ULUSLARARASI REKABET GÜCÜNDE BEŞERİ SERMAYE: EKONOMETRİK YAKLAŞIM

Rekabet gücü kavramı genel olarak bir firmanın pazar payını, karlılığını ve büyüme gücünü artırabilme kapasitesi olarak tanımlanır. Bir ülkede rekabet gücü yüksek firmaların sayı ve etkinliğinin fazla olması ülkenin uluslar arası piyasalarda güçlü bir konumda olmasının yanında uluslar arası ekonomik sosyal ve siyasal gücünün de yükselmesi anlamına gelir. Ulusal ekonominin rekabet gücü ulusal ekonominin uluslar arası pazarlarda standartlara uygun mal ve hizmet üretebilme yeteneğine sahip olmasıdır. Bunu sağlayabilen ülkelerin ulusal gelir ve toplumsal refahları artarken küresel ilişkiler kapsamında etkinlikleri de çok yönlü olarak artacaktır Günümüzde rekabet gücü yüksek ekonomilerin bilgi odaklı mikro teknolojiler geliştirebilen bilgi temelli ekonomiler olmaları dikkat çekmektedir Bilginin ekonomik bir değer olarak giderek artan bir öneme sahip olması bilginin elde edilmesine dağıtılmasına ve kullanılmasına yönelik yatırımların da artırılmasını gerektirmektedir. Bu bağlamda insanın bilgi beceri ve yeteneklerinin dolayısıyla niteliklerinin geliştirilmesine yönelik yatırımlar ki bunlar beşeri sermaye yatırımlarıdır çok önemli hale gelmektedir. Ekonomik büyüme ve gelişmenin sağlanmasında fiziki yatırımlar kadar önemli olan bu yatırımlar uzun vadede fiziki yatırımların artışına yol açtığı gibi yerel ekonominin uluslar arası rekabet gücünü artışını da sağlayabilmektedir. Bu çalışmada 2000–2004 yıllarında uluslar arası rekabet gücü sıralamasında yer alan ilk elli bir ülkesi incelenecektir. Bu ülkelere ait rekabet gücü göstergeleri ile beşeri sermaye arasındaki ilişkiler ekonometrik modeller yardımıyla açıklanmıştır. Model sonuçlarına beşeri sermayenin ülkelerin makro ekonomik göstergeler ve rekabet gücü üzerindeki etkisi ortaya konulmuştur. Özellikle beşeri sermayenin temel unsurları olan eğitim değişkeninin uluslar arası rekabet sıralamadaki etkisi tespit edilmiştir

Uluslararası Rekabet Gücünde Beşeri Sermaye: Ekonometrik Yaklaşım

Keywords:

-,

___

  • AKKAYA, Şahin - Pazarlıoğlu, M. Vedat, (2000), Ekonometri 1, İzmir.
  • ALTAY, Asuman, (2004), “Türkiye’de Sanayinin Rekabet Gücü”, 4. Türkiye İktisat Kongresi, İzmir.
  • ALTAY, Asuman, (2005), Beşeri Sermayenin Karşılaştırmalı Analizi, TÜGİAD Yayınları, İstanbul.
  • BAKIMLI, Esat (2005), “Uluslar arası Rekabet Gücü:Ölçümü ve Önemi”, İç:Uluslar arası Rekabet Sürecinde Türkiye, (Derleyen:M.Faysal Gökalp-C.Yenal Kesbiç), Beyaz Yayınları, İstanbul.
  • BALASSA, B. (1962). “Recent Developments in the Competitiveness of American Industry and Prospects for the Future” içinde Factors Affecting The United States Balance of Payments, US Joint Economic Committee, Subcommittee on International Exchange and Payments, Congress of The United States. USGPO, Washington, 27–54
  • BAYRAÇ, H. Naci, (2005), “Yeni Ekonomi Ve Yarattığı Değişimler”, www.e- konomist.dergi.com/makaleler/bayrac.pdf Erişim Tarihi:25.08.2005
  • BECKER G. S., (1964), “Human Capital, A Theoretical and Empirical Analysis with Special Reference to Education”, Colombia University Press, New York and London.
  • BERTHELEMY J.C., VAROUDAKIS A.(1996.a), “Economic Growth, Convergence Clubs, and The Role of Financial Development”, Oxford Economic Papers, 300-328.
  • World Competitiveness Yearbook 2005, http://www01.imd.ch/wcc/criteria/.
  • GÜLOĞLU, Bülent-YILMAZER, Mine, (2002), “Ekonomik Büyüme Ve İnsani Kalkınma : Panel Veriler Ekonometrisi Neler Getiriyor?”, Kocaeli Üniversitesi, İktisat ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat ve İşletme Bölümleri, I. Ulusal ekonomi ve yönetim kongresi bildiriler kitabı, Kocaeli, s.429-441.
  • CHİSWİCK, B. R., (1977), “Sons of Immigrants: Are They At An Earnings Disadvantage?”, American Economic Review, Feb. Vol 67, No 1 : 376-380.
  • DELİKTAŞ, Ertuğrul, 2001, “Malthusgil Yaklaşımdan Modern Ekonomik Büyümeye”, Ege Akademik Bakış Cilt 1 Sayı 1 Yıl 2001 Ss.92-114, İzmir.
  • DPT (2001), VII. Beş Yıllık Kalkınma Planı Sanayileşme Politikaları Özel İhtisas Komisyonu “Sanayinin Globalleşme Sürecinde Rekabet Ve Uluslararası Yatırım Politikaları” Alt Komisyonu Raporu, Ankara.
  • ERKAN, H, (1987), Sosyal Piyasa Ekonomisi, Konrad Adenauer – Stiflung Vakfı Türkiye Temsilciliği Yayını, İzmir.
  • FRANCİS, A. (1989), “The Concepts of Competitiveness” içinde The Competitiveness of European Industry: Country Policies and Company Strategies, (Der: Francis, A. ve Tharakan, P. K. M.), Routledge, London-New York.
  • IMD WORLD COMPETITIVENESS YEARBOOK(2005)
  • HİRSCH, S. (1967), Location of Industry and International Competitiveness, Clarendon Press, Oxford.
  • METİN, Kıvılcım; ÜÇDOĞRUK, Şenay, (1997), “İstanbul iİinde Gelir Farklılıklarını Belirleyen Etmenler:İnsan Sermayesi Modeli (1994)”, Ekonomik Yaklaşım Dergisi, Cilt 8, Sayı 27 : 283-302, Ankara.
  • MİNCER, J(1974), “Investment in Human Capital and Personal Income Distribution”, Wealth, Income and Inequility, Ed., by, A, B. Atkinson, Penguin Education, USA, s.168.
  • RAMIREZ A., RANIS G. STEWART F., (1997), “Economic Growth and Human Development”, Discussion Paper no: 787, Economic Growth Center, Yale Center, 1- 47.
  • SELİM, Sibel, (1999), “Temel İnsan Sermayesi Modeli : Seçilmiş İllerde Ekonometrik Yaklaşım”; DEÜ, İİBF dergisi, c.14, s.1, s:75-95.
  • SELİM, Sibel, (2002), “Ankara İlinde Gelir Farklılıklarını Belirleyen Etmenler”, DİE İstatistik Araştırma Dergisi, c.1, no:3, s.65-80.
  • YILDIRIM, Erhan, (1996), İktisadın İlkeleri, Ankara.
  • SAYGILI, Şeref (2003), “Bilgi Ekonomisine Geçiş Sürecinde Türkiye Ekonomisinin Dünyadaki Konumu”, DPT Yayın No:2675, s.31, http://ekutup.dpt.gov.tr/ekonomi/tarih/saygılı/bilgieko.pdf)
  • SERİN, Necdet(1979),Eğitim Ekonomisi, A.Ü. Eğitim Fakültesi Yayın No:77, Ankara, s.15.
  • SHULTZ T.W(1962), “Reflections on Investment in Man”, Journal of Political Economy, October.
  • SHULTZ T.W(1967), “Investment in Human”, Reading in Economics, P.A. Samuelson, J.R. Colanerve F. Skidmore, McGraw Hill, Fifth Edition, USA, , ss. 282- 283
  • SCHULTZ T. W. (1968), “Investment in Human Capital”, M. Maug (Edt), Economics of Education, USA, ss.15-16.
  • YUMUŞAK, İ(2003), “Kadın Eğitiminin Ekonomik Analizi”
  • http://www.ceterisparibus.net/arsiv/igy2.doc,Erişim tarihi: 28 Ocak 2004