ABDİ ATILGAN, NADİR ERSEN, HÜSEYİN PEKER

Atık Çay Ekstraktlarından Elde Edilen Boyanın Ahşap Malzemede Renklendirme Olanaklarının Araştırılması

Bu çalışmada, ahşap ürünlerin boyanmasında kullanılabilecek çevre ve insan sağlığına zararsız doğal boyaların geliştirilmesi amaçlanmıştır. Doğal boyar madde; ülkemizde birinci sırada içecek olarak tüketilen çay (Camellia sinensis) bitkisinin, işlenme sırasında meydana gelen atıklarından TS ISO 9768 standartlarına göre hazırlanmıştır. Çalışmada ağaç türü olarak sarıçam (Pinus sylvestris L.), Doğu kayını (Fagus orientalis Lipsky), Doğu Karadeniz göknarı (Abies nordmanniana) ve kavak (Populus sp. L.) seçilmiştir. Çalışmada deney örneklerinin toplam renk değişim değerleri ISO 2470 standartlarında belirlenen esaslara göre gerçekleştirilmiştir. Deney sonuçlarına göre; en fazla toplam renk değişim değeri çay boyasının sarıçam odunu uygulamasında (ΔE: 53.70) elde edilirken; en az doğu kayının (ΔE:39.73)’da gerçekleşmiştir

Anahtar Kelimeler:

Ahşap boyama, çay, çay ekstraktı, doğal boyalar, organik çay boyası, üst yüzey işlemleri

Investigation of The Possibility Coloring on Wood Materials of Paint Obtained From Waste Tea Extracts

In this study, it is aimed to improved natural dyes, which are harmless to environment and human health and can be used to dye wood products. Natural dyes are prepared from tea wastes (Camellia sinensis) through TS ISO 9768 standars. In the study, scotch pine wood (Pinus sylvestris L.), oriental beech (Fagus orientalis Lipsky), fir (Abies nordmanniana), and poplar (Populus sp. L.) are used. Test samples colour change values are realized through ISO 2470 standards. Based on experimental results, most colur change occurred in scotch pine (ΔE: 53.70), lest colour change occurred in oriental beech (ΔE:39.73)

Keywords:

Wood dying, tea, tea extracts, natural dyes, organic tea dye, upper surface processing,

PDF

___

Atılgan A., Göktaş O., Peker H. 2011. Natural Plant Extract Produced The Material Surface of The Paint Timber Pinar Adoption, Artvin Coruh University, Journal of Faculty of Forestry, 12 (2), 140-148.
Angelini L.G.,Bertoli A., Rolandelli S., Pistelli L. 2003. Agronomic Potential of Resedaluteola L. As New Cropfor Natural Dyes in Textiles Production. Industrial Crops and Products, 17, 199-207.
Calogero G.,Marco G. D. 2008. Red Sicilian orange and purple egg plant fruits as natural sensitizers for dye-sensitized solar cells, Solar Energy Materials& Solar Cells, 92, 1341- 1346.
Chang H.,Wu H.M., Chen T. L., Huang K.D., Jwo C.S., Lo Y.J. 2010. Dye-sensitized solar cell using natural dyes extracted from spinach and ipomoea Journal of Alloys and Compounds, Vol:495, 606-610.
Feist W.C.,Hon D.N. 1984. Chemistry of weathering and protection. In: The Chemistry of Solid Wood. R.M. Rowell, ed. Advances in Chemistry Series, No. 207. American Chemical Soc., Washington, D.C., Chapter 11, pp. 401-45.
Göktaş O., Baysal E., Özen E., Mammadov R., Duru M.E. 2008a. Decay Resistance and Color Stability of Wood Treated With Juglans Regia Extract, Wood Research, 53(3), 27-36.
Göktaş O., Duru E. M., Yeniocak M., Özen E. 2008b. Determination of the color stability of an environmentally friendly wood stain derived from laurel (Laurusnobilis L.) leaf extracts under UV exposure, Forest Products Journal, 58 (1/2), 77- 80.
Göktaş O., Özen E., Baysal E., Mammadov R., Alma H., Sönmez A. 2009a. Color Stability of Wood (Rubiatinctorium L.) Extract After Light fastness Test, Wood Research, 54(1), 37-44. Root
Göktaş O, Ozen E, Duru M E, Mammadov R (2009b). Determination of the Color Stability of An Derived From Oleander (Nerium Oleander L.) Leave Extracts Under Uv Exposure. Wood Research, 54(2): 63-72. Wood Stain
ISO 1573 (1980). Çayın 103 oC’de Kütle Kaybı Tayini, ABD.
ISO 2471 (1998) / TS ISO 2471(2000). Paper and board -- Determination of opacity (paper backing) – Diffuse reflectance method, ABD/ Türkiye.
Kaçar B., Taban S ve Kütük A.C. 1996. Çay Atıklarının Zenginleştirilmiş Organik Gübreye Dönüştürülerek Geliştirme-Uygulama Projesi, Kesin Rapor, Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Rize.
Kamel M.M., El-Shishtawy., Reda M., Yussef B.M. and Mashaly H. 2005. Ultrasonic assisted dyeing: III. Dyeing of wool with lac as a natural dye Dyes and Pigments, 65, (2), 103-110.
Kamdem P.,Grelie S. 2002. Surface roughness and color change of copper Amine and UV absorber-treatedred Maple (Acer rubrum) Exposed Holzforschung, 56, 473-478. Ultraviolet Light,
Kizil S. 2005. Impact of Different Planting Frequencies on Some Plant Properties in Dyer’s Weed (Reseda Lutea L.), 6th Turkish Agronomy Congress, (5-9 September), 263-266, Antalya, Turkey.
Kütük C.A., Çaycı G. ve Baran A. 1995. Çay Atıklarının Bitki Yetiştirme Ortamı Olarak Kullanılabilme Olanakları, Tarım Bilimleri Dergisi 1, (1), 35-40.
Luciana G.A., Lusia P., Paola B., Alessandra B. 1997. Rubiatinctorium a source of quantitative analysis of alizarin and industrial assays, Industrial Cropsand Products, 6, 303-311.
Moiz A.M. A., Ahmed N., Kausar K., Ahmed M., Sohail. 2010. Study The Effect of Metal Ion on Wool Fabric Dyeing with Tea as Natural Dye, Journal of Saudi Chemical Society, 14, (1), 69- 76.
Patrocínio A.O.T., Mizoguchi S.K., Paterno L.G., Garcia C.G., Murakami N.Y. Iha. 2009. Efficient and low cost devices for solar energy conversion: Efficiency and stability of some natural-dye-sensitized Metals,159, 2342–2344. solar cells Synthetic
Polo A.S., N.Y.M. Iha. 2006. Blue sensitizers for solar cells: Natural dyes from Calafate and Jaboticaba Solar Energy Materials& Solar Cells, 90, 1936–1944.
Salthammer T., Bednarek M., Fuhrmann F., Funaki R., Tanabe S.I. 2002. Formation of organic indoor air pollutants by UV-curing chemistry, Journal of Photochemistry and Photobiology A: Chemistry, 152, 1-9.
Söğütlü C., Sönmez A. 2006. Theeffect of UV lights on color changes on some local wood processed Journal Architecture of Gazi Univ., 21, (1),151- 159. of of Faculty Engineering and
Şahin T.H. 2002. The studies of color changes in wood and cellulose, J. of Forest Faculty (Suleyman Demirel Univ.), 2,57-70.
Temiz A., Yıldız U.C., İsmail A., Morten E., Gry A., Çolakoğlu G. 2005. Surface roughness and color characteristics of wood treated with preservatives after accelerated weathering test, Applied Surface Science, 250, 35-42.
Tsatsaroni A., Lerman S &Xu G. 1998. (in press – submitted to ERIC) A sociological description of changes in the intellectual field of mathematics education research: Implications for the identities of academics.
TS ISO 9768 (1997). Su Ekstraktının Tayini, T.S.E., Ankara.
TS 24 (1976). Odunda fiziksel ve mekaniksel deneyler için rutubet miktarı tayini, T.S.E., Ankara.
TS 24 (1976). Odunda fiziksel ve mekaniksel deneyler için numune alma metotları ve genel özellikler, T.S.E., Ankara.
TS 4176 (1984). Odunda Fiziksel ve Mekaniksel Özelliklerinin Tayini İçin Homojen Meşcerelerden Numune Alma ve Laboratuar Numunesi Alınması. T.S.E., Ankara.
TS 1562 (1990). Çayın 103 oC’de Kütle Kaybı Tayini, T.S.E., Ankara. URL-1,
http://www.mnecevre.com/cay
atiklarinin-degerlendirilmesi-2 (Erişim Tarihi: 20.03.2013).
URL-2, http://www.turkelhalilari.gov.tr/ doğal boyamacılık (Erişim Tarihi: 20.06.2009).
Wongcharee K.,Meeyoo V., Chavadej S. 2007. Dye-sensitized solar cellusing natural dyes extracted from rosella and blue pea flowers Solar Energy Materials& Solar Cells, 91, 566–571.