Neo-Liberal İktidarın Kerberosu: Kent

Varoluşlarından bu yana kentler iktidarların yoğunlaşma merkezleri olmuştur. Bu yoğunlaşma hali kaçınılmaz olarak kentler ile iktidar arasında diyalektik bir ilişkiyi de var etmiştir. Gordon Childe’ın “kentsel devrim” olarak tanımladığı süreçle birlikte kentler nüfusu, sermayeyi ve iktidarı kendine çekmeye başlamıştır. Bu süreç özellikle Sanayi Devrimi ile birlikte hız kazanmış ve kenti şekillendirmeye başlamıştır. İktidar kenti yaratırken kent de her daim iktidar ilişkilerinin üretildiği, sahnelendiği ve yeniden üretildiği yerler olmuştur. Kentler, üretimin ve yeniden üretimin merkezleri olmakla birlikte; iktidarın hem “kapı bekçilerini” hem de “mezar kazıcılarını” eş zamanlı olarak üretmiştir. İktidar “kapı bekçilerini” yaratmak adına bir yandan fiziki müdahaleler ile “yapılı mekânı” şekillendirirken bir yandan da toplumsal müdahaleler ile “kent kimliğini” inşa etmek istemiştir. Bu süreci hegemonya, habitus, güvenlik düzeneği, yönlendirilmiş tüketim toplumu vb. kavramlar ile birlikte düşünerek neo-liberalizmin kenti nasıl kavradığı hususu bu çalışmanın merkezine konumlandırılmıştır. Çalışmanın iddiası neo-liberal ideolojinin, kavrayış ve kurgulayış şekliyle günümüzde kenti iktidarın kerberosu yani iktidarın koruyucusu haline getirmeye çalıştığıdır.

Anahtar Kelimeler:

Kent, Kent Kimliği, Habitus, Güvenlik Düzeneği, Tüketim Toplumu

The Cerberus Of The Neo-Liberal Power: The City

Since their existence, cities have been centers of concentration of powers. This state of concentration has inevitably created a dialectical relationship between cities and power. With the process defined by Gordon Childe as "urban revolution", cities began to attract population, capital and power. This process accelerated especially with the industrial revolution and started to shape the city. While power creates the city, the city has always been the place where power relations are produced staged and reproduced. Although cities are centers of production and reproduction produced both the "gatekeepers" and the "grave diggers" of power. In order to create "gatekeepers", the government wanted to shape the "built space" with physical interventions on the one hand, and to construct the "urban identity" with social interventions on the other hand. Considering this process together with the concepts of hegemony, habitus, security dispositif, directed consumption society, the issue of how neo-liberalism comprehends the city is positioned at the center of this study. The claim of the study is that the neo-liberal ideology is trying to turn the city into a Cerberus of power, with the way it is conceived and constructed.

Keywords:

City, City İdentity, Habitus, Security Dispositif, Consumption Society,

PDF

___

Althusser, L. (2002). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, Yusuf Alp, Mahmut Özışık (Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları
Aslan, V. U. (2017). “Toplumsalın Yitik Öznesi ya da Metanın Fetiş Karakteri”, FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 23, s. 159-178
Ayman Güler, B. (2013). Yerel Yönetimler Liberal Yaklaşımlara Eleştirel Yaklaşım, Ankara: İmge Kitapevi
Ayman Güler, B. (2016). Yeni Sağ ve Devletin Değişimi, Ankara: İmge Kitapevi
Bidet, J. (2016). Foucault’yu Marx’la Okumak, Zehra Cunillera (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları
Bloomberght (2015, 13 Temmuz). Steve Jobs'ın Ünlü Sözleri, Erişim Adresi: https://businessht.bloomberght.com/teknoloji/haber/1102625-steve-jobs-sozleri
Bottomore, T. (1993). Marksist Düşünce Sözlüğü, Mete Tunçay (Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları
Bourdieu, P. (1997). Toplumbilim Sorunları, Işık Ergüden (Çev.), İstanbul: Kesit Yayıncılık
Bourdieu, P. (2015). Ayrım- Beğeni Yargısının Toplumsal Eleştirisi, Derya Fırat Şannan, Ayşe Günce Berkkurt (Çev.), Ankara: Heretik Yayınları
Bourdieu, P. ve Wacquant, L. (2021). Düşünümsel Sosyolojiye Davet, Nazlı Ökten (Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları
Brown, W. (2021). Neoliberalizmin Harabelerinde-Batı’da Antidemokratik Siyasetin Yükselişi, Bülent Doğan (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları
Bumin, K. (2016). Demokrasi Arayışında Kent, Konya: Çizgi Kitapevi
Castells, M. (2017). Kent, Sınıf, İktidar, Asuman Türkün (Çev.), Ankara: Phoenix Yayınevi
Childe, G. (2001). Kendini Yaratan İnsan, Filiz Ofluoğlu (Çev.), İstanbul: Varlık Yayınları
Çınar, S. (1994). Kentsel Alanlarda Mekân Organizasyonu ve Beyazıt Çevresinin İrdelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü, İstanbul
Eagleton, T. (2018). Marx Neden Haklıydı?, Oya Köymen (Çev.), İstanbul: Yordam Kitapevi
Eroğul, C. (2020), Devlet Nedir?, İstanbul: Yordam Kitapevi
Forgacs, D. (2022). Gramsci Kitabı Seçme Yazılar 1916-1935, İbrahim Yıldız (Çev.), İstanbul: Dipnot Yayınları
Foucault, M. (2012). İktidarın Gözü, Işık Ergüden (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Foucault, M. (2019a). Güvenlik, Toprak, Nüfus, Ferhat Taylan (Çev.), İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları
Foucault, M. (2019b). Hapishanenin Doğuşu, Mehmet Ali Kılıçbay (Çev.), Ankara, İmge: Kitapevi
Foucault, M. (2021). Özne ve İktidar, Işık Ergüden, Osman Akınhay (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Gramsci, A. (1984). Modern Prens, Pars Esin (Çev.), Ankara: Birey ve Toplum Yayıncılık
Gramsci, A. (1986). Hapishane Defterleri, Kenan Somer (Çev.), İstanbul: Onur Yayınları
Harvey, D. (2015a). Neoliberalizmin Kısa Tarihi, Aylin Onacak (Çev.), İstanbul: Sel Yayıncılık
Harvey, D. (2015b). Sermayenin Mekânları Eleştirel Bir Coğrafyaya Doğru, Başak Kıcır, Deniz Koç, Kıvanç Tanrıyar, Seda Yüksel (Çev.), İstanbul: Sel Yayıncılık
Harvey, D. (2016a). Kent Deneyimi, Esin Soğancılar (Çev.), İstanbul: Sel Yayıncılık
Harvey, D. (2016b). Sosyal Adalet ve Şehir, Mehmet Moralı (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları
İnsel, A. (2015): Neo-Liberalizm-Hegemonyanın Yeni Dili, İstanbul: İletişim Yayınları
Kahraman, T. (2021). İstisna Mekân – Hukukun Eşiğindeki Kent, İstanbul: Tekin Yayınevi
Keleş, R., Erbay, Y. ve Görmez, K. (2022): Kentsel Dönüşümden Kentsel Ranta, Ankara: İmge Kitapevi
Keskin, F. (2012). “İktidarın Gözü”, Michael Foucault, Seçme Yazılar 4: İktidarın Gözü, Işık Ergüden (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Keskin, F. (2016). “Hükümranlıktan Yönetimselliğe Türkiye’de Neoliberalizm’’, Felsefelogos Dergisi, 63, s.71-80
Kırbaş Uyanıker, F. (2017). Neoliberalizmin Kent Üzerindeki Sosyo-Mekânsal Etkisi: Ankara Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
La Boetie, E. (2022). Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev, Mehmet Ali Ağaoğulları (Çev.), Ankara: İmge Kitapevi
Lefebvre, H. (1996). Writings on Cities, Eleonore Kofman, Elizabeth Lebas (Çev.), Oxford: Blackwell Publishing
Lefebvre, H. (2007). Modern Dünyada Gündelik Hayat, Işın Gürbüz (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları
Macfarlane, L. (2019, 31 Aralık). New Economıcs Are The Method: The Goal Is to Change The World, Erişim Adresi: https://neweconomics.org/2019/10/new-economics-are-the-method-the-goal-is-the-change-the-world
Marx, K. ve Engels, F. (2013). Alman İdeolojisi, Tonguç Ok, Olcay Geridönmez (Çev.), İstanbul: Evrensel Yayınları
Merrifield, A. (2012). Metromarksizm – Şehrin Marksist Bir Hikâyesi, Nihal Ünver (Çev.), Ankara: Phoenix Yayınevi
Merrifield, A. (2017). Yeni Kent Sorunu, Duygu Toprak, Ceren Akyos (Çev.), İstanbul: Tekin Yayınevi
Mouffe, C. (2001). Demokratik Paradoks, Ankara: Epos Yayınları
Mouffe, C. (2017). Dünyayı Politik Düşünmek, İstanbul: İletişim Yayınevi
Mumford, L. (2019). Tarih Boyunca Kent Kökenleri, Geçirdiği Değişimler ve Geleceği, Gürol Koca, Tamer Tosun (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Newman, S. (2014). Bakunin’den Lacan’a Anti-Otoriteryanizm ve İktidarın Altüst Oluşu, Kürşad Kızıltuğ (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Portelli, H. (1982). Graamsci ve Tarihsel Blok, Kenan Somer (Çev.). Ankara: Savaş Yayınları
Poulantzas, N. (2014). Siyasal İktidar ve Toplumsal Sınıflar, Şule Ünsaldı (Çev.) Ankara: Epos Yayınları
Ritzer, G. (2011). Toplumun McDonaldlaştırılması Çağdaş Toplum Yaşamının Değişen Karakteri Üzerine Bir İnceleme, Şen Süer Kaya (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Sağlam, R. (2020), “Yapıbozumcu Kimlik Okuması: Spivak ve Madun Kadının Kolektif Özne Statüsü”, Hukuk Kuramı Dergisi, 7 (1-2), s. 1-27
Swartz, D. (2011). Kültür ve İktidar-Pierre Bourdieu’nün Sosyolojisi, Elçin Gen (Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları
Turan, M. (2009). Türkiye’de Kentsel Rant, Ankara: Tan Kitapevi
Veblen, T. B. (2019). Karl Marx’ın Sosyalist İktisadı ve Sosyalizm Üzerine Metinler, Devrim Kılıçer, Hüsnü Bilir, Ömer Mollaer (Çev.) Ankara: Heretik Yayınları
Weber, M. (2018). Şehir - Modern Kentin Oluşumu, Musa Ceylan (Çev.), İstanbul: Yarın Kitapevi
Zizek, S. (2012). Gıdıklanan Özne Politik Ontolojinin Yok Merkezi, Şamil Can (Çev.), Ankara: Epos Yayınları