Anlam Arayışında Derrida'nın Yinelenebirlik ve Différance Söylemi
Bu makalenin amacı, Derrida'nın anlam sorunsalını nasıl ele aldığını, Saussure ve Austin özelinde geleneksel sözmerkezci düşünceye yaptığı eleştirilerle birlikte anlam arayışında öne çıkan "yinelenebilirlik" ve "différance" söylemini göstermektir. Derrida, bu söylem geleneksel Batı metafiziğinin temeli olarak değerlendirdiği "mevcudiyet" ve "temsil" kavramları etrafında tartışır. Geleneksel Batı metafiziğinin içindeki sözmerkezci yapının tüm iletişimi söze indirgeyen ve iletişim içinde aktarılan anlamı "kesinleştirme" çabalarına karşı radikal bir eleştiri getiren Derrida, bu çabayı da beyhude bir çaba olarak nitelendirir. Çünkü anlamını bulan her ifade saçılım ve yenilenebilirlik kavramı yoluyla, başka bir anlama gönderme yapar ve göstergeler zaman içinde bir bağlamdan diğer bağlama geçerek, tarihsellik içinde anlamları farklılaşarak bugüne kadar gelirler. Üstelik orijinal anlam'a ise hiçbir zaman ulaşamayız, çünkü göstergeler, geçmişte, şimdide ve gelecekte olan, bağlamdan bağlama ifade ettikleri anlamı farklılaşan bir zincir şeklindedir. Bu zincir içinde değişen anlamların izi sürülebilir ancak. Bu zincir içinde durmadan değişen anlamın kesinliğini sağlama çabası, Derrida'nın felsefesinde dile sabit sınırlar çizmek yerine göstergelerin değişen anlamlarını ortaya çıkaran, belirlenimsizliğin hüküm sürdüğü bir oyuna dönüşmüştür. Bu oyun içinde her anlam, bir yorum olur ve orijinal anlam da bu yinelenebilirlik devinimi içinde yitip gitmiş, kendi izini silen bir iz olmuştur.
Seeking Meaning: Derrida's Discourse of Iterability and Différance
The aim of this essay is to indicate the discourse of "iterability" and "différance",put forward by Derrida in terms of seeking meaning, and examine how he handlesthe question of meaning along with his criticizing the logocentrism, particularly inSaussure's and Austin's works. In his discourse, he argues around the terms ofpresence and representation as a foundation of traditional Western metaphysic.Radically criticizing logocentrism in traditional Western metaphysic whichreduces all communication to speech and endeavors to ensure meaning incommunication, he points out that its effort is pointless. Because, in terms ofdissemination and iterability every meaning refers to another meaning, andpassing from a context to another context in time, significations and theirmeanings reach their current place. We cannot even achieve the original meaningbecause significations are like a chain as being in past, now and future, and itsmeaning is different from a context to a context. In this chain, differentialmeaning can be only traceable. The effort to ensure the meaning in this chain istransformed by Derrida to the effort to reveal changing meanings of significations,and a play reigned in the indetermination, rather than putting limit to the language.Meaning in this game becomes an interpretation and original meaning is loss initerability and it becomes a trace, erasing.
___
- ALTUĞ, Taylan (2008) Dile Gelen Felsefe, İstanbul: YKY Yayınları.
- BARNETT, Clive (1999) Deconstructing Context: Exposing Derrida, Transactions of the Institute of British Geographers, Vol. 24, No. 3, pp. 277-293.
- DERRİDA, Jacques (2008) Différance, çev. Önay Sözer, Toplumbilim Jacques Derrida Özel Sayısı içinde, Sayı 10, İstanbul: Toplumbilim.
- DERRİDA, Jacques (1981a) Dissemination, Trans: Barbara Johnson, London: The Athlone Press.
- DERRİDA, Jacques (2012) Platon'un Eczanesi, Çev: Zeynep Direk, İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
- DERRİDA, Jacques (1981b) Possition, Trans: Alan Bass, Chicago: University of Chicago Press.
- DERRİDA, Jacques (1988) Signature Event Context, Limited inc.'ın içinde, Çev: Samuel Weber, Evanston, Illinois: Northwestern University Press.
- DOOLEY Mark & KAVANAGH Liam (2007) The Philosophy of Derrida, Stocksfield: Acumen Publishing Ltd.
- FARREL, B. Frank (1988) "Iterabılıty And Meanıng: The Searle-Derrıda Debate", Metaphılosophy, Vol. 19, No. 1, January, pp.53-64.
- JOHNSON, Barbara (1981) "Translator's Introduction", "Dissemination"ın içinde, London: The Athlone Press.
- PADA, Roland Theuas S. (2009) "Iterability and Différance: Re-tracing the Context of the Text", Kritike, Vol. 2 No2, December, pp. 68-89.