Devrimlerin ‘‘Vurucu Gücü’’ Bağlamında, 1789 Fransız İhtilali ve Ekim 1917 Rus Devrimi’nin Karşılaştırmalı Analizi

Tüm insanlık tarihi incelenecek olursa belirli bir bölgede yaşanmış da olsa önemli olayların, bütün dünya insanlığı için siyasal, ekonomik ve sosyolojik değişimlere neden olduğu görülebilmektedir. Dünyanın neresinde olursa olsun yaşanan değişimlerin etkilerinin, bir şekilde tüm dünya toplumlarında hissedildiği anlaşılmaktadır. Bu olaylar içerisinde en önemlilerinin ise devrimler olduğu görülmektedir. Kelime anlamı itibari ile bir doğa olayını ifade eden devrim, siyasal anlamı ile de karşı konulamaz bir değişimi simgelemektedir. Ekonomik boyutları ile Sanayi Devrimi, siyasal yönleri ile Fransız İhtilali, kapsamı ve politik yönleri ile Ekim 1917 Rus Devrimi ve çeşitli siyasal yönleri ile dünya toplumlarını etkileyen Amerikan Devrimi, dünya insanlığını en çok etkileyen devrimlerin başında gelmektedirler. Esasında devrimler; başlangıcı, gelişimi ve sonuçları itibari ile ayrı ayrı politik ve sosyolojik fenomenler olarak ele alınabilmektedir. Ayrıca tüm devrimlerin, bir temel özne üzerine geliştiği ve ‘‘öteki’’sinin olduğu da anlaşılmaktadır. Bu çalışmada; dünya insanlığı için önemli değişimlere neden olan Fransız İhtilali ve Ekim 1917 Rus Devrimi, ‘‘vurucu güçü’’ yani temel aktörleri üzerinden analiz edilecektir. İki farklı devrimin temel aktörlerinin siyasal, ekonomik ve kültürel rolleri üzerinden bir karşılaştırma yapılacaktır. En nihayetinde her iki ülkede, günümüze geldiğimizde devrimin ‘‘vurucu gücü’’ olan aktörlerinin etkisinin sınırları anlaşılmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Fransız İhtilali, Ekim 1917 Rus Devrimi, Devrimlerin ‘‘Vurucu Gücü’’, Toplumsal Sınıflar, PROLETARYA

Comparative Analysis of The French Revolution of 1789 and The Russian Revolution of October 1917 In The Context of The "Striking Power" of Revolutions

If the entire history of humanity is analyzed, it can be seen that important events, even if they have taken place in a certain region, have caused political, economic, and sociological changes for the whole world of humanity. It is understood that the changes taking place anywhere in the world are somehow felt in all societies around the world. Among these events, revolutions are the most important. Revolution, which literally means a natural event, also symbolizes an irresistible change in its political meaning. The Industrial Revolution with its economic dimensions, the French Revolution with its political aspects, the Russian Revolution of October 1917 with its scope and political aspects, and the American Revolution, which affected societies around the world with its various political aspects, are among the revolutions that have affected humanity the most. In fact, revolutions can be considered separate political and sociological phenomena in terms of their inception, development, and consequences. It is also understood that all revolutions develop on a basic subject and have an "other." In this study, the French Revolution and the Russian Revolution of October 1917, which caused significant changes for the world's humanity, will be analyzed through their "striking forces," that is, their main actors. A comparison will be made on the political, economic and cultural roles of the main actors of the two different revolutions. Finally, the limits of the influence of the actors who are the "striking force" of the revolution in both countries will try to be understood.

Keywords:

French Revolution, October 1917 Russian Revolution, "Striking Force" of Revolutions, Social Classes, Proletariat.,

PDF

___

Ağaoğulları, Mehmet A. (2016). Sokrates’ten Jakobenlere Batı’da Siyasal Düşünceler. İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Aksoy, M. ve Elmas, H. (2020). Toplumlara Devrimi Anlatmada Resim Sanatının Yeri: Meksika. Rusya ve Türkiye Örnekleri. İDİL, 67, 395–413.
Anderson, James M. (2007). Daily Life During The French Revolution. London: Greenwood Press.
Andress, D. (1999). French Society in Revolution, 1789-1799. Manchester: Manchester University Press.
Arendt, H. (2021). Devrim Üzerine. O. E. Kara (Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
Bank, R. B. (2020). Siyasal Düşüncenin Değişiminde: Sınıf, Siyaset, Devlet. Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.
Burbank, J. (1989). Intelligentsia and Revolution: Russian Views of Bolshevism. 1917-1922. Oxford: Oxford University Press.
Calvert, P. (1970). Revolution. London: Macmillan Education UK.
Carr, Edward H. (2004). The Russian Revolution from Lenin to Stalin 1917-1929. New York: Palgrave Macmillan.
D'Agostino, A. (2010). The Russian Revolution. 1917-1945. California: Praeger.
DeFronzo, J. (2014). Revolutions and Revolutionary Movements. Boulder: Westview Press.
Dickens, C. (2018). İki Şehrin Hikayesi. B. Yılmaz (Çev.). Ankara: Venedik Yayınları.
Doyle, W. (2001). French Revolution- A Very Short Introduction. Oxford: Oxford University Press.
Dunn, J. (1972). Modern Revolutions: An Introduction to the Analysis of a Political Phenomenon. New York: Cambridge University Press.
Goldstone, J. (2016). Revolution And Rebellion in The Early Modern World: Population Change and State Breakdown in England, France, Turkey, and China, 1600–1850 25th Anniversary Edition. Abingdon: Routledge.
Göngör, C. (2019). Devrim Kuramı: Bir Özgürlük Eşitlik Kardeşlik Yürüyüşü Üzerine. Ankara: Barış Kitabevi.
Hammond, Thomas T. (1957). Lenin On Trade Unions and Revolution 1893-1917. New York: Columbia University Press.
Karaman, Mehmet A. (2018). Fransız İhtilali’nin Osmanlı İmparatorluğu’na Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 44, 62-79.
Kurun, İ. (2019). Devrim Teorileri Işığında 2011 Mısır Devrimi ve Sonrası: Ne Tür Bir Devrim Gerçekleşti?. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 74(4), 1011-1035.
Kropotkin, P. (1986). The Great French Revolution, 1789-1793. New York: Vanguard Printings, (Original work published in 1909).
Lenin, V. İ. (2003). Devlet ve İhtilal: Marxist Devlet Öğretisi ve Proletaryanın Devrimdeki Görevleri. K. Somer (Çev.). Ankara: Bilim ve Sosyalizm Yayınları.
Luxemburg, Rosa. (1940). The Russian Revolution. New York: Workers Age Publishers.
Marx, K. ve Engels, F. (2008). The Communist Manifesto (Get Political). With an introduction By David Harvey, London: Pluto Press.
Mandel, D. (2018). The Petrograd Workers in the Russian Revolution: February 1917-June 1918. Chicago: Haymarket Books.
McPhee, P. (2002). The French Revolution, 1789-1799. New York: Oxford University Press.
Mignet, Francois-A. (2006). History of the French Revolution from 1789 to 1814. BiblioBazaar.
Uluerler, S. (2020). Fransız İhtilali ile Değişen Avrupa Düzeninde Osmanlı Devleti’nin Uygulamaya Çalıştığı Denge Siyaseti ve Sonuçları (1795-1801). Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (20), 51-80.
Powell, G. Bingham, Jr., Dalton, Russell J., ve Strøm, Kaare W. (2015). Comparative Politics Today: A World View. Harlow: Pearson Education Limited.
Sander, O. (2003). Siyasi Tarih (İlk Çağlardan 1918’e). Ankara: İmge Kitabevi.
Skocpol, T. (1979). States and Social Revolutions: A Comparative Analysis of France, Russia and China. Cambridge: Cambridge University Press.
Smith, S. A. (1985). Red Petrograd: Revolution in The Factories. 1917-1918. New York: Cambridge University Press.
Sweezy, P. (2006). Devrim Sonrası Toplumlar. B. Baysal (Çev). İstanbul: Kalkedon Yayıncılık.
Şenses, M. (2020). Devrim, Binyılcılık ve Ütopya. U.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2020(2), 229-240.