Birinci Basamak İçin Fiziksel Aktivite Anketinin Türkçe Uyarlamasının Geçerlilik ve Güvenilirliği

Amaç: Çalışmada, İngiltere’de Ulusal Sağlık Hizmetleri kapsamında birinci basamaktaerişkinlerin fiziksel aktivite düzeyini değerlendirmek için kullanılan “General PracticePhysical Activity Questionnaire (GPPAQ)” adlı ölçeğin Türkçeye uyarlanarak geçerlilik vegüvenilirliğinin araştırılması amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: GPPAQ’in Türkçeye uyarlaması; ileri çeviri, İngilizceye geri çeviri,orijinalle karşılaştırma, uzman görüşü alınması, deneme ve Türkçe anketin son halininhazırlanması aşamaları gerçekleştirilerek yapıldı. GPPAQ’in Türkçesi “Birinci Basamak içinFiziksel Aktivite Anketi (BBFAA)” olarak adlandırıldı. Anket, Temmuz-Eylül 2015 tarihleriarasında Aile Hekimliği Polikliniğine başvuran 16-74 yaş arası gönüllülere uygulandı. Ayrıcademografik bilgi formu dolduruldu ve Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi-Kısa Formu(UFAA-KF) uygulandı. Sonuçlar SPSS 22.0 ile değerlendirildi. Geçerlilik ve güvenilirlikçalışması için Cronbach alfa ve faktör analizi kullanıldı, ayrıca BBFAA’nın UFAA-KF’yegöre duyarlılık ve özgüllük değerleri hesaplandı.Bulgular: Çalışmaya katılan 409 kişinin 241’i (%58.9) kadın, 168’i (%41.1) erkek; yaşortalaması 35.1±14.7 idi. BBFAA ile katılımcıların 86’sı (%21.0) hareketli, 81’i (%19.8) ortaderece hareketli, 72’si (%17.6) az hareketli ve 170’i (%41.6) hareketsiz bulundu. UFAA-KFile 87 (%21.3) kişi aktif, 162 (%39.6) kişi minimal aktif ve 160 (%39.1) kişi inaktif bulundu.Güvenilirlik için bakılan alfa katsayısı 0.74; geçerlilik için bakılan faktör analizi sonucundaKaiser-Meyer-Olkin (KMO) değeri 0.72, Bartlett’s X2=1526.42, p=0.001, açıklanan varyansoranı 0.38 bulundu. BBFAA’nın UFAA-KF’ye göre duyarlılığı %86.0 ve özgüllüğü %47.1 idi.Sonuç: BBFAA’nın dil ve yapı geçerliliğinin sağlandığı, güvenilirliğinin yeterli düzeydeolduğu bulunmuştur. UFAA-KF ile karşılaştırılınca BBFAA’nın hareketsizleri bulma oranı%86 iken, hareketlileri saptama oranı %47’dir. BBFAA, birinci basamakta fiziksel aktivitedüzeyinin saptanmasında hızlı ve güvenli olarak kullanılabilecek pratik bir yöntem olarakgörünmektedir

Anahtar Kelimeler:

Birinci Basamak, Fiziksel Aktivite, Anket, Türkçeye Uyarlama, Güvenilirlik ve Geçerlilik

The Validity and Reliability Analysis of Turkish Version of General Practice Physical Activity Questionnaire

Objective: Turkish adaptation of the General Practice Physical Activity Questionnaire(GPPAQ) used in UK and investigation of validity and reliability.Methods: Adapting GPPAQ has done with these steps; translation, back translation,comparison to original, obtaining expert opinion, pre-test, final version. Turkish GPPAQ wasapplied to volunteers between the ages of 16-74 in Family Physician Policlinic between JulySeptember 2015. A demographic information form was filled and International PhysicalActivity Questionnaire-Short Form (IPAQ-SF) was applied. Data were evaluated with SPSS22.0. Cronbach alpha and factor analysis were used for validity and reliability tests.Sensitivity and specificity of Turkish GPPAQ were calculated by comparison to IPAQ-SF.Results: Of 409 individuals participated the study, 241 (58.9%) were female and 168 (41.1%)were male; mean age was 35.1±14.7. With GPPAQ, 86 participants (21.0%) were active, 81(19.8%) were moderately active, 72 (17.6%) were moderately inactive and 170 (41.6%) wereinactive. With IPAQ-SF, 87 (21.3%) were active, 162 (39.6%) were minimal active and 160(39.1%) were inactive. The alpha coefficient was calculated to be 0.74; Kaiser-Meyer-Olkin(KMO) value was 0.72 and Bartlett’s X2=1526.42, p=0.001; the explained variance rate was0.38. The sensitivity and specificity of GPPAQ according to IPAQ-SF were 86% and 47%respectively.Conclusion: Validity of Turkish GPPAQ is ensured and reliability is sufficient. Whencompared to IPAQ-SF, the detection rate of inactive and active individuals is 86% and 47%respectively. Turkish GPPAQ is a practical method that can be used quickly and safely indetermining the level of physical activity in primary care.

Keywords:

Primary Care, Physical Activity, Questionnaire, Turkish Adaptation, Reliability and Validity,

PDF

___

1. World Health Organization. Global recommendations on physical activity for health. Geneva: WHO, 2010.
2. Cavill N, Kahlmeier S, Racioppi F. Physical activity and health in Europe: evidence for action. WHO Europe, Copenhagen, Denmark: 2006; 5-8.
3. Demirel H, Kayıhan H. Türkiye Fiziksel Aktivite Rehberi, 2. baskı. Ankara: Kuban Matbaacılık Yayıncılık, 2014.
4. Ünüvar N, Mollahaliloğlu S, Yardım N (Eds). Türkiye Hastalık Yükü Çalışması, 2004. Ankara: Sağlık Bakanlığı RSHMB Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü, 2006.
5. Physical Activity Guidelines Advisory Committee and the Physical Activity Guidelines Writing Group. 2008 Physical Activity Guidelines for Americans. Washington: US Department of Health and Human Services, 2008.
6. Laatikainen T, Dunbar JA, Chapman A, et al. Prevention of Type 2 Diabetes by lifestyle intervention in an Australian primary health care setting: Greater Green Triangle (GGT) Diabetes Prevention Project. BMC Public Health, 2007;7:249. 7. Mensink M, Feskens EJM, Saris WHM,et al. Study on lifestyle intervention and Impaired Glucose Tolerance Maastricht (SLIM): preliminary results after one year. International Journal of Obesity, 2003;27:377-84.
8. Boule NC, Haddad E, Kenny GP, et al. Effects of exercise on glycemic control and body mass in type 2 diabetes mellitus. A meta-analyses of controlled clinical trials. JAMA 2001;286(10):1218-27.
9. Warburton DER, Nicol CW, Bredin SSD. Health benefits of physical activity: the evidence. CMAJ 2006;174(6):801-9.
10. World Health Organization. Global status report on noncommunicable diseases 2014. Switzerland: World Health Organization, 2014; 34.
11. Ünal B, Ergör G, Horasan GD. Türkiye Kronik Hastalıklar ve Risk Faktörleri Sıklığı Çalışması, 2013. Ankara: Sağlık Bakanlığı, 2013. 12. Elley CR, Kerse N, Arrol B. Effectiveness of counselling patients on physical activity in general practice: cluster randomised controlled trial. BMJ 2003;326(7393):793-6.
13. Prince SA, Adamo KB, Hamel ME, et al. A comparison of direct versus self-report measures for assessing physical activity in adults: a systematic review. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 2008;5:56.
14. Strath SJ, Kaminsky LA, Ainsworth BE, et al. Guide to the assessment of physical activity: Clinical and research applications: a scientific statement from the American Heart Association. Circulation, 2013;128(20):2259-79.
15. Warren JM, Ekelund U, Besson H, et al. Assessment of physical activity - a review of methodologies with reference to epidemiological research: a report of the exercise physiology section of the European Association of Cardiovascular Prevention and Rehabilitation. European Journal of Cardiovascular Prevention and Rehabilitation, 2010;17(2):127-39.
16. Craig CL, Marshall AL, Sjöström M, et al. International Physical Activity Questionnaire: 12-Country Reliability and Validity. Medicine & Science In Sports & Exercise 2003;195(9131/03):1381-95.
17. Saglam M, Arikan H, Savci S, et al. International physical activity questionnaire: reliability and validity of the Turkish version. Perceptual and Motor Skills, 2010;111(1):278-84.
18. Department of Health. The general practice physical activity questionnaire (GPPAQ): a screening tool to assess adult physical activity levels within primary care. London: Department of Health, 2009.
19. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı, Güncellenmiş 3.baskı. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 773, Ankara: 2013.
20. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye Fiziksel Aktivite Rehberi, 2.baskı. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 940, Ankara: 2014.
21. Baş Aslan U, Livanelioğlu A. Fiziksel aktivite düzeyinin üniversite öğrencilerinde iki farklı yöntemle değerlendirilmesi. Fizyoterapi Rehabilitasyon, 2007;18(1):11-9.
22. Genç M, Eğri M, Kurçer MA, ve ark. Malatya kent merkezindeki banka çalışanlarında fizik aktivite sıklığı. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 2002;9(4):237-40.
23. 21. Fitzgerald L, Ozemek C, Jarrett H, et al. Accelerometer validation of questionnaires used in clinical settings to assess MVPA. Medicine & Science in Sports & Exercise, 2015;47(7):1538-42.
24. Puig Riberaa A, Pena Chimenis O, Romaguera Bosch M, et al. How to identify physical inactivity in Primary Care: Validation of the Catalan and Spanish versions of 2 short questionnaires. Atencion Primaria 2012;44(8):485-93.
25. Ahmad S, Harris T, Limb E, et al. Evaluation of reliability and validity of the General Practice Physical Activity Questionnaire (GPPAQ) in 60-74 year old primary care patients. BMC Family Practice, 2015;16:113.

ISSN: 1309-3878
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 2009
Yayıncı: Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD adına Yrd.Doç.Dr.Cemil Işık Sönmez