İlkokul Öğretmenleri 1. Sınıf Öğrencileri ve Ailelerinin Okul Öncesi Eğitimi ve Öğretmenini Algılamalarının Metafor Yolu ile İncelenmesi
Bu araştırmanın amacı, ilkokul öğretmenlerinin, 1. sınıf öğrencilerinin ve ailelerinin okul
öncesi eğitimine yönelik algılarının metaforlar yoluyla incelenmesidir. Bu amaçla Ankara’nın
Yenimahalle ilçesinde ve Antalya’nın Gazipaşa ilçesinde anasınıfı olan ilkokullarda eğitim
veren ilkokul sınıf öğretmenlerine “Öğretmen Veri Toplama Formu”, öğrenim gören 1. sınıf
öğrencilerine “Öğrenci Veri Toplama Formu” ve ailelerine “Ebeveyn Veri Toplama Formu”
dağıtılarak veriler toplanmıştır. Nitel araştırma yöntemi kullanılan bu araştırmada, çalışma
grubunun oluşturduğu metaforlar, içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışma
grubu, okul öncesi öğretmeni ile ilgili en çok şekillendirici ve biçimlendirici işlevi olan öğretmen
ve bilgi sağlayıcısı olarak öğretmen kategorisi altında metafor üretmiştir.
An Analysis of Primary School Teachers’, First Grade Students’ and Their Parents’ Perceptions of Pre-School Education and Teachers Through Metaphors
The purpose of this study is to analyze primary school teachers’, 1st grade students, and
their parents’ perceptions of pre-school teachers and education through metaphors. In this
sense, data were collected from primary school teachers working in the schools with nursery
classes located in Yenimahalle district of Ankara province and Gazipaşa district of Antalya
province after distributing “Data Collection Form for Teachers”, from 1st grade students
via “Data Collection Form for Students”, and from parents via “Data Collection Form for
Parents”. Qualitative research methods were employed in this study. The metaphors created by
the study group were analyzed via content analysis. The study group created metaphors mostly
under the categories of teacher with molding and formatting functions as well as the teacher as
the supplier of knowledge.
___
- Aral, N., Kandır, A. Can Yaşar, M. (2000). Okul öncesi eğitim ve ana sınıfı programları. İstanbul:
Yapa yayınları.
- Büyüköztürk, S., Kılıç Çakmak, E., Akgün, O. E., Karadeniz, S., & Demirel, F. (2009). Bilimsel
araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Creswell, J. W. (Çev. Ed. M. Bütün & S. B. Demir). (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş
yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Çelikten, M. (2006). Kültür ve öğretmen metaforları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Dergisi, 21, 269-283.
- Ekiz, D. ve Koçyiğit, Z. (2013). Sınıf öğretmenlerinin “öğretmen” kavramına ilişkin metaforlarının
tespit edilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 439-458.
- Eraslan, L. (2011). Sosyolojik metaforlar. Akademik Bakış Dergisi, 27, 1-22
- Ergün, M. (1999). Eğitim Felsefesi. Ankara: Ocak Yayınları.
- Fidan, N. (1998). Okulda öğrenme ve öğretme. Ankara: Kadıoğlu.
- Haktanır, G. (2012). Okul öncesi eğitime giriş. Ankara: Anı.
- İbret, B. Ünal, Duran Aydınözü ( 2011),“İlköğretim II. kademe öğrencilerinin “dünya” kavramına
ilişkin geliştirdikleri metaforlar”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 19 (1), 85-102.
- Kandır, A. (2001). Çocuk Gelişiminde Okulöncesi Eğitim Kurumlarının Yeri ve Önemi, Milli
Eğitim Dergisi, 151:1.
- Karaaslan, Ü. K. (2012). Okul öncesi eğitimin ve diğer değişkenlerin ilköğretim 1. sınıf öğrencilerininin duyguları tanıma ve ifade etme becerilerine etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
- Kaynak, B.K. , Yılmaz E., Ergin B. Ve Köksal O. (2014). Okul öncesi eğitim kurumları yöneticilerinin okul öncesi öğretmeni ve çocuk algılarının incelenmesi: bir metafor örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2 (1), 573-592.
- Kırık D. E. (2011). Okul öncesi eğitimin ilköğretimdeki başarıya etkisine ilişkin öğretmen görüşleri (Diyarbakır İli Örneği). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Elazığ.
- Koçyiğit, S. (2014). Çocukların bakış açısıyla okul öncesi eğitim. Pamukkale Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 36 (2), 203-214.
- Morgan G. (1998). Yönetim ve örgüt teorilerinde metafor (çev. G. Bulut). İstanbul: BZD Yayıncılık.
- Özar, B. (1999). A Case Study on Identifying the Perceptions of Teacherson the Present Organizational
Structure and Processes of An Educational Institution Through the Use of
Metaphors, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Çev. M. Bütün ve SB Demir).
Ankara: Pegem A Akademi.
- Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmen adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin
ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
- Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459- 496.
- Saban, A.(2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler.
Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
- Saban, A., Koçbeker, B. N. & Saban, A.(2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına
ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri,
Educational Sciences: Theory & Practice, 6(2), 461-522.
- Sezer Soydemir, Ş. (2011). Okul öncesi öğretmen ve ebeveynlerinin birbirlerini ve okul öncesi
çocuklarını nasıl algıladıklarının metaforlar yoluyla incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Shuell, T. J. (1990). Teaching and learning as problem solving. Theory into Practice, 29
- Şahin, İ. T., Sak, R. & Tuncer, N. (2013). Okul öncesi ve birinci sınıf öğretmenlerinin ilköğretime
hazırlık sürecine ilişkin görüşlerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim
Bilimleri, 13(3), 1691-1713.
- Şaşan, H. H. (2002). Yapılandırmacı öğrenme. Yaşadıkça Eğitim. 74-75, 49-52.
- Temel, F. Z. , Güven G. ve Bayraktar, V. (2016). Okul Öncesi Kurumlarda Görev Yapan Öğretmenlerin Aile Katılım Çalışmalarına Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi 24 (2), 755-770.