GÜNAH PSİKOLOJİSİNE DİNİ VE PSİKOLOJİK BİR YAKLAŞIM

Günah kelimesi Arapça ‘cünah’ kelimesinden gelmekte olup suç, hata, olumsuzdurum anlamlarını içermektedir. Genel olarak da geçerliliğini/meşruiyetini ilahiotoriteden alan yasaklardır. Günahkârlık, psikolojik bir terim olan suçlulukduygusu bağlamında ele alınmakla beraber esas itibariyle dini bir kavramdır.Batılı düşünürlerce ‘tanrısal yasanın çiğnenmesi’ olarak ifade edilirken İslamâlimlerince bütünden ayrılış, genel düzene aykırı olmak ve nizama başkaldırı,bağlamında değerlendirilmiştir. Kur’an’a göre ise; hayatın genelini oluşturaniyilik, hayır ve güzellikler sevap, doğadaki istisnaî ve arızi bir durum olan kötülüklerise günahtır. Hadislerde ise günahlar ve haramlar, insan kalbine rahatsızlıkveren yanlış/gayr-ı meşru fiillerdir. O nedenle Elmalılı Hamdi günahlarıinsan için arızî bir durum, Gazali ve Nursi ise zehirli bir gıda olarak ele almıştır.Aynı zamanda Nursi’ye göre kalbî ve ruhî yaralar olan günahların insana sıkıntıverme nedeni yokluk (adem) türünden fiiller oldukları içindir. Zira O’na göreher sıkıntı, elem ve problemin kaynağı yokluk (adem) veya yokluğu netice verenşer (kötülük) fiilleridir.

A Religious and Psychological Approach to Sin Psychology

The Turkish word “gunah” (sin) originates from Arabic “junah” and meanscrime, fault or negative state. Generally, sins are prohibitions validated/regulatedby divine authority. Sinning is mainly a religious term although it is usuallyhandled with the psychological concept of guilt. It is defined as the “violationof divine law” by western philosophers, while Islamic thinkers evaluated it as parting from the whole, to be against public order, and uprising. According toQuran, goodness and beauties that make up the majority of life are good deedswhereas bad deeds which are exceptional and non-essential are sin. Moreover,in the hadith sins and haram are illicit/wrong actions which disturb one’s heart.Therefore, sin was considered as a non-esssential state by Elmali Hamdi,whereas it was regarded as poisonous food by Nursi and Gazali. Also, accordingto Nursi, the reason why sins (described as wounds of the heart and spirit)disturb people is because they are nonexistence. According to him the sourcesof troubles, sorrows and problems are nonexistence or evil acts that result innonexistence.

___

  • EL-İSFAHANİ, Müfredat / Kur’an kavramları Sözlüğü, Abdulbaki Güneş (Çev), Çıra Yay, İstanbul, 2012, FIRAT, Erdoğan, Şahsiyet Gelişiminde Tevbenin Fonksiyonu, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi,1982. FAİVER, Christopher; Ingersoll, Eliot, and O’brien, Eugene; “Religion, Guit and Mental Healt” Journal of Counseling and Development, Sayı 78, 2000. GAZALÎ, Ebu Hamid, İhyau Ulumiddin, Âlemu’l-Kütub, Dımeşk, ts., IV/l0. HÖKELEKLİ, Hayati, Din Psikolojisi, TDV Yayınları, Ankara, 2013. KILIÇ, Sadık, Kur’an’da Günah Kavramı, Konya, Hibaş Yayınevi, 1984. Kur’an-ı Kerim, TDV Yayınları, 2011, Ankara. NURSİ, Said, Mesnevi-i Nuriye, Envar Neşriyat, İstanbul, 2013. NURSİ, Said, Sözler, Envar Neşriyat, İstanbul, 2013. NURSİ, Said, Latif Nükteler, Envar Neşriyat, İstanbul, 2013. NURSİ, Said, Lemalar, Envar Neşriyat, İstanbul, 2013. NURSİ, Said, Asayı Musa, Envar Neşriyat, İstanbul, 2013. NURSİ, Said, İşaratül i’caz, Envar Neşriyat, İstanbul, 2013. NURSÎ, Said, Hutbe-i Şamiye, Envar Neşriyat, İstanbul, 2013. SOYSALDI, H. Mehmet, İslam’da Günah Kavramı, İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi, Ankara, 2001. ŞENTÜRK, Habil, İbadet Psikolojisi, İz Yayıncılık, İstanbul, 3. Baskı, 2009. ÜNALAN, Abdullah, Hadislerde günahın Psiko sosyal boyutu, İnönü üniversitesi İlahiyat Fakültesi dergisi, Cilt 3, Sayı 1, 2012. YALOM, İrvin, Varoluşçu Psikoterapi, Çev: Zeliha İyidoğan Babayiğit, İstanbul, 1999. YAPICI, Asım, İslam’da Tövbe ve Dini Yaşayıştaki Rolü, İstanbul, 1997. ÖZTÜRK, Yaşar Nuri, İslam›da Büyük Günahlar, Yeni Boyut Yayınları, 1998, İstanbul.