Farklı Ortam Koşullarında Kompozit Mobilya Elemanlarından Kaynaklanan Formaldehit Emisyonunun Belirlenmesi

Bu çalışmanın amacı, mobilya endüstrisinde kullanılan kompozit mobilya elemanlarından kaynaklanan formaldehit emisyonunu, farklı ortam koşullarında tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Bu maksatla deney örnekleri, sarıçam (Pinus sylvestris Lipsky), Doğu kayını (Fagus orientalis Lipsky), yongalevha, liflevha, suntalam, MDFlam, kavak kontrplak ve kayın kontrplaktan TS 2470’e (1976) göre hazırlanmıştır. Örneklerden yayılan formaldehit emisyonu değerleri TS EN 717-1 (2006) esaslarına göre 3 farklı ortam koşullarında gaz dedektörü kullanılarak ölçülmüştür. Formaldehit emisyon seviyesi değeri sarıçamdan hazırlanan lamine ağaç malzemede (450,4 ppb), Doğu kayınından (414,3 ppb) daha yüksek çıkmıştır. Tabakalı ağaç malzemede ise en yüksek yongalevhada (1725 ppb), en düşük kayın kontrplakta (392,5 ppb) tespit edilmiştir. Denemelerin yapıldığı ortam bakımından 3.ortamda (40ºC Sıcaklık - %35 Rutubetli - Yaz ve Kuru Ortam) en yüksek (481,9 ppb), 1. ortamda (10ºC Sıcaklık - %95 Nem - Kış ve Rutubetli Ortam) en düşük (390,1 ppb) formaldehit emisyonu ölçülmüştür. Kenarları açık deney örnekleri, kenarları kapalı örneklerden daha fazla formaldehit emisyonu yaymıştır. Sonuç olarak, tabakalı ağaç malzeme kullanımı ve yüksek sıcaklık iç mekan formaldehit emisyon seviyesini yükseltmektedir. Tabakalı ağaç malzeme yerine, üre-formaldehit oranı düşük tutkallı lamine masif ağaç malzeme kullanımı ve tabakalı ağaç malzeme kullanımından önce emisyonu azaltıcı işlemlere tabi tutulmasının iç mekân hava kalitesini artıracağı söylenebilir.Anahtar Kelimeler: Formaldehit emisyonu, kompozit mobilya elemanı, tutkal, vernik

Anahtar Kelimeler:

Formaldehit emisyonu, kompozit mobilya elemanı, tutkal, vernik

-

The aim of this study was to investigate the formaldehyde emission sourced from composite furniture components used in furniture industry in different chamber conditions. For this purpose, oriental beech (Fagus orientalis Lipsky), scotch pine (Pinus sylvestris Lipsky), particleboard, fibreboard, MDFlam, melamine-coated chipboard, poplar plywood, and beech plywood samples were prepared according to TS 2470 (1976). Formaldehyde emission emitted from samples was determined as the principles of TS EN 717-1 (2006) in three different environments. Formaldehyde emission was measured using a gas detector. Results showed that the formaldehyde emission value in laminated scotch pine (450.4 ppb) was found higher than oriental beech (414.3 ppb). The highest formaldehyde emission in wood-based panels was determined in particleboard (1725 ppb); and the lowest in beech plywood (392.5 ppb). In term of test environment the highest emission value (481.9 ppb) was found in 3rd environment (40°C - humidity 35% summer and dry); and the lowest (390.1 ppb) in 1st environment (10°C - humidity 95% - winter and humid). Uncoated - edge samples were emitted higher levels of formaldehyde emission than coated-edge samples. As a result, using wood-based panels inside with high temperature raise the formaldehyde emission levels. It can be said that using laminated wood with adhesive which is low urea-formaldeyhde rate and before using wood-based panel is treated reduce emission levels instead of wood-based panels increases indoor air quality

Keywords:

Formaldehyde emission, composite furniture component, adhesive, varnish,

PDF

___

Athanassiadou, E. 2000. Formaldehyde free Proceedings the Conference on Environmental Pollution, Aristotelian University, Thessaloniki,Greece, 770-774. bonded 5th International of
ASTM-D 3023. 1998. Standard practice for determination of resistance of factory applied coatings on wood products of stain and reagents. ASTM Standards, 1-3, USA.
Boran S. 2010. Orta yoğunlukta lif levha üretiminde kullanılan üre formaldehit tutkalına farklı kimyasal maddeler ilave edilerek azaltılması. Doktora Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 150-155, Trabzon. içeriğinin
Böhm M., Salem M., Z.M., Srba, J. 2012. Formaldehyde emission monitoring from a variety of solid wood, plywood, blockboard and flooring products manufactured for building and furnishing materials. Journal of Hazardous Materials, 221, 68– 79.
Çolak S. 2002. Kontrplaklarda emprenye işlemlerinin formaldehit ve asit emisyonu ile teknolojik özelliklere etkileri. Doktora Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 139-145, Trabzon.
Çolakoğlu G. 1993. Kontrplak üretim şartlarının formaldehit emisyonu ve teknik özelliklere etkisi. Doktora Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 1-132, Trabzon.
Ding W., Li W., Gao Q., Han C., Zhang S., Li J. 2013. The effects of sealing treatment and wood species on formaldehyde emission of plywood. BioResources, 8(2), 2568-2582.
Hammond J., J., Donnelly E., T., Harrod W., F., Rayner N., A., Özden F., Zorlu İ. 1980. Ağaçişleri Teknolojisi, Ajans-Türk Matbaası, 77-89, Ankara.
He Z., Zhang, Y., Wei W. 2012. Formaldehyde and voc emissions at different manufacturing stages of wood-based panels. Building and Environment, 47, 197-204.
Kim S., Kim H. J. 2005. Comparision of formaldehyde finishing materials at varius temperatures in from building belirlenmesi: Ulusal Çevre Mühendisliği Kongresi, İstanbul. formaldehit
Nemli G. 1995. Melamin emdirilmiş kâğıtlarla kaplamanın yonga levha teknik özelliklerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 1-68.
Özdemir T. 2003. Türkiye’de yetişen bazı ağaç türlerinde verniklerin özelliklerinin araştırılması. Doktora Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 120-124, Trabzon. Roffael E. Volatile organic compounds and formaldehyde in nature, wood and wood based panels. European Journal of Wood and Wood Products 64( 2), 144-149.
Que Z., Furuno T., Katoh S., Nishino Y. 2007. Evalution of three test methods in determination of formaldehyde emission from particleboar bonded with different mole ratio in the urea-formaldehyde resin”, Building and Environment, 42(3), 1242-1249.
Salem M.,Z.M, Böhm M., Srba ,J., Beránková J. formaldehyde emission from different types of wood-based panels and flooring materials using different standard test methods. Building and Environment, 49, 86-96. of
Şensöğüt C., Özalp M., Yeşil H. 2009. The effect of borax pentahydrate addition to urea formaldehyde characteristics and free formaldehyde content of plywood. International Journal of Adhesion & Adhesives, 29, 589-592. mechanical
Taygun T., G., Balanlı A. 2005. Yaşam döngüsü süreçlerinde yapı ürünü-çevre etkileşimi, YTÜ Mimarlık Fakültesi e- Dergisi, 1(1), 40-50.
TS 2470, 1976. Odunda fiziksel ve mekaniksel deneyler için numune alma metotları ve genel özellikleri. TSE, 1-7, Ankara
TS EN 717-1, 2006. Ahşap esaslı levhalar- formaldehit salınımının tayini. TSE, 1-10, Ankara. Wiglusz R., Sitko Jarnuszkiewicz I. Igielska B. 2002. The effect of formaldehyde . E., Nikel G., temperature on and volatile organic