Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Duygusal Zekâlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi
Araştırmanın amacı, Eğitim Fakültesi İlköğretim bölümü Okul Öncesi Öğretmenliği
programında öğrenim gören öğretmen adaylarının duygusal zekâlarıyla öğrenim gördükleri
programın öğretim türü ve sınıf düzeyi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Araştırmada
tarama yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak Schutte Duygusal Zekâ Ölçeği
kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2015-2016 öğretim yılı güz döneminde Batı
Karadeniz bölgesindeki bir üniversitenin Okul Öncesi Öğretmenliği programının 1., 2., 3. ve 4.
sınıflarında öğrenim görmekte olan 279 normal öğretim, 299 ikinci öğretim olmak üzere toplam
578 öğretmen adayından oluşmaktadır. Çalışmadan elde edilen bulgular doğrultusunda,
duygusal zekâ toplam puan ortalamaları ve faktörlerinden alınan toplam puan ortalamalarıyla
öğretim türü arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Sınıf düzeyi açısından normal
öğretimde öğrenim gören öğretmen adaylarının iyimserlik, duyguların değerlendirilmesi,
duyguların kullanımı faktörleri ve duygusal zekâ toplam puan ortalamalarına göre farklılık
olup olmadığını belirlemeye yönelik yapılan analiz sonucunda, iyimserlik, duyguların kullanımı
faktörleri ve duygusal zekâ toplam puan ortalamalarında üçüncü ve dördüncü sınıflar arasında
üçüncü sınıf lehine (p <0.05) anlamlı farklılık bulunmuştur. Çalışma sonucunda, daha büyük
örneklemler üzerinde farklı programlarda öğrenim gören öğretmen adayları dikkate alınarak
başka araştırmaların yapılabileceği, ayrıca öğretmen adaylarının duygusal zekâ yetilerini
geliştirici sınıf ortamlarının tasarlanabileceği önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler:
Duygusal zekâ, öğretmen adayı, Schutte duygusal zekâ ölçeği
Investigation of Preschool Teacher Candidates’ Emotional Intelligence According to Various Variables
The aim of this study is to reveal the relationship between emotional intelligence and
teaching type of program they studied and grade level of preschool teacher candidates who
studied in the program of Preschool Teacher Training of Education Faculty. Survey method was
used in this research. Schutte Emotional Intelligence Scale was used for the data collection tool.
The working group consists a total of 578 teacher candidates (279 from normal education, 299
from secondary education) who were studying in 1st, 2nd, 3rd and 4th class of different learning
type of a university in the Western Black Sea region in the fall semester 2015-2016 academic
year. According to findings obtained from this study, there wasn’t a meaningful relation between
the averages of emotional intelligence total score and the averages of sub-dimensions of
emotional intelligence total score of teacher candidates and teaching type of program they studied. As a result of analyzes performed to determine whether differences according to the
averages of sub-dimensions of emotional intelligence total score (of optimism, utilisation of
emotions, appraisal and expression of emotions) and the averages of emotional intelligence
total scores in terms of grade level, that there was a meaningful relation between the averages
of sub-dimensions of emotional intelligence total score (of optimism, utilisation of emotions)
and the averages of emotional intelligence total score and grade level. Significant differences
between the third and fourth to the third-grade classes were in favor (p<0.05). For studying
in secondary education teacher candidates, there wasn’t a meaningful relation between the
averages of emotional intelligence total score and the averages of sub-dimensions of emotional
intelligence total score of teacher candidates and grade level. Besides as a result of the twoway
ANOVA analysis, it was determined that teaching type of program they studied*grade level
interaction wasn’t make a significant difference on emotional intelligence scores. As a result of
the study, it is suggested that different researches can be done considering teacher candidates
studying in different programs on larger samples, besides different classroom environments can
be designed which teacher candidates’ emotional intelligence skills developer.
___
- Akar Kayserili, T., ve Gündoğdu, K. (2010). Okul Öncesi Öğretmenleri ve Öğretmen Adaylarının Mesleğe İlişkin Tutumları İle Duygusal Zekâları Arasındaki İlişki. Milli Eğitim, (187), 104–121.
- Austin, E. J., Saklofske, D. H., Huang, S. H., & McKenney, D. (2004). Measurement Of Trait Emotional İntelligence: Testing And Cross-Validating A Modified Version Of Schutte Et
- Al.’S (1998) Measure. Personality And İndividual Differences, 36(3), 555–562.
- Avşar, G. ve Kaşıkçı, M. (2010). Hemşirelik Yüksekokulu Öğrencilerinde Duygusal Zekâ Düzeyi. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 13(1), 1-6.
- Çepni, S. (2012). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
- Deniz, M. E., ve Yılmaz, E. (2005). Üniversite Öğrencilerinde Duygusal Zekâ ve Stresle Başa Çıkma Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Türk Psikolojik Danisma ve Rehberlik Dergisi, 3(25), 21–23.
- Dutoğlu, G. ve Tuncel, M. (2008). Aday Öğretmenlerin Eleştirel Düşünme Eğilimleri İle Duygusal Zekâ Düzeyleri Arasındaki İlişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 11-32.
- Ekinci Vural, D. (2010). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Duygusal Zekâları İle Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki. e-Journal of New World Sciences Academy, 5(3), 972-980.
- Goleman, D. (2015). Duygusal Zekâ Neden IQ’dan Daha Önemlidir? 40. Basım, Çev.Klinik Psikolog Banu Seçkin Yüksel, Varlık Yayınları, İstanbul.
- Güllüce, A. Ç. (2010). Duygusal Zekânın İşyerindeki Psikolojik Taciz Algısındaki Rolünün Bireyin Tolerans Düzeyi Açısından İncelenmesi. Doktora Tezi.Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
- Justice, M., & Espinoza, S. (2007). Emotional İntelligence And Beginning Teacher Candidates. Education, 127(4), 456–461.
- Kayserili, T. (2009). Okul Öncesi Öğretmenleri ve Öğretmen Adaylarının Duygusal Zekâları İle Okul Öncesi Öğretmenliğine İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
- Kızıl, Z. (2012). Eğitim Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Duygusal Zekâlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Köksal Akyol, A., ve Koçer Çiftçibaşı, H. (2005). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Empatik Beceri Düzeylerinin Belirlenmesi. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 21, 13-23.
- Mayer, J. D., & P. Salovey (1997), “What is Emotional Intelligence?”, Editörler: Salovey P. ve D.J. Sluyter, Emotional Development and Emotional Intelligence, New York: Basic Books, s. 3-22.
- Nelson, D. B., & Nelson, K. W. (2003). Emotional Intelligence Skills. Significant Factors İn Freshman Achievement And Retention. American Counseling Association Conference, 22.
- Özdemir, M. (2015). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Duygusal Zekâları İle Yaşam Doyumlarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Öztürk, A., ve Deniz, M. E. (2008). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Duygusal Zekâ Yetenekleri Doyumları ve Tükenmişlik Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Elementary Education Online, 7(3), 578–599.
- Salovey, P., & Mayer, J. D. (1990). Emotional İntelligence. Imagination, Cognition And Personality, 9(3), 185-211.
- Schutte, N. S., Malouff, J. M., Hall, L. E., Haggerty, D. J., Cooper, J. T., Golden C. J, & Dornheim, L. (1998). Development and Validation of a Measure of Emotional Intelligence. Personality and İndividual Differences, 25(August 1998), 167–177.
- Tatar, A., Tok, S., ve Saltukoğlu, G. (2011). Araştırmalar/Original Papers Gözden Geçirilmiş Schutte Duygusal Zekâ Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 2011, 21(4), 325–338.
- Yılmaz, E., ve Özkan, S. (2011). Hemşirelik Öğrencilerinin Duygusal Zekâ Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 4(1), 14.
- ISSN: 1300-8811
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 1992
- Yayıncı: -