Aile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi ve Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları
Amaç: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastaları malign melanom (MM) riski açısından değerlendirmek ve hastaların güneşten korunma hakkındaki tutumlarını belirlemektir.Gereç ve Yöntem: Araştırmamız tanımlayıcı kesitsel bir çalışmadır. Çalışmaya Ankara Numune Eğitim Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği polikliniğine 1 Eylül- 1 Ekim 2016 (1 ay) tarihleri arasında başvuran 18 yaş ve üzeri 241 gönüllü hasta dâhil edildi. Anketimizde hastaların sosyodemografik özellikleri, MM risk faktörleri varlığı, güneşten korunma ile ilgili tutumları değerlendirildi.Bulgular: Hastaların %58,9’u kadın, % 41,1’i erkek idi ve yaş ortalaması 32,1 ± 0,7 yıldır . Hastalar güneşten korunma ile ilgili bilgilerini sıklık sırasına göre internet, televizyon programları ve gazete-dergilerden öğrendiğini belirtti. Katılımcıların günlük yaşamda güneşten koruyucu krem(GKK) kullanım oranı %54,4 iken, her gün düzenli olarak kullananlar %16,2 idi. Üniversite mezunu olanlarda , kadınlarda ve bu konuda dermatolog tarafından bilgilendirilenlerde GKK kullanımı anlamlı derecede daha yüksekti (sırasıyla p=0,043; p<0.001 ve p<0,001). MM risk faktörleri varlığına göre, katılımcıların %17,8’inin 0; %33,6’sının 1; %31,1’inin 2; %12,9’unun 3; %4,6’sının ise 4 tane risk faktörü vardı. Risk faktörlerini taşıma durumları ile günlük hayatta GKK kullanımları arasında anlamlı fark saptanmazken (p=0,339), tatilde GKK kullanımları arasında anlamlı fark saptanmıştır (p=0,025).Sonuç: Düzenli GKK kullanımının oldukça düşük olduğu tespit edilmiştir. Aile hekimleri MM’nin önlenebilen tek risk faktörü olan güneşten korunmayla ilgili hastaların bilinçlendirilmesi konusunda aktif olarak rol almalıdır.
Assessment of Malignant Melanoma Risk Factors and Their Attitudes Towards Protection from the Sun in Patients Applying to Family Physician Polyclinics
Objective: To evaluate the risk factors of malignant melanoma (MM) and to determine their attitudes about sun protection in patients referred to family medicine policlinics. Methods: Our research is a descriptive cross-sectional study. A total of 241 voluntary patients aged 18 years and over referred to the Ankara Numune TRH Family medicine Outpatient Clinic Polyclinic between 1 September and 1 October 2016 were included in the study. In our survey, patients' sociodemographic characteristics, presence of malignant melanoma risk factors, attitudes towards sun protection were evaluated. Results: 58.9% of the patients were female, 41.1% were male and the average age was 32.1 ± 0,7. Patients stated that they learned information about sun protection from the internet, TV programs, newspapers magazines according to frequency. Participants' use of sunscreen in daily life was 54.4%, while regular users everyday were 16.2%. Sunscreen use was significantly higher in university graduated patients, women and participants informed by a dermatologist (respectively p=0,043; p<0.001 and p<0,001). According to presence of malignant melanoma risk factors, 17,8% of participants had 0, of 33,6% had 1; of 31,1% had 2; of 12,9% had 3; of 4,6% had 4. While no significant difference was found between the risk factors and its daily sunscreen use (p=0.339); a significant difference was found between the risk factors and sunscreen use in holiday (p=0.025). Conclusion: Regular use of sunscreen was found to be very low. Family physicians should be actively involved in raising awareness of sun-protection in patients, which is the only preventable risk factor of MM.
___
- Özdemir F. Malignant Melanoma. Turkiye Klinikleri Journal of Dermatology-Special Topics. 2013;6(3):24-43.
- Özdemir F. Melanom Tanısı. Türkderm. 2007;41:6-14.
- Hobbs C, Nahar VK, Ford MA, Bass MA, Brodell RT. Skin cancer knowledge, attitudes, and behaviors in collegiate athletes. J Skin Cancer. 2014;2014:248198.
- Çelik İ. Türkiye Melanom Yol Haritası. 2012
- İlter N, Öztas MO, Adisen E, Gürer MA, Keseroglu Ö, Ünal S, et al. Ankara'da Bir Alisveris Merkezinde Yapilan Nevüs Taramasinda Popülasyonun Günesten Korunma Aliskanliklari ve Melanositik Nevüslarinin Degerlendirilmesi/Evaluation of Sun Protection Habits and Melanocytic Nevi of Population Screened in a Shopping Mall in Ankara. Turkderm. 2009;43(4):155.
- ÇAYIRLI M, TUNCA M, AÇIKGÖZ G. Güneşten Korunma ve Güneşten Koruyucular. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2013;12(2).
- Green AC, Williams GM, Logan V, Strutton GM. Reduced melanoma after regular sunscreen use: randomized trial follow-up. J Clin Oncol. 2011;29(3):257-63.
- Ermertcan AT, Öztürkcan S, Dinç G, Yurtman D, Pala T, Şahin MT. Sunscreen use and sun protection practices in students and personnel of Celal Bayar University. Photodermatology, photoimmunology & photomedicine. 2005;21(4):191-7.
- KÖKTÜRK A, Kıymet B, BUĞDAYCI R, KAYA Tİ, Aynur K, İKİZOĞLU G. Dermatoloji Polikliniğine Başvuran HastalardaGüneşten Korunma Bilinci ve Alışkanlıkları. Turkiye Klinikleri Journal of Dermatology. 2002;12(4):198-203.
- Uslu M, Karaman G, Şavk E, Şendur N. Adnan Menderes Üniversitesi hekimlerinin deri kanserleri ve güneşin etkileri konusundaki bilgi düzeyleri ile güneşten korunma davranışlarının değerlendirilmesi. 2006.
- Özkan Ş, Ergör G, İlknur T, Fetil E, Erdem Y, Akar H, et al. Güneş ve toplum bilinci: bir anket çalışması. Türkdem. 2001;35(4):1-10.
- Döner P, Şen, B.B. , Aksoy, H. , Ünal, E.S. Akdeniz Bölgesi Hatay İlinde polikliniğe başvuran hastalarda güneşten korunma bilinci ve alışkanlıkları. 2016