Türk Öğretmen Yetiştirme Sisteminde Eğitim Enstitüleri (Bir Model Olarak Kazım Karabekir Eğitim Enstitüsü)

Ülkelerin eğitim sistemlerinin yenileştirme ve geliştirme çalışmaları arasında öğretmen yetiştirme önemli bir yer tutmaktadır. Türk Eğitim Tarihi’ni incelediğimizde, Tanzimat döneminde geçekleştirilen eğitimi yenileştirme çabaları kapsamında öğretmen yetiştirme sorunu da ele alınarak yeni açılan Rüşdiyelere öğretmen yetiştirmek amacıyla, 16 Mart 1848’de İstanbul’da Darülmûallimin adıyla ilk öğretmen yetiştiren okulun açıldığı görülmektedir.16 Mart 1848’den günümüze kadar geçen 154 yıllık zaman içerisinde, çağın ve toplumun ihtiyaç ve beklentileri dikkate alınarak, eğitim sistemimizin her kademesi için öğretmen yetiştirmek amacıyla yeni yeni öğretmen okullarının açıldığı, farklı öğretmen yetiştirme modellerinin geliştirildiği bilinmektedir. İlköğretmen okullarından, Köy Enstitüleri’ne, Eğitim Enstitüleri’nden, Eğitim Fakülteleri’ne uzanan bir süreç içerisinde ülkemizde köklü bir öğretmen yetiştirme geleneği oluşmuş bulunmaktadır. Bu çalışmamızda, genelde ilköğretime öğretmen yetiştirme yaklaşımımızın ana hatları çizilirken, özel anlamda ise özgün birer öğretmen yetiştiren kurum olan eğitim enstitüleri incelenmiştir. Eğitim enstitüleri gerek amaç, gerek yönetim, gerekse de eğitim-öğretim faaliyetleri açısından irdelenmiştir. Kuruluş gerekçeleri, öğrenci ve öğretim elemanı profilleri, iç işleyiş yönetmelikleri ve öğretim programları detaylı olarak ortaya konmuştur.

Educational Institutes in Turkey's System of Teacher Training "Kazım Karabekir Institute of Education"

Teacher Training takes an important place in the reformation and development of educational systems in the framework of efforts of reformation of education realized in the Tanzimat period. When we analyze Turkish history of education, In order to train teachers to be employed in Rusdiyes the first school, named as Darulmuallimin was established in March 16 1848 Over the 154 years’ time dating back to March 16, 1848 several kinds of new teacher-training schools have been opened, and different models of teacher training have been developed. There is a rooted tradition of teacher training formed in the process ranging from primary schools to Village Institutes, from Institutes of Education to Faculties of Education. In this work, there are highlights of our approach of educating teachers in general, while, in particular, institutes of education, an original educational institution, were studied. Institutes of Education were investigated in terms of their purpose, their administration, and educational/ instructional activities. The requisites for their establishing, profiles of the students and teaching staff, the inner functions of the regulations and the curriculums were described in detail.

___

  • 1. Alkan, Naim (1982).Kişisel Arşivi. Erzurum.
  • 2. Akyüz, Yahya (1994).Türk Eğitim Tarihi (Başlangıcından 1993’e). İstanbul: Kültür Koleji Yayınları No:04
  • 3. Binbaşığlu, Cavit (1995). Türkiye’de Eğitim Bilimleri Tarihi. İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları No:2795
  • 4. Duman, Tayyip (1991). Türkiye’de Orta Öğretime Öğretmen Yetiştirme “Tarihi Gelişim”. İstanbul: MEB Yayınları No:2322
  • 5. Kaya, Yahya Kemal (1984).İnsan Yetiştirme Düzenimiz “Politika-Eğitim-Kalkınma” Ankara: HÜ Sosyal ve İdare Bilimler Okulu Basımevi.
  • 6. KKEF (1987). Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi “1982’den Önceki ve Sonraki Durumu”. Erzurum
  • 7. MEB (1970).Öğretmen Okulları Genel Müdürlüğü 1969-1970 Yıllığı. Ankara: Nam Matbaası.
  • 8. MEB (1973). Cumhuriyetin 50.Yılında Millî Eğitimimiz. İstanbul: MEB Devlet Kitapları Yayınları No:5144.
  • 9. MEB (1983). Cumhuriyet Döneminde Eğitim. İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları No:91.
  • 10. Millî Eğitim Dergisi (1998). Öğretmen Okullarının Kuruluşunun 150. Yılında Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi, Millî Eğitim Dergisi, Sayı:137.
  • 11. Unat, Faik Reşit (1964).Türkiye Eğitim Sistemi Gelişimine Toplu Bir Bakış. Ankara: MEB Yay.
  • 12. YÖK Yay. (1998). Eğitim Fakültelerinin Yeniden Düzenlenmesi. Ankara.