RİSALE-İ NUR’DA HADİSLERİ MÜSBET YORUMLAMA

Risale-i Nur’u okuyanlar, Said Nursi’nin Kur’an ve sünnette geçen şer’i metinleriusul-ü şeriata, akla ve sağduyuya uygun olarak müsbet bir biçimde yorumladığınıfark eder; bu suretle metinlere aykırı olan ve çoğu zaman fikrîsapmalara yol açan menfi anlayışın da önüne geçilmiş olduğunu görürler. SaidNursi’nin bu yaklaşımı hem tefekkürî mütalaalarında, hem Nur talebelerininsorularına verdiği cevaplarda, hem de hayatı boyunca girdiği birçok duruşmadaaçıkça görülmektedir.Bu bakış açısıyla Said Nursi, hem hadisleri müsbet bir surette yorumlayarak,işaret ettikleri doğru manayı açıklıyor; hem de hadislerin anlaşılmasını zorlaştıranveya inkarına yol açan ya da manay-ı zahirîsini ele almaktan kaynaklananmenfi anlayışların önüne geçiyor. Dikkat çeken bir diğer bir husus da, SaidNursi’nin mümkün oldukça hadisi redde yanaşmamasıdır; çünkü hadisleriusul-ü şeriata ve akla uygun olarak müsbet bir biçimde anlıyor, usule aykırıanlayışlara yol vermiyor ve hadisler ile Kur’an veya akıl arasında çelişki oluşturmayıreddediyor. Bu yaklaşım Muhtelifu’l-hadis ilminde eskiden beri alimlerarasında yaygın olan ve kabul gören bir yaklaşım olup Said Nursi bu alandaciddi yenilikler getirmiştir.Bu makalede Said Nursi’nin hadisleri müsbet yorumlaması ve bu alanda kazandırdığıyenilikler üç kısımda ele alınacaktır. Birinci kısımda, ulema ve SaidNursi’ye göre hadisleri müsbet yorumlama üzerinde durulacaktır. İkinci kısımda,ulûhiyet ve nübüvvete dair hadisleri müsbet yorumlamaya değinilecektir.Üçüncü kısımda, kâinata dair hadisleri müsbet yorumlama konu edilecektir.Sonuç kısmında ise çıkarım ve tavsiyeler belirtilecektir.

___

  • Alaclunî, İsmail bin Muhammed, Keşfü’l Hafa, Daru İhya et-Turasi’l Arabi,II. Beyhakî, El-Esmaü ve’s Sıfat, Cidde, II. Buhari, İstizan, 1, Müslim, Bir, 115, Abdullah ibni Ahmed, Kitabü’s Sünne, II. El-Saganî, el-hasan bin Muhammed, Mevzuat, Daru’l Me’mun, Şam, XVII. El-Suyuti, Celalüddin Abdurrahman, ed-Düri’l Mensur fi’t-Tefsiri Bi’l-me’sur, Beyrut, 1999, VIII. Hakim, Muhammed bin Abdullah el-Nisaburi, el-Müstedrek, Beyrut, II. İbn Hacer, Fethu’l-Bari Fi Şerhi Sahihi’l-Buhari, Daru’l Fikr, V. İbni Hacer, Fethü’l Bari, VI. İbni Teymiye, Mecmu ul Fetavi, Daru’l Vefa, 2005, XVIII. Irakî, Zeynüddin Abdürrahim bin Elhüseyn, Tahricü’l İhya. Nursi, Said, Emirdağ Lahikası, Sözler, 2016. Nursi, Said, Lemalar, Sözler, 2016. Nursi, Said, Mektubat, Sözler, 2016. Nursi, Said, Sözler, Sözler, 2016. Nursi, Said, Şualar, Sözler, 2016. Şevkani, Muhammed b. Ali, İrşadü’l-Fuhul İla Tahkik-i’l-Hakkı Min İlmi’l-Usul, Darü’l Kitab el-Arabi. Taberi, Camiu’l-Beyan An Tevili Ayi’l-Kur’an, Müessetü’r Risaleh, 2000, XXIII.