İNŞACILIK VE İNGİLİZ OKULU PERSPEKTİFİYLE ULUSLARARASI TOPLUM TARTIŞMASI: BİRLEŞMİŞ MİLLETLER-MİLLETLER CEMİYETİ ÖRNEĞİ

Savaş, anarşizm, kaos adına ne denirse densin ulusal ve uluslararası düzensizliğe, kuralsızlığa, umutsuzluğa ve mutsuzluğa sebep olur. Böylesi bir duruma son vermek için ulusal veya uluslararası bir takım sözleşmeler, anlaşmalar ve düzenlemeler yapılır. Tıpkı Modern dönem toplumsal sözleşmecilerden olan Machiavelli, Rousseau ve Locke gibi düşünürlerin ulusal düzeyde kargaşayı nihayete erdirmek üzere önerdikleri toplumsal düzen gibidir. Burada dikkate alınması gereken husus; düşünürlerin, düzenin sağlanması için sözleşmeye toplumun ekseriyetinin katılımı noktasında ortak bir argüman geliştirmiş olmalarıdır. İşte uluslararası düzeyde gerçekleştirilmesi düşünülen örgütlerin de, tüm aktörlerin veyahut ekseriyetinin katılımının sağlandığı, ortak çıkarlar ve değerler üzerine kurulan heterojen bir toplumsal yapı arz etmesi beklenir. Tam bu noktada uluslararası bir örgüt olarak Milletler Cemiyeti’nin ve Birleşmiş Milletler’in mütecanis bir yapıya düşmeden uluslararası bir toplum olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği önem kazanmaktadır. Bu gerekçeyle Birinci Dünya Savaşından sonra barışın ve nizamın tesisini sağlayacak bir sistem olarak kurulmuş olan Milletler Cemiyeti’nin ve İkinci Dünya Savaşı sonrasında dünyada güveni ve barışı tesis etmek için büyük devletler öncülüğünde kurulmuş olan Birleşmiş Milletler’in uluslararası bir toplum olup olmadığı tartışması çalışmamızın amacını oluşturmuştur. Bu perspektifle ilk olarak, Millet Cemiyeti’nin ve Birleşmiş Milletler’in kuruluş sürecine değinilmiştir. İkinci olarak, İngiliz Okulu ve inşacılık teorisi irdelenmiştir. Son olarak ise, İngiliz Okulu üzerinden Millet Cemiyeti ve İnşacılık teorisinin anahtar kavramları ile de Birleşmiş Milletler, uluslararası toplum bağlamında tartışılmaya çalışılmıştır. Çalışmada tarihsel sosyoloji, içerik analizi ve karşılaştırmalı analiz olarak birden fazla yöntem kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Uluslararası Toplum, İnşacılık, İngiliz Okulu, Birleşmiş Milletler, Milletler Cemiyeti

THE DISCUSSION OF INTERNATIONAL SOCIETY WITH THE PERSPECTIVE OF CONSTRUCTIVISM AND ENGLISH SCHOOL: EXAMPLE OF UNITED NATIONS-LEAGUE OF NATIONS

War, Anarchism, Chaos or whatever you call; it causes national and international irregularity, normlesshess, hopelessness, unhappiness. To end such a situation, national or international agreements, contracts, arrangements are made. It is social order has been suggested for ending the chaos at the national level by modern period contractors and philosophers such as Machiavelli, Rousseau and Locke. The point should be considered here; Philosophers, to maintain law and order , have developed a common argument which have been participated by majority of the society in the convention. Organizations which are considered to be realized at the international level, are also need to be expected to provide a heterogeneous social structure based on common interests and values, with the participation of all factors or majority. At this point it becomes important whether the League of Nations and the United Nations can be evaluated or not as a international society without falling into an homogeneous structure. Hereby, the aim of this study is to find out whether the League of Nations has been established as a system to provide peace and order after First World War and United Nations has been established under leadership of major states provide the peace and trust in the world after Second World War, international community or not. By this perspective, primarily, it has been mentioned about the process of establishment League of Nation and United Nations. Secondly, English School and the theory of constructivism have been studied. Lastly, through the English School League of Nations and with the key terms of the theory of constructivism. United Nations has been tried to be discussed in the context of international community. In this study, multiple methods such as historical sociology, content analysis and comparative analysis have been used.

Keywords:

International Society, Constructivism, English School, United Nations, League of Nations,

PDF

___

Ağkaya, O. (2016). “İngiliz Okulu ve Uluslararası Toplum Düşüncesi”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 71(4): 1059-1089.
Akçay, E. & Akbal, Ö. (2013). “ABD Güvenlik Politikasında Söylem ve Pratik”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(22): 7-29.
Altıner, B. (2014). “Birleşmiş Milletler: Amacı, Gelişimi, Etkinliği, Uluslararası Güvenliğe Katkısı ve Geleceği”, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 1(1): 1-9.
Arı, T. (2012). Uluslararası İlişkilere Giriş, MKM Yayınları, Bursa.
Armaoğlu, F. (1985). 20.Yüzyıl Siyasi Tarihi (1914-1980), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara.
Aydın, M. (2004). “Uluslararası İlişkilerin “Gerçekçi” Teorisi: Kökeni, Kapsamı, Kritiği”, Uluslararası İlişkiler, 1(1): 33-60.
Barlas, D. (2017). “Milletler Cemiyeti’nde Türkiye: İyimserlik ve Kuşku Arasında”, Uluslararası İlişkiler, 14(55): 93-111.
Birdişli, F. (2010). “Birleşmiş Milletler (BM)’in Uluslararası Sorunları Önleyebilme Yeteneği”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(11): 172-182.
Birinci, G. (2017). “İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin Kısa Tarihi I: Milletler Cemiyeti’nden Birleşmiş Milletler’e”, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 7(2): 50- 81.
Bull, H. (2012). The Anarchical Society: A Study of Order in World Politics, Macmillan International Higher Education, New York.
Bull, H. & Watson, A. (1989). The Expansion of International Society, Butler & Tanner, New York.
Butterfield, H. & Wight, M. (1969). Diplomatic Investigations–Essays in The Theory of International Politics, George Allen & Unwin, London.
Büyüktanır, D. (2015). “Toplumsal İnşacı Yaklaşım ve Avrupa Bütünleşmesinin Açıklanmasına Katkıları”, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi 14(2): 1-24.
Denk, E. (2019). Uluslararası Örgütler Hukuku Birleşmiş Milletler Sistemi, Siyasal Kitabevi, Ankara.
Devlen, B. & Özdamar, Ö. (2010). “Uluslararası İlişkilerde İngiliz Okulu Kuramı: Kökenleri, Kavramları ve Tartışmaları”, Uluslararası İlişkiler, 7(25): 43-68.
Erkan, S. (2010). “Savaş ve Barış Bağlamında XIX. Yüzyıl Uluslararası İlişkileri’nin Özellikleri”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(22): 93-115.
Ertem, H. S. (2012). “Kimlik ve güvenlik ilişkisine konstrüktivist bir yaklaşım:“Kimliğin güvenliği” ve “güvenliğin kimliği””, Güvenlik Stratejileri Dergisi, 8(16): 177-236.
Ertoktaş, E.N.K. (2019). “Hedley Bull'un Ortak Çıkar Ve Ortak Değer Kavramları İle Martın Wıght'ın Ortak Kültür Kavramının Karşılaştırılması: İngiliz Okulu Perspektifinden Kırım Savaşı ve Paris Antlaşması Analizi”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Griffiths, M.; Roach, S. & Salamon, M.S. (2011). Fifty Key Thinkers in International Relations/Uluslararası İlişkilerde Temel Düşünürler ve Teoriler, (Çev.) Cesran, Nobel Yayınevi, Ankara.
Gündüz, A. (1994). Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Teşkilatlar Hakkında Temel Metinler, Beta Yayınları, İstanbul.
Gürbüz, M. V. (2002). “Bir İdeal, Bir Amerikan Başkanı ve Onun Başarısızlığı: Başkan Wilson ve Milletler Cemiyeti”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 7(29-30): 87-99.
Hardt, M. & Negri, A. (2015). İmparatorluk, (Çev. ) Abdullah Y., Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Hart, B.L. (2019). II. Dünya Savaşı Tarihi, (Çev.) Kerim B., Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
Hasgüler, M. & Uludağ, M. (2012). Devletler Arası ve Hükümetler Dışı Uluslararası Örgütler –Tarihçe-Organlar-Belgeler-Politikalar-, Alfa Yayınları, İstanbul.
Hobbes, T. (1994), Leviathan, Everyman, London.
Ikenberry, J. (2001). After Victory, Princeton University Press, New Jersey.
Kıran, A. (2008). “Milletler Cemiyeti ve Önlenemeyen Savaş”, GAU J. Soc. & Appl. Sci., 3(6): 19-36.
Kolasi, K. (2018). “Uluslararası İlişkiler Teorisinde Bilimsel Realizm ve Yapı Kavramı”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 73(40): 931-958.
Machiavelli (1992). Hükümdar, (Çev.) H. Kemal K., Sosyal Yayınlar, İstanbul.
Modelski, G. (2005). “Küresel Politikanın Uzun Döngüsü ve Ulus Devlet”, Uluslararası İlişkiler, 2(7): 3-30.
Özdemir, M. (2010). “Nitel veri analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1): 323-343.
Palabıyık, M. S. (2019). “İngiliz Okulu”, (Der.) Ramazan G., Uluslararası İlişkiler Teorileri, ss.217-256, İletişim Yayınları, İstanbul.
Roberts, A.; Bull, H. & Kingsbury, B. (2016). Hugo Grotius ve Uluslararası İlişkiler, (Çev.) Burç B., Uluslararası İlişkiler Kütüphanesi Yayınevi, İstanbul.
Rumelili, B. (2015). “Bölgeselcilik ve İnşacılık: Kazanımlar ve Vaatler”, Uluslararası İlişkiler Dergisi, 12(46): 168-185.
Sander, O. (2007). Siyasi Tarih-1918-1994, İmge Kitabevi, Ankara.
Sander, O. (2008). Siyasi Tarih-İlkçağlardan 1918’e, İmge Kitabevi, İstanbul.
Sümer, G. (2008). “Amerikan Dış Politikasının Kökenleri ve Amerikan Dış Politik Kültürü”, Uluslararası İlişkiler, 5(19): 119-144.
Sürmeli, S. (2000). “Cemiyet-i Akvam'a Müzaheret Cemiyeti-Türkiye'de Kuruluşu ve Prag Konferansı”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi 7(25- 26): 181-200.
Şeyşane, V. (2013). “İki Savaş Arası Dönemde Uluslararası Toplum ve Çatışma: İngiliz Okulu Perspektifinden Mançurya Krizini Anlamak” Barış Araştırmaları ve Çatışma Çözümleri Dergisi, 1(1): 16-31.
Tandoğan, M. (2015). “Konstrüktivizm (Sosyal İnşacılık) Kuramı Bağlamında Afrika Birliği”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(3): 634-650.
Tecer, Ö. Ç. (2020). “Putin Rusya’sının İnşacı Perspektiften Analizi”, http://www.academia.edu/1449828/putin_rusyas%C4%B1n%C4%B1n_in%C5%9Fac%C4%B1_perspektiften_analizi, Erişim Tarihi: 04.01.2020.
Walt, S. M. (1990). Origins of Alliances, Cornell University Press, New York.
Waltz, K. N. (1979). Theory of International Politics, Addison-Wesley Publishing, California.
Wendt, A. E. (1999). Social Theory of International Politics, Published by Cambrıdge University Press, United Kingdom.
Wendt, A. E. (2009). “Uluslararası İlişkiler Kuramında Yapan-Yapı Sorunu”, Uluslararası İlişkiler, 6(23): 3-44.
Wendt, A. E. (2013). “Anarşi Devletler Ne Anlıyorsa Odur: Güç Politikalarının Sosyal İnşası”, Uluslararası İlişkiler, 10(39): 3-43.
Wight, M. (1992). International Theory The Three Traditions, Holmes & Meler, New York.
Yalvaç, F. (2010). “Uluslararası İlişkiler Kuramında Yapısalcı Yaklaşımlar”, (Der.) Dağı İ.D., Eralp A., Keyman E. F., Polat N. vd., Devlet, Sistem ve Kimlik, İletişim Yayınları, İstanbul.
Yalvaç, F. (2013). “Tarihsel Sosyoloji ve Uluslararası İlişkiler: Jeopolitik, Kapitalizm ve Devletler Sistemi”, Uluslararası İlişkiler, 10(38): 3-28.