Behice Ziya Kollar’ın Pakize Adlı Romanında Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Modernleşen Kadın ve Sorunları

2019 yılında Koç Üniversitesi yayınları tarafından Latinize edilen Pakize romanı, yazarının ve başkarakterinin kadın olması yönüyle dikkat çeken bir eserdir. Romanda, geleneksel kabullerle kadına atfedilen anlamların ötesinde bir kadın profili sunulduğu görülmektedir. Bununla birlikte, kadın-erkek ilişkileri, kadının kendi dünyasına özgü sorunları, eğitim, evlilik, aşk konuları ve dönemin kadın algısı eril bakış açısıyla şekillenen alışagelmiş sunuşun aksine, kadın bakış açısıyla ele alınmıştır. Behice Ziya Kollar romanda, feminizm konusuna yer vermese de Osmanlı’nın modernleşme sürecinde, erkek egemen kültür karşısında kadının değişen kimliği, rolü, toplumsal ve aile yaşantısı içindeki konumuna değinmiştir. Bu hususlar dâhilinde, dönemin kadın algısını ve sosyo-kültürel gerçekliğini anlama imkânı tanıyan Pakize romanı, bu çalışmada toplumsal cinsiyet bağlamında incelenecektir.

Anahtar Kelimeler:

Kadının Kimliği ve Sorunları, Toplumsal Cinsiyet, Modernleşme, Ataerkil Yapı

PDF

___

Aydoğdu, Ç., M. (2019). Tanzimat’tan Bir Kadın Profili: Fatma Aliye Hanım’ın Refet Öğretmeni. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (Ö5), 146-157. DOI: 10.29000/rumelide.606101.
Bayram, P. (2014). Tanzimat Dönemi Romanlarında Kadın. Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, Ekim / Kasım / Aralık- Güz Dönemi, 2 (5), 351-375.
Çakır, S. (2011). Osmanlı Kadın Hareketi. İstanbul: Metis
Emeksiz, D., P. (2016). Kadınlar Dünyası Ekseninde Türk Osmanlı Toplumunda Kadının Konumu. Eurasian Academy of Sciences Social Sciences Journal, Volume: 9, 25-38.
Günaydın, A., U. (2012). Cumhuriyet Öncesi Kadın Yazarların Romanlarında Toplumsal Cinsiyet ve Kimlik Sorunsalı (1877-1923). İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara.
Has, E., M. (2000). Tanzimat Devri Türk Romanında Kadın Kahramanlar. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
Kollar, B., Z. (2019). Pakize. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
Kurnaz, Ş. (2011). Yenileşme Sürecinde Türk Kadını 1839-1923. İstanbul: Ötüken Yayınları.
Oktay, M. (2019). 20. Asrın Şafağında Yeni Kadın: Pakize. 9 Mayıs, 2021 tarihinde siteden erişilmiştir: https://oggito.com/icerikler/20-asrin-safaginda-yeni-kadin-pakize/64789
Serdar, A. ve Tutumlu, R. (2019). Bir Yazarın İzini Sürmek: Pakize, Pakize. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 9-14.
Şahin, G. B. Y. ve Yeter, S. C. (2020). Kadına Yüklenen Misyonlar Bağlamında Aydemir Romanı. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, Tahir Üzgör’e Teşekkür Özel Sayısı, S. 7, 298-314. DOI: 10.29000/rumelide.808709.
Us, H., T. (2019). 50 Yıl. İstanbul: Basın İlan Kurumu Yayınları, 61. 21 Kasım, 2021 tarihinde siteden erişilmiştir: https://bik.gov.tr/wp-content/uploads/yayinlar/50-yil.pdf
Yaraman, A. (1992). Elinin Hamuruyla Özgürlük: Resmi Tarihten Kadın Tarihine. İstanbul: Milliyet.