %72,2'si her yönden davranışları ile topluma ve öğrencilerine rol model olduklarını belirtmekte ve %94,1'i kapalı alanda sigara içme yasağını desteklemektedirler. Sigara içmeyenlerin %62,9'u, sigara içenlerin ise %19,8’i yasağın devam edip kapsamının genişletilmesini istemekteydi (p<0,001).Sonuç: Ülkemizde yaklaşık 17 milyon kişi hala tütün ve tütün ürünleri kullanıyor. Sigarayı bırakmak için sigara hakkında toplumun bilincini artırmak ve sigara içenleri cesaretlendirmek birçok hastalığı önlemek için etkili olacaktır. Ergenlik dönemindeki öğrencilere sigara ve zararları hakkında eğitim verilirken sıkı iletişim içinde oldukları anne, baba ve öğretmenlerinde sigara kullanmayarak örnek olmaları gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Sigara, Öğretmen, Öğrenci, sigara içme yasağı

FREQUENCY of TOBACCO and TOBACCO PRODUCTS in THE PRIMARY and SECONDARY SCHOOL TEACHERS: CASE OF KONYA

Objective: World Health Organization (WHO) defines tobacco smoking as the leading preventable cause of diseases. Every year, nearly 5 million people lose their lives due to diseases caused by cigarette smoking in the world. In this study, we aimed to evaluate the frequency of smoking in the primary and secondary school teachers Methods: This cross-sectional study was performed in 2160 primary and secondary school teachers. A questionnaire form was used to question the sociodemographic characteristics and smoking status of the participants. Results: The mean age was 40,5±8,2 years (21-65), 53.7% (n=1160) men, 46.3% (n=1000) women, 89.7% married. Of all the participants, the smoking frequency was 36.7%. The mean starting age of smoking was 18.2±4.5 years and smoking duration was 18,5±8,5 years in average. The frequency of quit ratio was 28.8%. The smoking frequency was higher in men than women (p<0.001). In male gender, the smoking frequency was 2.589 times more than in female gender [OR=2.589, %95 CI:(1.625-4.125)], and this highness was statistically significant. In this study, 72.2% of teachers stated that they are role models for the society and students with their behaviors in all respects and 94.1% of them support the smoking ban in the closed area. About the prohibition, 62.9% of non-smokers and 19.8% of smokers wanted to continue the ban and extend the content (p <0.001). Conclusions: Nearly 17 million people still use tobacco and tobacco products in our country. Raising awareness of society about smoking and encouring smokers to quit smoking will be effective to prevent many diseases. While giving education to the students about smoking and their damage during their education, parents and teachers should be a good role model for the students by not smoking.

Keywords:

smoking, teacher, student, smoking ban,

PDF

___

1. WHO (2017). Tobacco, Fact Sheet. Available at http://www.who.int/mediacentre /factsheets/fs339/en/. erişim tarihi: 15.10.2018
2. Centers for Disease Control and Prevention [CDC ] (2017). Smoking and Tobacco use. Data and statistics. CDC. Available at https://www.cdc.gov/tobacco/data_statistics/ index.htm
3. Kwamanga DH1, Odhiambo JA, Amukoye EI. Prevalence and risk factors of smoking among secondary school students in Nairobi. East Afr Med J 2003;80(4):207-12.
4. Roohafza H, Heidari K, Omidi R, et al. Adolescent perception on school environment and smoking behavior: analysis of isfahan tobacco use prevention program. Int J Prev Med 2014;5:S139–45.
5. Küresel Yetişkin Tütün Araştırması Türkiye 2012. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. http://www.halksagligiens.hacettepe.edu.tr/KYTA_TR.pdf. Erişim tarihi: 23.10.2018.
6. Kutlu R, Çivi S. Konya İli Lise Öğretmenlerinin Sigara İçme Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. Kor Hek 2007;6(4):273–8.
7. Coşkun F, Karadağ M, Ursavaş A, Ege E. Smoking Habits of the Teachers and Their Opinion About the New Law. Solunum Derg. 2010;12(3):119–24.
8. Konan N. İlköğretim Okulu Ve Lise Öğretmenlerinin Sigara İçme Alışkanlıkları. Sosyal Bilimler Dergisi 2012;4:2: 74-98
9. Fagerstrom KO, Schneider NG. Measuring nicotine dependence a review of the Fagerstrom Tolerance Questionnaire. J Behav Med 1989; 12: 159- 82.
10. Uysal MA, Kadakal F, Karşıdağ Ç, Bayram NG, Uysal Ö, Yılmaz V. Fagerstrom test for nicotine dependence: reliability in a Turkish sample and factor analysis. Tuberk Toraks 2004; 52: 115-21
11. World Health Organization. WHO Report on the Global Tobacco Epidemic: Warning about the Dangers of Tobacco. Geneva: World Health Organisation, www.who.int/tobacco/publications/gender/women_tob_epidemic/en/ erişim tarihi: 15.10.2018
12. Marakoğlu K, Erdem D, Çivi S. Konya’da ilköğretim Okullarındaki Öğretmenler Arasında Sigara içme Durumu. Toraks Dergisi 2007; 8(1): 37-40.
13. Fidan F, Sezer M, Demirel R, Kara Z, Ünlü M. Öğretmenlerin Sigara içme Durumu ve Sigara Yasağı Karşısındaki Tutumları. Toraks Dergisi 2006; 7(3): 196-199.
14. Gencer M, Ceylan E, Yengil E, Ethemoğlu G. Şanlıurfa’da İlköğretim Okulu Öğretmenlerine Uygulanan Sigara Anket Sonuçları. Akciğer Arşivi 2007; 8: 5-9.
15. Al-Naggar RA, Jawad AA, Bobryshev YV. Prevalence of Cigarette Smoking and Associated Factors among Secondary School Teachers in Malaysia. Asian Pacific J Cancer 2012;13(11):5539-43.
16. Warren CW. The Global School Personnel Survey: A Cross-Country Overview. Tobacco Control 2006;15:20-30.
17. Savadi P, Wantamutte AS, Narasannavar A. Pattern of tobacco use among primary school teachers in Belgaum city, India - A cross sectional study. Global Journal of Medicine and: Public Health. 2013;2(4):1-6
18. Harrabi I, Maatoug JM, Belkacem M, Gaha R, Lazreg F, Boussaadia A, Ghannem H. Profile of tobacco use among the teachers of Sousse. Ann Cardiol Angeiol. 2011;60(2):92-96.
19. Rahman MM, Karim MJ, Ahmad SA, Suhaili MR, Ahmad S. Prevalence and determinants of smoking behaviour among the secondary school teachers in Bangladesh. Int J Public Health Res, Spec. 2011. 25–32.
20. Maziak W, Mzayek F, Al-Moushareff M. Smoking behaviour among schoolteachers in the north of the Syrian Arab Republic. East Mediterr Health J. 1999;6(2–3):352–358.
21. Nikaj S, Chaloupka F. School personnel smoking, school-level policies, and adolescent smoking in low- and middle-income countries. Tob Control 2016;25(6):664-670.
22. Escario JJ, Wilkinson A V. Visibility of smoking among school-teachers in Spain and associations with student smoking: A cross-sectional study. BMJ Open. 2018;8(1):1–8.
23 Oshi SN, Oshi DC, Weaver S, et al. A School-Based Study of the Influence of Students Relationship with Teachers on Their Cigarette Smoking Behaviour in Jamaican. Asian Pac J Cancer Prev 2018;19:7–12.
24. Lovato CY, Zeisser C, Campbell HS, et al. Adolescent smoking: effect of school and community characteristics. Am J Prev Med. 2010;39(6):507-514.

ISSN: 1309-3878
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 2009
Yayıncı: Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD adına Yrd.Doç.Dr.Cemil Işık Sönmez