Türk Müziği makam teorisi kendine mahsus bir makamsal yapı ve perde anlayışına sahiptir. Bununla birlikte makam teorisine dâir yazılmış ana kaynaklarda görüldüğü üzere Türk Müziği’nin teorik bilgileri, belli terimler ve kavramlar çerçevesinde verilmiştir. Bu bağlamda Türk Müziği makam teorisine dâir bilgiler içeren edvâr ve risâlelerde “ev, hâne” terimi çokça kullanılmakla birlikte belli bir anlayışı ifâde etmektedir. Bugüne dek Türk Müziği teorisi üzerine yapılan çalışmalar, belirli bilgilerin türevlerinden ibâret olup sistemin esaslarını ve makamsal anlayışın özünü ortaya koymak konusunda yetersiz kalmıştır. Makam teorisine dâir ana kaynaklarda yer alan özel kavramların ifâde ettikleri anlamlara hâkim olunamaması, bu sistem içerisindeki ilişkilerin ve tutarlılıkların üzerinde yeterince durulmaması Türk Müziği makam teorisinin temellerinin bugüne kadar ortaya konulmamasına sebep olmuştur. Tarafımızca yapılan uzun ve derin araştırmalarla ortaya konulduğu üzere Türk Müziği makam teorisinin temelini oluşturan sistem yegâh, dügâh ve segâh evleri olmak üzere üç ana yapı üzerine kuruludur. Bu çalışma Türk Müziği makam teorisinin dayandığı yapıları ve ilişkileri sistematik olarak temellendirmek amacıyla hazırlanmıştır. Türk Müziği makam teorisinin temellerinin yegâh, dügâh ve segâh evleri olmak üzere üç ana yapıya dayandığı ilk defa bu çalışmayla ortaya konmuştur. Çalışma; Türk Müziği makam dizilerinin oluşumunu, geçki ve çeşni yapısını, Türk Müziği’nde makamsal transpozisyonun mantığını söz konusu üç yapının özellikleriyle doğrulaması bakımından önemlidir. Çalışmada arşiv tarama, kaynak tarama, karşılaştırma ve analiz gibi nitel yöntemler kullanılmıştır.

The maqam theory of Turkish Music has a unique maqam structure and pitch understanding.At the same time, as seen in the main sources written on maqam theory, the theoretical knowledges of Turkish Music has been given within the framework of certain terms and concepts.In this context, although the term “ev, hâne (musical pitch)” is widely used in theory books and treatises, which contain information about the maqam theory of Turkish Music, it refers to a certain understanding.Until today, studies on Turkish Music theory have been insufficient to reveal the principles of the system and the basis of the maqam understanding, consisting of the derivatives of certain informations.The fact that the meaning of special concepts in the main sources on maqam theory is not known enough and and the insufficient emphasis on the relations and consistencies within this system has caused the main principles of the maqam theory of Turkish Music not to be revealed until today.As shown by our long and deep researches, the system that forms the basis of the maqam theory of Turkish Music is based on three main structures called “yegâh, dugâh and segâh”.This study has been prepared to systematically base the basic structures and relations of Turkish Music makam theory.It has been shown by this study for the first time the fact that the foundations of the maqam theory of Turkish Music are based on three main structures called “yegâh, dugâh and segâh”.The study is important in terms of confirming with the characteristics of these three structuresthe formation of Turkish Music maqam scales, transition and flavor structure in Turkish Music, and the logic of modal transposition in Turkish Music.In the study, it were used qualitative methods such as archive scanning, source scanning, comparison and analysis.