PETERSBURG ÜNİVERSİTESİ YETİŞTİRDİĞİ ORYANTALİSTLER YAĞMALANMIŞ MİRAS - ELYAZMA ESERLER

ÖZ  XVII. yüzyıldan itibaren Aydınlanma döneminin getirdiği toleransla, Batı İslam’ı tanımaya başlamış, Kur’an tercümeleri ve İslam Peygamberinin hayatını ele alan eserler yayınlanmaya başlamıştır. Müteakip yüzyıllarda bu çalışmalarla birlikte Batılı düşünürler, Hz. Muhammed hakkında bilgi veren kaynaklardan onun hayatını ve kişiliğini öğrenme fırsatı bulmuşlardır. İslam kültür tarihinde mühim yere sahip olan Rusya, XX. yüzyılın büyük bir kısmını sosyalist tecrübe içerisinde geçirdiğini ve kazanılan tecrübelerin İslam dünyası için de yeni bir deneyim olduğu da görülmektedir. Coğrafi konum itibariyle bu bölgede yaşayan Müslüman halklar, bulundukları rejimin şartları gereği dini konularda yeterli bilgilere ulaşmadıkları bilinmektedir. Bu nedenle günümüzde bile, Rus bilim adamları temelde dinlere ve dini inançlara karşı görünen ve buna uygun yapılanmalarla inançlarından arındırılmış yeni bir insan ve toplum oluşturma çabaları içerisinde, İslam’ın ve Hz. Muhammed’in algısındaki farklılıkları ortaya çıkarmaya çalışmaktadırlar. İslam Araştırmalarının bu şekilde cereyan etmesine vesile olan St. Petersburg Doğu Bilimler Enstitüsü Sovyet rejiminin ideolojisine adapte olma zorunda kalmıştır. Daha önce Ortodoks kilisesi adına Misyonerlik çalışmaları yapmış olan Rus Doğu bilimciler bu defa ateizm adına çalıştıkları gibi dine karşı önyargılı çalışmalar sürdürmeyi de ihmal etmemişlerdir. Bu çalışmanın amacı da, temelde dinlere ve dini inançlara karşı görünen ve buna uygun yapılanmalarla inançlarından arındırılmış, yeni bir insan ve toplum oluşturma çabaları içerisinde olan Rus oryantalistlerin, İslam dini ve Hz. Muhammed’in algısındaki farklılıkları ortaya çıkarmaktır. Çalışmamız, geniş kapsamlı bir araştırmaya tabi tutulmadığından dolayı Rusça eserlere, belli bir yöntem ve sınırlama getirilerek yapıldı. Özellikle bazı Rus bilim adamlarının eserleri üzerinde yapılan incelemelerde, onların İslam dini ve Hz. Muhammed hakkındaki görüş ve düşünceleri,  tenkit ve eleştirileri bilimsel veriler kapsamında aktarmaya çalışıldı.

ORIENTALISTS RAISED BY PETERSBURG UNIVERSITY

XVII. from the century onwards, with the tolerance of the Enlightenment period, the West began to recognize Islam, and translations of the Qur'an and works addressing the life of the Prophet of Islam began to be published. In conjunction with this study in subsequent centuries, Western thinkers Hz. They had the opportunity to learn about his life and personality from sources that provided information about Muhammad.Russia, which has an important place in the history of Islamic culture, xx. it is also seen that he spent most of the century in the socialist experience and that the experiences gained were a new experience for the Islamic world. It is known that due to geographical location, the Muslim peoples living in this region do not have sufficient information on religious issues due to the conditions of their regime. For this reason, even today, Russian scientists are trying to create a new people and society that appears to be fundamentally opposed to religions and religious beliefs, and which are free from their beliefs by means of appropriate structures, such as Islam and Hazrat Mahdi (as). They try to uncover differences in Muhammad's perception. This is the reason why the Islamic Studies took place in this way. The Petersburg Institute of Eastern Sciences had to adapt to the ideology of the Soviet regime. The Russian Oriental scientists who had previously done missionary work on behalf of the Orthodox Church did not neglect to pursue studies prejudiced against religion as they worked on behalf of atheism. The purpose of this study, are basically adjusted their beliefs against religions and religious beliefs and appropriate structures visible with the new Russian Orientalists of the prophet of Islam in efforts to create a human society. It is to reveal differences in Muhammad's perception. Our study was conducted with a certain method and limitation on Russian works, as they were not subject to a wide-ranging study. In particular, studies of the works of some Russian scholars have shown that their religion of Islam and Hazrat Mahdi (as) is the most important aspect of the Islamic world. Views and thoughts about Muhammad, critiques and critiques were tried to convey within the scope of scientific data.

___

  • Abdülmelik, E. (1998).Krizdeki Oryantalizm, Eleştiriler, (Mehmet Kır, Çev.) Yöneliş, İstanbul.
  • Abhazov, A. (1905).Arapskaya Versiya Agafengelya, XVI, ZBO, Azerbaycan Etnografyası, Bakü: c. I, 1988
  • Aşirov, N. (1973). Revolutsya İslama v Rossii, Moskova.
  • Avksentev, A. (1966). Koran, Şeriat i Adatı, Stravropol.
  • Azimli, M. (2013). Siyeri Faklı Okumak, Ankara Okulu, Ankara.
  • Balcı, İ. (2015). Peygamberlik Öncesi Hz.Muhammed, Ankara Okulu, Ankara.
  • Balansakuklu Yusuf, (1994). Kutadgu Biliğ, Bakü.
  • Barthold, W.W. (1918). Muslimanskiy Mir, Petrograd.
  • Barthold, W.W. (1977). IX. Rabotı po İstorii vostokovedeniya, Soçineniya,IX, Moskova.
  • Belyayev, E. A. 1965). Arabı, İslam i Arabskiy Halifat v Rannee Srednevekove, Moskova.
  • Bolşakov, O.G. (1989). İstoriya Halifata, Moskova.
  • Baladzori, (1927). Kniga Zavoevaniya Stran, (P.K. Juze, Çev.) Materyalı Po İstorii Azerbaycana, Baku.
  • Belazuri, (1866). Kitabu’l Futuhu’l Buldan, Liber Exrugnations Regionum Lugduni Batavorum. Moskova.
  • Bizans Tarihçileri,(1860). (S. Destunika, Çev.) Sankt Petersburg.
  • Bünyatov, Ziya, Obzor, (1964). İstoçnikov po İstorii Azerbaycana.
  • El Karnati, (1925). Ebu Hamit El Endelusi, Kitap Tuhfetu’l Elbaba ve Nuhbetu’l İcab, Paris.
  • El Kalkasandi, (1914). Subh el Aşa Fi Marifat El İnşa, V. Kahira.
  • Gerodat, (1862). İstoriya Xalifov Vardapeda Gevonda, çev: K. Patakanova.
  • Yakubi, (1927). İstoriya, çev: P.K. Juze, Baku.
  • Yerasov, B. S.(1981).İslâm v İstorii Narodov Vostoka, (Mecmua), İnstitut Vostokovedeniya Yayınları, Moskova
  • Yeremeyev, D.(1977). İslâm kak Obraz Jizni, Vsemirnaya Literatura Yayınevi, Moskova.
  • Es-Sibâi, Mustafa,/1993). Oryantalizm ve Oryantalistler, (Muçteba Uğur.Cev.), Beyan Yayınları, İstanbul.
  • Kabolov, A. Vladimirov, N. (1996). İslam v Rossii, Moskova.
  • Balcı, İ. (2015). Peygamberlik Öncesi Hz.Muhammed, Ankara Okulu, Ankara.
  • Çerevskiy, (1901). VI. Mir İslama i ego pobujdeniya, St. Petersburg.
  • Demircan, A. (2014). Çağdaş Çalışmalar ve Oryantalistlerin Siyere Yaklaşımı, İstanbul.
  • Dere, A. (2013). Doğu ve Batı Karşılaştırmasında Bir Süreç Oryantalizm, İstanbul.
  • Felshtinskiy, İ. (1977). Arabskaya Literatura v Srednie Veka, Nauka yayınları, Moskova.
  • Erul,B. (2013). Siret Tetkikleri, Otto, Ankara.
  • Erşahin, S. (1996). Sovyetler Birliğinde Kur’an’a Yaklaşımlar, İslami Araştırmalar, IX, sayı 1-2.
  • Gryazneviç, P.A. (1982). Razvitiye İstoriçeskogo Soznaniya Arabov, (1982). (VI-VIIIV v.v), Oçerki İstorii Arabskoy Kulturı V-XV, Moskova.
  • Gryazneviç, P. A. (1984). Problem İzuçeniya İstorii Vozniknoveniya İslama, Moskova.
  • Halidov, A.B.(1984). İslami Arabskiy yazık, (nekotorıe aspektı problem), İslam Religiya Obşestvo, Gosudarstvo, Moskova.
  • Hamidullah, M. (1980). İslam Peygamberi, I-II, İstanbul.
  • Hayit, B. (1986). Sovyetler Birliğinde İslam Araştırmaları Temayülleri, Türk Dünyası Araştırmaları, 41 Nisan.
  • (2005). Kur’an-i Kerim ve Açıklamalı Meali, TDV, II baskı, Ankara.
  • Sarıçam, İ. Özdemir, M. Erşahin, S. (2011). İngiliz ve Alman Oryantalistlerin Hz. Muhammed Tasavvuru, Nobel, Ankara.
  • Ojedov,S.İ. (1963).Slovar Russkogo Yazıka, (Rusça Sözlük), Russkiy Yazık Yayınevi, Moskova.
  • Prohorov, A.M.(1962). Bolşaya Sovetskaya Ensıklopediya, Moskova.
  • Kraçkovskiy, İ.K.(1968).Oçerki po İstorii Ruskoy Arabistiki, (Rus Arap tarihçisinin Öyküleri).Moskova.
  • Klimoviç, L. (1936). İslam v Çarskoy Rosii, Moskova.
  • Krımskiy, A.E. (1912). İstoriya Arabov i Arabskoy Literaturı, Moskova.
  • Kulikova, A. M. (1986). Vostokoveddenye v Rossiskiy zakonodatelnıh aktah XVII – 1917 v Moskova
  • Kulikova, A.M.(1986). Stanovleniya Universitetskogo Vostokovedeniya v Peterburge/Petersburg’da Doğu Bilimleri Üniversitesinin kurulması, Petersburg
  • Kuznetsov, (1989). Bolşoy Tolkovıy Slovar Russkogo Yazıka, Norint Yayınevi, Moskova.
  • Kuznetsova, N.A. (1971). Vostokovedeniye, Bolşaya Sovetskaya Enstsiklopediya, V, Moskova.
  • Manzur, P. Durdu, İ. (1990). İslam ve Batı, Denemeler, (Comert, Y. Çev:). İnsan yayınları, İstanbul.
  • Mavlyutov, R.R. (1974). İslam, Moskova.
  • Musalı,V (2018).St.Petersburg Doğu Yazmaları Enstitüsü,Divanü’l Hikmet Nüshası Üzerine Uluslararası Sempozyum Bidirisi, Kastamonu.
  • Mazitova, N. A istorii n. (1981). İzuçenya İslam v Kazane v XIX v. İslam v narodov Vostoka, Moskova.
  • Soltayev, Z. (2009). Rus Oryantalistlerin Siyer Çalışmaları, Ankara. (Doktora Tezi)
  • Şemşek,V.(2018). Rusça Literatürde Hz. Muhammet İmajı, Ankara.
  • Taberi, (1326). Tarihü’l Ümem ve’l –Muluk, Kahire,
  • Watt, W. M. (1986). Hz. Muhammed Mekke’de,(Ayas, M. R. Yüksel, A.Çev:). Ankara Üniversitesi Yay. Ankara.