Kevser TUNCER KARA, S. DEVECİ, Ayşe Ferdane OGUZONCUL

DİŞ HEKİMLERİNİN İŞLE İLGİLİ HASTALIKLARA YAKLAŞIMLARI VE KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM KULLANIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

AMAÇ: Pandemi yaşadığımız bu günlerde özellikle sağlık çalışanlarının iş hastalıkları ile ilgili riski artmıştır. Kişisel koruyucu donanım (KKD) kullanımı bu riski önlemenin yollarından biridir. Diş hekimleri hastalarla yakın temas halindedir. Bu çalışmada, diş hekimlerinin iş ile ilgili hastalıklara yaklaşımlarının ve bu hastalıklardan korunmak amacıyla KKD kullanımı durumlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır.GEREÇ VE YÖNTEM: Kesitsel tipte olan çalışmanın evrenini Elazığ il merkezinde çalışan 177 diş hekimi oluşturmuş, evrenin %88.7’sine (157 kişiye) ulaşılarak literatür kaynaklı anket uygulanmıştır.BULGULAR: Diş hekimlerinin yaş ortalaması 34.32±11.10 olup, %59.9’u (94 kişi) erkek, %40.1’i (63kişi) kadındır. %84.7’si (133 kişi) önceden iş ile ilgili hastalıklar hakkında eğitim almış, %87.3’ü (137 kişi) iş ile ilgili bir kaza geçirdiğini ifade etmiş, bunların ancak %16.8’i (23 kişi) bildirimde bulunmuştur. Mesleki süreçte %6.4’ü (10 kişi) bulaşıcı hastalıklara karşı herhangi bir bağışıklama yaptırmamış, %3.2’si (5 kişi) en az bir bulaşıcı etkene maruz kaldığını bildirmiştir. Yine %20.4’ü meslek hastalığıyla ilgili bir tanısı olduğunu, %51.0’ı KKD ile ilgili eğitim aldığını, %80.9’u ise işi ile ilgili KKD kullandığını belirtmiştir. Yaş, çalışma süreleri ve günlük bakılan hasta sayısı arttıkça meslek hastalığı tanısı alma sıklıklarının arttığı, erkeklerde iş kazası geçirme sıklığının daha fazla olduğu saptanmıştır. İş ile ilgili hastalıklar ve önlenmesi konusunda eğitim alanların KKD kullanım sıklıklarının daha fazla olduğu görülmüştür.SONUÇ: Sonuç olarak diş hekimlerinin iş ile ilgili kaza geçirme ve sağlık problemi yaşama sıklıkları yüksek bulunmuş, bulaşıcı hastalıklarla ilgili tedbirleri ve KKD kullanım durumları yetersiz görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Diş hekimi, işle ilgili hastalık, kişisel koruyucu

EVALUATION OF DENTISTS' APPROACH TO OCCUPATIONAL DISEASES AND PERSONAL PROTECTIVE EQUIPMENT USAGE

OBJECTIVE: In these days of pandemic, the risk of occupational diseases has increased, especially for health workers. The use of personal protective equipment (PPE) is one of the ways to avoid this risk. Dentists are in close contact with patients. In this study, it is was aimed to evaluate dentists' approaches to work-related diseases and the use of PPE in order to prevent these diseases.MATERIAL AND METHODS: The population of this cross-sectional study consisted of 177 dentists working in the city center of Elazığ, and a literature-based questionnaire was applied by reaching 88.7% (157) of the population.RESULTS: The average age of the dentists is 34.32±11.10, of which 59.9% (94) are men and 40.1% (63) are women. 84.7% (133) had previously received training on occupational diseases, 87.3% (137) stated that they had a work-related accident, but only 16.8% (23) of them reported this. 6.4% (10) did not have any immunization against infectious diseases and 3.2% (5) reported that they were exposed to at least one infectious agent. 20.4% stated that they had a diagnosis related to an occupational disease, 51.0% received PPE and 80.9% stated that they used PPE related to their work. It was found that the frequency of being diagnosed with occupational disease increased as increasing age, working time hours and the number of patients examined daily increased, and the frequency of occupational accidents was higher in men. It has been observed that the frequency of use of PPE was higher in those who are trained on work-related diseases and prevention.CONCLUSIONS: As a result, the frequency of occupational accidents and health problems among dentists was found to be high, and measures related to infectious diseases and use the usage of PPE were found to be insufficient.

Keywords:

Dentist, Occupational disease, Personal protective,

PDF

___

1. Soyer A. Sağlık çalışanlarının mesleki riskleri ve sağlık kurumlarında iş sağlığı ve güvenliği birimleri: Neden, Nasıl? Toplum ve Hekim.1999; 14 (6): 458-460.
2. Solmaz M, Solmaz T. Hastanelerde iş sağlığı ve güvenliği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017; 6(3): 147-156.
3. Regional Strategy on Occupational Health and Safety in SEAR Country. New Delhi: WHO Publications, 2005.
4. 6331 Nolu İş sağlığı ve güvenliği kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6331.pdf.
5. 5510 No’lu Sosyal sigortalar ve genel sağlık sigortası kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5510.pdf.
6. Moodley R, Naidoo S, Wyk J. The prevalence of occupational health-related problems in dentistry: a review of the literature. J Occup Health. 2018; 60: 111-125.
7. Samat A, Shafei M, Yaacob N, et al. Prevalence and associated factors of back pain among dental personnel in the north eastern state of malaysia. International Journal of Collaborative Research on Internal Medicine and Public Health. 2011; 3: 576-586.
8. Bennadi D, Reddy V, Thummala Nr. Preventive and curative measures adopted by dentists to combat occupational hazards-a cross sectional study. International Journal Pharmacy and Pharmaceutical Sciences. 2015; 7(10): 416-418.
9. Annaç Asıldağ M, Özçırpıcı B. Diş hekimlerinin mesleki sağlık sorunları ve koruyucu uygulamaları. Turkiye Klinikleri Journal Medical Sciences. 2016; 36 (4):204-15.
10. Bilir N. İş Sağlığı ve Güvenliği. Güneş tıp kitapevi. 2016:39-41.
11. Şenel B. Diş hekimleri için risk taşıyan hastalıklar ve diş hekimlerinin mesleki rahatsızlıkları. Gülhane Tıp Dergisi. 2007; 49:204-212.
12. Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=12511.
13. Sakzewski L, Naser-Ud-Din S. Work-related musculoskeletal disorders in australian dentists and orthodontists: risk assessment and prevention. Work. 2015; 52(3): 559-579.
14. Montgomery J, O’reilly J, Philip E, Hagan P. Accident prevention manual for business & ındustry administration &programs, Itasca, Illinois. The National Safety Council Press, 2001.
15. Hosseinian S S, Jabbarani Torghabeh Z. Major Theories of construction accident causation models: a literature review. International Journal of Advances in Engineering & Technology. 2012;(2):4.
16. Yoon S, Lin H, Chen G, Yi S, Choi J, Ru Z. Effect of occupational healthand safety management system on work-related accident rate and differences of occupational health and safety management system awareness between managers in south korea’s construction ındustry. Safety Health Work. 2013;(4): 201-209.
17. Jabbari M, Ghorbani R. Developinf technigues for cause-responsibility analysis of occupational accidents. Accident Analysis and Prevention. 2016; (96):101-107.
18. Yılmaz F. Avrupa Birliği ve Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenliği: Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği kurullarının etkinlik düzeyinin ölçülmesi. Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2009.
19. Purıene A, Aleksejunıene J, Petrauskıene J, Balcıunıene I, Janulyte V. Self-reported occupational health ıssues among lithuanian dentists. Ind Health. 2008;(46):369–374.
20. Shankar R, Kalappa S. Practice patterns and their influence on prevalence of musculoskeletal disorders among Indian dentists. International Journal Research in Medical Sciences. 2015;3(12):3459-64.
21. Bedi Hs, Moon Nj, Bhatia V, Sidhu Gk, Khan N. Evaluation of musculoskeletal disorders in dentists and application of dmaıc technique to ımprove the ergonomics at dental clinics and meta-analysis of literatüre. Journal Clinical Diagnostic Research. 2015;9(6):1-3.
22. Rabiei M, Shakiba M, Shahreza Hd, Talebzadeh M. Musculoskeletal disorders in dentists. International Journal Occupational Hygiene 2012;(1):36-40.
23. Rundcrantz Bl, Johnson B, Moritz U. Occupational cervico-bronchial disorders among dentists. Scand J Soc Med. 1991; 19(3): 174-80.
24. Rundcrantz Bl, Johnsson B, Moritz U. Cervical pain and discomfort among dentists: epidemiological, clinical and therapeutic aspects, part 1- a survey of pain and discomfort. Swed Dent J. 1990; (14):71-80.
25. Valachi B, Valanchi K. Mechanism leading to musculoskeletal disorder in dentistry. JADA. 2003;(134):1344-1350.
26. Moore R. Brodsgaard I. Dentists' perceived stress and its relation to perceptions about the anxious patients. Communıty Dent Oral. 2001; (29): 73-80.
27. Szymanska J. Occupational hazards of dentistry. Ann Agr Env Med. 1999;(6):13-19.
28. Szymanska J. Dentist's Hand Symptoms and High-Frequency Vibration. Ann Agr Env Med. 2001; (8): 7-10.
29. Toprak D, Köksal İ, Sargın M, ve ark. Erişkin aşılaması, uygulamadaki sorunlar ve çözüm önerileri, aile hekimlerinin erişkin aşılamasındaki rolü. Türk Aile Hek Derg. 2018; 22 (3): 166-174.
30. Barlean L, Danilaı, Saveanu I, Balcoa C. Occupational health problems among dentists in Moldavian region of Romania. Revista Medico-Chirurgicala A Societatii De Medici Si Naturalisti Din Iasi. 2013; 117(3): 784-788.
31. Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases [İnternet]. Atlanta, GA: Centers for Disease Control and Prevention. https://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/flu.html#vaccine.
32. Fiore AE, Bridges CB, Cox NJ. Seasonal influenza vaccines. Curr Top Microbiol Immunol. 2009; 333: 43-82.
33. Akalın E, Akova M, Balkancı F, ve ark. Sağlık Personelinin Mesleki Riskleri. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Mezunlar Derneği. Yayınlan No:2. 1991; 25-34.
34. Ergin K., Çakırcalı E. İzmir İl Sınırları İçinde Çalışan Hemşirelerin Son Bir Yıl İçinde Maruz Kaldıkları İğne ve Kesici Aletlerle Yaralanma Durumlarının İncelenmesi. Ege Üniversitesi Rektörlüğü Araştırma Fonu Projesi. İzmir, 1997.