ARİSTOTELES, DEVLET, KÖLELER VE VATANDAŞLIK

Aristoteles köleliğin doğadan ve doğuştan olduğunu, siyasi statü veya toplumsal eşitsizlik neticesinde sonradan ortaya çıkmadığını savunur. Köleliği doğadan kölelik ve yasal kölelik şeklinde iki farklı kategoride ele alan Aristoteles’e göre doğadan köle olanların sonradan özgürleşmesi veya azat edilmesi mümkün değildir. Doğadan köle, doğası gereği, diğer bir deyimle yaradılışı itibariyle köledir.  Kişinin azat edilmesi, özgürlüğünü kazanması veya statüsünün sonradan değişmesi, kölelik niteliğini ortadan kaldıramaz. Zira köle olan, her zaman, her yerde ve her durumda köledir,  ancak kimileri hiçbir durumda ve hiçbir yerde köle olamazlar.  Aristoteles’e göre kimi insanların yönetmesi,  buna karşılık kimi insanların da yönetilmesi doğuştan ve doğadandır.  Doğa insanları entelektüel kapasite ve fiziksel güç açısından farklı yaratmıştır. İnsanlar entelektüel kapasite ve fiziksel güç olarak farklı olduklarından, bazıları doğa tarafından efendi, bazıları ise köle olarak tasarlanmıştır. Yüksek bir entelektüel kapasite bağışlanmış olanlar emir vermek içindir; daha az akıl ve sağduyuya sahip olup vücut açısından güçlü olanlar ise sadece emirleri yerine getirmek için uygundur. Aristoteles’e göre devlet faydacı (utilitarian) bir zeminde kurulduğu için kölelik hak ve doğaldır. Bir devlet yapılanmasında köleler hizmet edip üretime katılarak katkı sağlarken, özgür vatandaşlar yönetim işlerine katılıp kamu yararına çalışırlar. Aristoteles’e göre devletin vatandaşı olabilmenin en önemli şartı kamu yararına olan bir işte çalışıp yönetime katılmaktır. Vatandaşlığı oldukça ayrıcalıklı bir statü olarak değerlendiren Aristoteles köleler, işçiler, çiftçileri, kadınlar ve zanaatkârları vatandaş olarak kabul etmez.

ARISTOTLE, THE STATE, SLAVERY AND CITIZENSHIP

According to Aristotle the slavery stems from nature and it’s innate; it has not been emerged as a result of social inequality or difference of the status. Aristotle classifies slavery into two different categories as natural and legal slavery. According Aristotle, those who are the slaves by nature can’t be manumitted. While some people are slaves wherever they are, some can’t be slaved at anywhere. It’s is by nature that some are masters and the othersto be ruled. Since men differ in their intellectual and physical capacity, it is by nature that some are masters and the others are slaves. Those who are endowed with a high intellectual capacity are eligible to command, but those who are endowed with physical strength are designed to obey and fulfill commands. Since the state has been built on utilitarian ground, the slavery is legitimate and natural. In a state structuring, while the contribution of the slaves comes by their serving and joining the production process, the free citizen’s takes part in the administration duties. According to the Aristotle, the most important conditions of being a citizen are to take duty in the administration of the state and work on behalf of public welfare. Thus Aristotle gives a very privileged statue to citizens ofstate and doesn’t accept the slaves, workers and farmers, women and artisans right of citizenship.

___

  • Abûl’lFarac, Gregory, Abû’lFarac Tarihi, TTK Yayınları, Türkçesi: Ömer Rıza Doğrul, Cilt I
  • Aristotle, Metaphysics (2005), Translated by W. D.Rose, Nu Vision Publications, LLC
  • Aristoteles(2017), Politika, Çev: Furkan Akderin, Bütün Yapıtları -3, Say Yayınları
  • Barber, Nathan (2006), European History, Alpha
  • Bolay, Süleyman Hayri (2005) Aristo Metafiziği ile Gazzelî Metafiziğinin Karşılaştırılması, M.E.B. Yayınları
  • Gettell’s (1956), History of PoliticalThought, by Lawrence, C. Wanlass, George Allen, London
  • Herodotos, Herodot Tarihi, Çev. Müntekim Ökmen, Remzi Kitabevi, Üçüncü Basım, 1991
  • Molyneux, John.H.,Simonides (1992), A Historical Study, Bolchazy-Carducci Publisher
  • Platon, Devlet (1993), Çev: Sabahattin Eyüboğlu, M. Ali Cimcoz, 6. Basım, Remzi Kitapevi
  • Platon, Sofist (2011), Eski Yunancadan Çev. Furkan Akderin, Say.Yaaınları
  • Platon, Yasalar(2007), Çev. Candan Şentuna- Saffet Babür, Kabalcı Yayınevi, Üçüncü Basım,
  • Plutarkhos (2017), Lykurgos’un Hayatı, Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi, Çev. Sabahattin Eyuboğlu- Vedat Gönyol, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, II. Basım
  • Ponting, Clive (2001), World History, A New Perspective,Pimlico
  • Russel, Bertnard (2016), Batı Felsefesi Tarihi, 1. Cilt, İlk Çağ Felsefesi, Çev. Ahmet Fethi, Alfa Yayınları
  • Tunçay, Mete (2010), Batı’da Siyasal Düşünceler Tarihi, Seçilmiş Yazılar, 2. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları