التأثير والتأثر بين الشّعر والثورة والمجتمع دراسة في شعر ثورة 1919 المصرية

Bu çalışma devrim şiirinin dili ile sloganlarının ilişkisine ve bu sloganların devrim şiirindeki fonksiyonel kullanımına ışık tutuyor. Zira bu sloganlar milletin hafızasının bir parçası haline gelmiştir. 1919 devriminde kullanılan pek çok şiir ve slogan hafızlara kazınıp edebiyata kazandırıldı. Bu şiirin eski zamanlardan beri var olan milli hadiseleri tespit edip belgelendirme rolüne dayanıyor. Devrim toplumun ahlakını ve inançlarını etkiler. Aynı zamanda dilini ve edebiyatta da kullanılan günlük konuşma dilindeki terkipleri de etkiler. Bu tesiri kelimelerin işaret ettiği manaların değişip yeni anlamlar kazanmasında, yapısının değişmesinde veya tamamen yeni ortaya çıkmış mecazi bir ifadede görmek mümkündür. 1919 devrimi ile alakalı şiir cümlelerinde kullanılan farklı dil üslupları o süreçte Mısırda yaşanan olayları ve sosyal değişimleri yansıtmaktadır. Ve mevzu bahis metinlerle etkileşimden dolayı bu artmıştır. Devrim ile şiir birbirine benzer. Zira her ikisi de değişimi hedefler. Aynı zamanda ikisi de vakıanın (gerçeğin) bir yansımasıdır. Dil gerek görsel gerekse işitsel iletişim araçlarıyla –ki ikisinde de vasıta dildir- topluma tesir etmek suretiyle devrime etki edebilir. Böylece 1919 Mısır devrimini ve bu süreçteki Mısır toplumunu anlatan yeni terkipler ortaya çıktı. Ve bu, sözlüğe devrimle ilgili kelimeler eklenmesine yardım etti. Araştırma pek çok sonuca ulaştı. Özetle bazıları şöyle: Devrim şiiri dili ve sloganları arasındaki ilişkiye -mitinglerde şahıslar için atılan ve daha sonra toplum hafızasına kazınan sloganlar vasıtasıyla- ışık tutuldu. Şiirin tarih boyunca üstlendiği büyük milli olayları ve önemli günleri tespit rolüne uygun olarak 1919 devriminde kullanılan bu sloganların bir kısmı edebiyata kazandırıldı.

Interaction between poetry, revolution and society. 1919 A survey of Egyptian revolution poetry.

The aim of the present study is Highlights on the relationship between the language of the revolutionary poetry and its slogans and the functional use of these slogans in the revolutionary poetry. Because these slogans have become a part of the nation's memory. Many poems and slogans used in the 1919 revolution were engraved and memorized. It is based on the role of this poem in identifying and documenting national events that have existed since since long time ago. Revolution affects the morality and beliefs of society. It also affects the language and the composition of the words of the current days used in literature. It is possible to see this effect in changing meaning of words and gaining new meanings, in changing structure or in a metaphorical expression that has just language styles used in the poem related to the 1919 revolution reflect the events and social changes in Egypt during that period. And this has increased due to the interaction with the texts in question. Revolution and poetry are similar. Because both aim at change. They are both a reflection of the truth. Language can influence the revolution through both visual and auditory means of communication, Both use language as their tool. Thus, new compositions emerged about the Egyptian revolution of 1919 and Egyptian society in the process. And this helped to add words of the revolution to the dictionary. The research has reached many conclusions. some of them are as follows: The relationship between the language and slogans of Revolution poetry was shed light through slogans that were thrown for individuals in the mimes and then engraved in the memory of society. Some of these slogans used in the 1919 revolution were brought to literature in accordance with the role of determining the great national events and important days undertaken by the poem throughout history.

___

  • المصادر والمراجع1- ابن جعفر، قدامة، قدامة بن جعفر بن قدامة بن زياد البغدادي، أبو الفرج: نقد الشّعر، ت: كمال مصطفى، مكتبة الخانجي، القاهرة،1987م. 2- ابن جني، أبو الفتح عثمان بن جني الموصلي: الخصائص، الهيئة المصرية العامة لقصور الثقافة، القاهرة، 2006م.3- ابن منظور، أبو الفضل، محمد بن مكرم بن عليّ، جمال الدين ابن منظور الأنصاري الرويفعي الإفريقي: لسان العرب، دار المعارف، القاهرة، 1979م4- الجاحظ، أبو عثمان عمرو بن بحر محبوب الكناني الليثي البصري: كتاب الحيوان، تحقيق عبدالسلام هارون، دار الجيل، بيروت، 1996 م.5- الرافعي، عبد الرحمن: شعراء الوطنية في مصر، دار المعارف، القاهرة، ط3، د.ت. 6- الفيروز أبادي، مجد الدين محمد بن يعقوب: القاموس المحيط، المطبعة الحسينية، القاهرة، ط2، 1344هـ.7- القيراوني، ابن رشيق، أبو علي الحسن بن رشیق القیرواني: العمدة في محاسن الشّعر ونقده، المكتبة التجارية، القاهرة، ط3، 1963م.8- حسين، محمد محمد: الاتجاهات الوطنية في الأدب المعاصر، مؤسسة الرسالة، بيروت، ط7، 1984م. 9- عبد اللطيف، محمد حماسة: بناء الجملة العربية، دار غريب، القاهرة، 2003م.10- ضيف، شوقي: الأدب العربي المعاصر في مصر، دار المعارف، القاهرة، طـ10، 1992م.11- عبيد، أحمد: مشاهير شعراء العصر في الأقطار العربية الثلاثة(مصر وسورية والعراق)، مطبعة الترقي، ط1، 1922م12- كوين، جون: بناء لغة الشّعر، ترجمة أحمد درويش، الهيئة العامة لقصور الثقافة، سلسلة كتابات نقدية، القاهرة، ط1، 1990م.الدواوين الشّعريّة: 1- ديوان الرافعي: شرحه محمد كامل الرافعي، مطبعة الجامعة، الإسكندرية، 1322هـ. 2- ديوان الفرزدق: دار الكتب العلمية، لبنان، 1987م.3- ديوان أبي القاسم الشابي: دار الكتب العلمية، بيروت، 2005م.4- ديوان أبي القاسم الشابي ورسائله، دار الكتاب العربي، بيروت، ط2، 1994م.5- ديوان أبي تمام: بشرح الخطيب التبريزي، دار المعارف، القاهرة، ط5، 1983م. 6- ديوان أحمد شوقي، بيروت، دار العودة، 1988م. 7- ديوان أحمد شوقي، القاهرة، كلمات عربية للترجمة والنشر، 2011م. 8- ديوان إبراهيم ناجي: وراء الغمام، دار العودة، بيروت، 1980م. 9- ديوان حافظ إبراهيم: ضبطه وصححه وشرحه ورتبه أحمد أمين وأحمد الزين وإبراهيم الإبياري، الهيئة المصرية العامة للكتاب، ط3، 1987م. 10- ديوان عبد المطلب، دار الكتب المصرية، مطبعة الاعتماد، القاهرة، ط1، د.ت.ديوان علي الجارم، دار الشروق، القاهرة، ط2، 1990م.