TÜRKİSTAN BÖLGESİ DEMİRYOLLARI TARİHİNE BİR BAKIŞ

Özbekistan hudutlarında demir yollarının yapımı tarihi 1874 yılından başlıyor, o tarihte Çarlık Rusya’sının bu konuyu araştırmak için oluşturduğu özel komisyon Orenburg-Taşkent demir yolunu inşasını onaylamıştı. Ancak daha sonra bu görüş değiştirilerek bölgedeki ilk demir yolu hattı Taşkent’i Hazar denizinin doğu sahillerine bağlayacak şekilde oluşturulmasına karar verilmişti. Rusyanın yeni işgal etilmiş yeni mülkleri verimli şekilde sömürmek ve onları metropoli’ye sıkça bağlamak amacıyla yaptığı girişimleri aynen demir yollarının inşası ile bağdaşmaktadır. Böylece 1881-1886 yılları arası Hazar ötesi demir yolu hattı döşenmiş, 1888 yılında hat Semerkant’a, 1894 yılında Krasnovodsk’a kadar uzatılmıştır. Demir yolu inşası 1899 yılında bitirilmiş, ona Orta Asya demir yolları adı verilmiştir. 1906 yılında bu demir yolunun Fergana hattının, 1915 yılında Buhara hattının yapımı bitirilmiştir.XX yüzyılın başlarında demir yollarının inşası için coğrafi-ekonomik ölçütler oluşturulmuştur. Ancak bu ölçütleri gerçekleştirmek, Türkistan ve Rusya arasında aktif askeri, politik, yönetim ve ticari-ekonomik ilişkileri oluşturmak için gerekli nakliyat enfrastrüktürü mevcut değildi. Eninde sonunda yeni sömürgeye demir yolu hattının döşenmesi meselesini Çarlık Rusyasının emperyalist tutumu ve Orta Asyadaki Rus-İngiliz jeopolitik karşı duruşması halletmiştir.

AN OVERVIEW OF RAILWAY HISTORY IN COLONIAL TURKESTAN

History of railways in Uzbekistan dates back to 1874, when a special committee recognized the need to build a railway between Orenburg-Tashkent. However, later the decision was changed - the first steel way as it was thought that it was necessary to connect Tashkent with the eastern coast of the Caspian Sea. Between 1881-1886, Trans-Caspian railway was built. In 1888, it was extended to Samarkand, and in 1894 - to Krasnovodsk. Construction of the road was completed in 1899 and it was called the Central Asian Railway. In 1906, Fergana line was built, and in 1915, construction was completed with Bukhara railway. At the turn of the nineteenth and twentieth centuries, a conception of economic and geographical structure of rail transport on production and economic grounds was formed. The main problem in the implementation of this concept was the lack of the necessary transport infrastructure for active military, political, administrative, economic and trade relations between Russia and Turkestan. In this respect, much importance was attached to the construction of railway communication. In general, the conduct of railways in Turkestan was dictated by the need to strengthen the position and the presence of the Russian Empire in the region and the Russian-British geopolitical confrontation in Central Asia.