Bilişim Etiği Boyutlarına Göre Bilişim Teknolo jileri ve Yazılım Dersi Öğretim Programı Kazanımlarının İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı, "bilişim etiği" kavramını hem ulusal hem de uluslararası düzeyde ilgili kurum ve kuruluşların düzenlemeleri doğrultusunda boyutlandırmak ve bu çerçevede ortaokul Bilişim Teknolojileri ve Yazılım Dersi Öğretim Programı kazanımlarını değerlendirmektir. Araştırmada öğretim programında yer alan bilişim etiğine ilişkin kazanımlar incelenmiştir. Nitel araştırma metodolojisinin kullanıldığı araştırmada, bilişim etiği boyutları uzman görüşü doğrultusunda içerik analizi yapılarak belirlenmiştir. İlgili kazanımlar bu boyutlara göre, araştırmacı tarafından değerlendirilerek yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda bilişim etiğinin 6 boyutta incelenebileceği tespit edilmiş; öğretim programında temel ilkeler, bilişim suçları, fikri mülkiyet, lisans, patent, siber zorbalık boyutlarına yönelik kazanımların yer almadığı görülmüştür.Bu doğrultuda bilişim etiğine ilişkin ulusal ve uluslararası düzenlemelerin öğretim programına yansımasının yetersiz olduğu sonucuna ulaşılmıştır

Examination of Information Technologies and Software Curriculum’ s According to Information Ethics

The aim of this study is to design “information ethics” concept in accordance with both national and international relevant institutions and organizations’ regulations and to evaluate objectives of secondary school information technologies curriculum within this framework. In this study, the objectives regarding information ethics was examined in the curriculum. Information ethics dimensions were investigated by using content analysis according to experts’ perceptions and qualitative research methodology was used in current study. The related objectives were interpreted by evaluating in accordance with these dimensions. At the end of the study, it was determined that information ethics consist of 6 dimensions and they aren’t seemed the objectives regarding the basic principles, cyber crimes, intellectual property, licence, cyber bullying dimensions. Accordingly, it has been concluded that national and international’ regulations in reflecting to the curriculum are inadequate

PDF

___

Aksal, F. A. (2011). Bilgisayar teknolojilerinin kullanımında etik ve karşılaşılan sorunlar. Eğitim Teknolojileri Araştırma Dergisi, 2(3).
BMO (1992). ACM code of ethics and professional conduct. (2013 Aralık 13).
Barquin, R. C. (1992). “In pursuit of a ‘Ten commandments’ for computer ethics”. Computer Ethics Institute.
Beyhan, Ö. ve Tunç, H. S. (2012). Öğretmen adayı öğrencilerin bilişim teknolojilerini etik kullanımlarının incelenmesi. Yükseköğretim Dergisi, 2(2), 85-94.
Cerrah, İ. (2002). Bilişim teknolojileri ve etik: Bilişim teknolojilerinin güvenlik hizmetlerinde kullanımının ”etik boyutu” ve “sosyal sonuçları”. Polis Bilimleri Dergisi, 4(1-2), 137-155.
Cevizci, A. (2002). Etiğe giriş. İstanbul: Paradigma Yayınları.
Çelen, F. K. (2012). Bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımında ilköğretim öğrencilerinin etik olmayan davranışlara ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara.
Dedeoğlu, G. (2007). Bilişim toplumu ve etik sorunlar. Bursa: Alfa Aktüel Yayınları.
Duymaz, S. H. (2013). Ortaokul öğrencilerine yönelik bilişim etiği öğretim programı uygulaması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Elmalı, O. (2007). George Edward Moor’da etik. İstanbul: Arı Sanat Yayınevi.
Genç, Z., Kazez, H. ve Fidan, A. (2013). Üniversite öğrencilerinin etik dışı davranışlarının belirlenmesi. Akademik Bilişim Konferansları, 23-25 Ocak 2013 Akdeniz Üniversitesi.
Ghazali, H. (2003). Examining high-school student’s views on computer and information ethics. Unpublished doctoral thesis. Manhattan Kansas State University College of Education.
Haines, L. ve Leonard, L. N. K. (2007). Individual characteristics and ethical decision-making in an IT context. Journal of Management & Data Systems. < http://www.emeraldinsight.com/ journals.htm?articleid=1585544&show=pdf> (2013, Aralık 23).
Himma K. E. ve Tavani, H. T. (2008). The handbook of information and computer ethics. New Jersey: Wiley Sonc Inc.
Johnson, D. G. (2009). Computer Ethics (4th edition), New Jersey: Pearson Education.
Kallman, E. A. ve Grillo, J. P. (1996) Ethical decision making and information technology (2nd edition) Boston, Massachusetts: Irwin/McGraw-Hil.
Köksal, A. (2003). Bilişim devrimi, küreselleşme ve uygarlıklar çatışması ortamında kimliğini arayan Türkiye. Uygarlıklar Sempozyumu, Türkiye’nin Birikimi ve Geleceği, Bilim ve Ütopya Kooperatifi, 19-20 Nisan 2003, Yıldız Teknik Üniversitesi Oditoryumu, İstanbul.
Kuzu, A. (2009). Problems telated to computer ethics: Origins of the problems and suggested solutions. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 8(2), 91-110.
Mason, R. O. (1986). Four ethical issues of information age. MIS Quarterly, 10 (1).
Masrom, M., Ismail, Z., Anuar, R. N., Hussein, R. ve Mohamed, N. (2010). Analyzing accuracy and accessibility in information and communication technology ethical scenario context. American Journal of Economics and Business Administration, 3(2), 370-376.
MEB (2012). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu bilişim teknolojileri ve yazılım dersi (5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara.
Moor, J. H. (1985). What is computer ethics?. Journal of Metaphilosopy, 16 (4), 266-275.
Miles, M. B. ve Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd Edition). California: SAGE Publications.
Namlu, A. G. ve Odabaşı, H. F. (2007). Unethical computer using behavior scale: A study of reliability and validity on Turkish university students. Computers & Education, 48, 205–215.
NJDE (2014). New Jersey world class standards content area: Technology. (2014, Ağustos 8).
Özpınar, A., Kazaskeroğlu, E. ve Öz, Ö. (2010). Bilgiye erişim, paylaşım ve bilgi teknolojileri alanında etik olmayan davranışlar ve sebepleri. Ankara: Ağ ve Bilgi Güvenliği Sempozyumu, 3-6 Şubat 2010.
Reynolds, G. W. (2009). Ethics in information technology (3rd Edition). Boston: CourseTechnology.
TCK (2004). Bilişim alanında suçlar. (2014, Aralık 24).
TBD (2010). Bilişim etiği nihai rapor. < http://www.tbd.org.tr/usr_img/cd/kamubib14/raporlarPDF/ RP2-2011.pdf> (2014, Aralık 12).
TBV (1998). TBV etik kuralları. (2014 Aralık 12).
Tıngöy, Ö. (2009). Bilişim Çağında Etik. İstanbul: Avcıol Basım Yayın. Sevindik, T. (2011). Bilişim ve etik ders notları. (2014, Aralık 23).
URL-1 (2014). The Tasmanian curriculum information and communication technologies. (2014, Ağustos 7).
URL-2 (2014). Information and communication technologies. (2014, Ağustos 7).
Uysal, Ö. (2006). Öğretmen adaylarının bilgisayar etiğine ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Uysal, Ö. ve Odabaşı, F. (2006). Bilgisayar etiği öğretimde kullanılan yöntemler. VI. International Education Technology Conference, 1639-1652.
Uysal, Ö. ve Odabaşı, F. (2007). Computer ethics issues. VII. International Education Technology Conference. 03-05 Mayıs 2007, Yakın Doğu Üniversitesi.
Woodbury, M. C. (2003). Computer and information ethics. Illinois: Stipes Publishing.
Yaman, E., Yaman, H. ve Horzum, B. (2004). Öğretim elemanlarının internet kullanımında etik ilkelere uyma düzeyleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 2(6), 133-150.
Yaman, E. ve Peker, A. (2012). Ergenlerin siber zorbalık ve siber mağduriyete ilişkin algıları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3):819 -833.
Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.