Hadislerde Câhiliyyeye Rücû Meselesi

“Câhiliyye” tabiri, Arapların İslâm’dan önceki inanç, anlayış, tavır, davranış ve muamelelerini ifade eder. Câhiliyye devrine sapmalar, vahşet ve zulüm hâkim olmuştur. Hz. Peygamber (sav) hadîslerinde, Müslümanların Câhiliyye anlayışına veya hayat tarzına dönme ihtimali ve temayülünü bir mesele olarak görmüş ve halline yönelik birtakım tedbirler almıştır. Ancak Câhiliyye’ye rücu hareketleri daha O hayattayken baş göstermiş ve bertaraf edilmiştir. Tarihî seyirde câhilî anlayış ve hayat tarzları yer yer devam edegelmiştir. İçinde bulunduğumuz post-modern çağ içinde yaşayan bir Câhiliyyeden bahsetmek mümkündür.

Anahtar Kelimeler:

Hadis, Câhiliyye, İrtica, İslam, İnanç

The Return To Jahiliya in Hadiths

The phrase "Jahiliya" refers to the beliefs, attitudes, attitudes, behaviors and treatments of the Arabs before Islam. Misguide, brutality and tyranny have inflicted the jahilya period. In the Prophet Muhammad hadiths, He regarded the possibility and inclination of the Muslims to return to the understanding of the jahiliya or the way of life as an issue and took some precaution to solve them. However, the movements to the jahiliya have appeared and deactivated when he was alive. In the historical flow, jahiliya understanding and lifestyles have continued somewhere. It is possible to talk about the jahiliya that continues to exist in the post-modern era that we are in.

Keywords:

Hadith, Jahiliya, Reaction, Islam, Belief,

PDF

___

Ahmed b. Hanbel, Musnedu Ahmedi’bni Hanbel, İstanbul, 1413/1992.
Bedruddîn el-‘Aynî, ‘Umdet’u’l-Kârî Şerhu Sahîhi’l-Buhârî, Beyrût 1421/2001.
Buhârî, Muhammed b. İsmâîl, Sahîhu’l-Buhârî, İstanbul, 1413/1992.
Cevherî, İsmâ‘îl b. Hammâd, es-Sıhâh Tâcu’l-Luğati ve Sıhâhu’l-‘Arabiyye, Beyrût 1990.
Cevherî, İsmâ‘îl b. Hammâd, Tâcü’l-Arûs, Kuveyt 1413/1993. Dârimî, ‘Abdullâh b. ‘Abdurrahmân, Sunenu’d-Dârimî, İstanbul 1413/1992.
Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş‘as es-Sicistânî, Sünenü Ebî Dâvûd, İstanbul, 1413/1992.
Fârâbî, Ebû Nasr Muhammed, el-Medînetü’l-Fâzıla, Beyrût 1986.
Fayda, Mustafa, “Câhiliyye”, DİA, İstanbul 1993.
Fîrûzâbâdî, Mecduddîn Muhammed b. Ya‘kûb, el-Kâmûsu’l-Muhît, b.y.y. 1399/1979.
Goldziher, Ignaz, Muslim Studies, Translate: C. R. Barber-S. M. Stern, Chicago ts.
Hasan İbrahim Hasan, Siyasî-Dinî-Kültürel-Sosyal İslâm Tarihi, Trc.: İsmail Yiğit ve Sadrettin Gümüş, İstanbul 1987.
Hizmetli, Sabri, “Genel Olarak Raşid Halifeler Dönemi Olayları: Sonuçları ve Etkileri”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt: 39, sayı: 1, yıl: 1999. Hurç, Ramazan, “Hz. Ebu Bekir Döneminde Bağımsızlık Hareketleri (İrtidat ve İrticâ)”, Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 3, yıl: 1998.
Izutsu, Toshihiko, Kur’ân’da Tanrı ve İnsan, Trc., M. Kürşad Atalar, Pınar Yay., İstanbul, 2012.
İbnu ‘Abdilber, Ebû ‘Ömer Cemâluddîn Yûsuf, et-Temhîd, Tıtvân 1987.
İbnu’l-Esîr, Ebu’l-Hasen ‘İzzuddîn ‘Alî, el-Kâmil fi’t-Târîh, Beyrût 1407/1987.
İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed, Ravdatu’l-‘Ukalâ’ ve Nuzhetu’l-Fudalâ’, Beyrût 1397/1977.
İbn Hişâm, Ebû Mıhammed Cemâluddîn ‘Abdulmelik, es-Sîretu’n-Nebeviyye, Beyrût, 1420.
İbn Mâce, Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî, Sünenü İbn Mâce, İstanbul, 1413/1992.
İbn Manzûr, Lisânu’l-‘Arab, Kâhire ts. Mâlik b. Enes, el-Muvatta’, İstanbul, 1413/1992.
Muhammed Kutub, Câhiliyyetu’l-Karni’l-‘İşrîn, Kâhire 1412/1992.
Müslim b. Haccâc el-Kuseyrî en-Nîsâbûrî, Sahîhu Müslim, İstanbul, 1413/1992.
Nesâî, Ahmed b. Şuayb, Sünenü’n-Nesâî, İstanbul, 1413/1992.
Râğıb el-İsfehânî, el-Mufredât fi Ğarîbi’l-Kur’ân, b.y.y. ts.
Sindî, Ebu’l-Hasen Nûreddîn, Hâşiyetu Musnedi’l-İmâm Ahmedi’bni Hanbel, Katar, 1428/2008.
Taberî, İbnu Cerîr, Târîhu’r-Rusul ve’l-Mulûk, Mısır 1326.
Tirmizî, Muhammed b. İsâ, Câmi‘u’t-Tirmizî, İstanbul, 1413/1992.
Zevzenî, Ebû Âbdillâh Huseyn, Şerhu’l-Mu‘allakât, Beyrut ts.