Ayşe Mıdık ÖZPAK¹, Oğuz TEKİN, İsmail ARSLAN, Burcu GÜRHAN³, Murat Sinan ÖZDAŞ¹, Mustafa ÇELİK, Osman Özcan ARIMAN, Murat EVMEZ², İZZET FİDANCI

Engelli Çocuk Sahibi Olan Ebeveynlerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının İncelenmesi

Amaç: Engelli çocuk sahibi ebeveynlerin diğer ebeveynlerden farklı birçok sorumlulukları ve problemleri mevcuttur. Çalışmamızın amacı tüm bu güçlüklerle mücadele sırasında kişilerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesidir.Gereç ve Yöntem: Çalışma 15 Nisan 2016-15 Haziran 2016 tarihleri arasında Ankara Yenimahalle ilçesinde bulunan bir Özel Eğitim Merkezinde ve S.B. Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Polikliniklerinde yürütüldü. Çalışmamıza katılmayı kabul eden 120 engelli çocuk sahibi birey dahil edildi. Katılımcılara “Sosyodemografik Soruları” ve “Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeğini” (SYBDÖ) içeren anket uygulandı. Verilerin analizi SPSS 16.00 istatistik programı ile yapıldı.Bulgular: Çalışmaya 59 (%49,2) erkek ve 61 (%50,8) kadın olmak üzere yaşları 26-70 aralığında olan 120 ebeveyn dahil edildi. Katılımcılar “Engelli Çocuğu Olan” 60 (%50) ve “Engelli Çocuğu Olmayan” (kontrol) 60 (%50) olarak 2 gruba ayrıldı. Yaptığımız çalışmanın sonucunda “Engelli Çocuk Sahibi Olma” ile “Sigara İçimi”, “Meslek” ve SYBDÖ’nin “Manevi Gelişim Faktörü” arasında anlamlı ilişkiler bulduk. SYBDÖ’nin alt faktörlerinden olan “Manevi Gelişim Faktörü’nün” skoru engelli çocuğu olan ebeveynlerde daha yüksek bulundu. Katılımcıların “Engelli Çocuk Sahibi Olma” ile “Sigara İçme” durumları arasında negatif ilişki olduğu saptandı. Çalışmamızda “Engelli Çocuk Sahibi Olma” ile ebeveynin yaptığı “Meslek” arasında ilişki saptandı. Katılımcılar arasında “En Düşük” oranda engelli çocuk sahibi olan meslek grubu “Sağlıkçılar” iken, “En Yüksek” oranı “Ev Hanımları” oluşturdu. Sonuç: Engelli çocuk sahibi olmak ebeveynlere oldukça fazla sorumluluk ve stres yüklemektedir. Bu grup hastaların, birinci basamak sağlık çalışanları tarafından ruhsal ve fiziksel açıdan kapsamlı değerlendirilmesi gereklidir.

Anahtar Kelimeler:

SYBDÖ, Engelli Çocuk Sahibi Ebeveyn, Manevi Gelişim

Investıgatıon Of Healthy Lıvıng Behavıors Of Parents Wıth Dısabled Chıldren

Aim: Parents with disabled kids have plenty of different responsibiliries and problems. The aim of this study is healthy living style behaviour assessment of the indivuduals during struggling this challenges. Method and Materials: This study was carried out in both a special education center located in Yenimahalle, Ankara and Familiy Health Clinic in Ankara Teaching Hospital, belong to Ministry of Health between April 15 and June 15, 2016. For this aim, 120 disabled kids’ persons were included into the study. A survey including sociademographic questions and Healthy Life Behaviours Scale (HLBS) was applied to the participants. Data were analyzed by statistical program SPSS 16.00. Findings: In this study, a total of 120 parents including 59 male (49.2%) and 61 female (50.8%) between 26 and 70 ages were included. The participants were categorized into 2 groups which are having disabled kid 60 (50%) and having non-disabled kid (control) 60 (50%). As a result of this study, several significant relationships were found between having a disabled kid and smoking, job, and spiritual developmental factor of HLBS. Score of spiritual developmental factor which is a sub-factor of HLBS was found to be higher in disabled kids’ parents. A negative correlation was found between the participants having disabled kids and smoking. An association was found in this study with having a disabled kid and the job of the parent. Among the participants, health professionals had the least number of disabled kid and housewives had the highest number of disabled kids. Results: Having a disabled kid causes additional responsibilities and stress burdens on the parents. Patients in this group must be checked psychologically and physically by health workers at the curtail step.

Keywords:

HLBS, Parent with disabled kid, Spiritual development,

PDF

___

1. World Health Organization. Concept note: World report on disability and rehabilitation. Pub. Data 2009. www.who.int/disabilities/publications/ dar_world_report_concept_note.pdf (Erişim:25.06.2016) 2. Demir Ö, Aksoy M. Türkiye Özürlüler Araştırması. Devlet İstatistik Enstitüsü.2. Basım. Ankara, 2002:s.5. 3. Acar M. Zihinsel ve fiziksel özürlü çocuğa sahip anne ve babaların yaşam doyumu ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya, 2009. 4. Pelchat D, Lefebvre H, Proulx M, Reidy M. [Parents' satisfaction at the birth of a handicapped child following a family intervention]. Rech Soins Infirm (69):65-79, 2002. 5. Magana S, Seltzer M, Krauss M. Cultural Context of Care Giving: Differences in Depression Between Puerto Rican and Non-Latina White Mothers of Adult With Mental Retardation. Mental Retardation 2004;42 (1):s.1-11. 6. Walker SN, Hill-Polerecky DM. Psychometric evaluation of the health promoting lifestyle profile II. Unpublished manuscript, University of Nebraska Medical Center, 1996. http://app1.unmc.edu/Nursing/conweb/HPLPII_ Abstract_Dimensions.pdf (Erişim tarihi:15.05.2016) 7. Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Cumhuriyet Univ Hemsire YO Derg 2008; 12(1):1-12. 8. Walsh CL. Coping with Their Handicapped Child in Orthadox Jewish Families http//:www.search.epnet.com.//.(Erişim Tarihi:11.05.2016) 9. Tekinarslan İÇ. Zihinsel. Özel Eğitime Gereksinimi Olan Öğrenciler ve Özel Eğitim. Pegem Akademi 2010:135-164. 10. Canpolat M. Grup rehberliği programının Zihinsel Yetersizliği Olan Çocuğa Sahip Annelerin Stres Düzeylerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya, 2012.

ISSN: 1309-3878
Yayın Aralığı: 3
Başlangıç: 2009
Yayıncı: Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD adına Yrd.Doç.Dr.Cemil Işık Sönmez