İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin deyimleri kullanma yeterlikleri üzerine bir inceleme
Dil eğitiminin en temel hedefi öğrencilere anlama ve anlatma becerilerini kazandırmaktır. Öğrencilerin anlama ve anlatma başarıları, temel dil becerilenini kazanmaları ve etkin bir biçimde kullanmalarına bağlıdır. Okuma, dinleme, konuşma ve yazma dil becerileri dilin verdiği imkânlar ölçüsünde geliştirilmeye çalışılır. Bireylerin bu becerileri etkin kullanmaları, onların deyim dağarcığına, deyim bilgisine ve bu birikimi kullanabilme yeteneğine bağlıdır. Bunun için, öğrenme-öğretme sürecinde öğrencilerin sözlü ve yazılı anlatımlarında deyimleri etkin kullanabilmelerinin ortamlarını oluşturmanın önemi büyüktür. Bu çalışmada, öğrencilerin deyimleri kullanma durumları belirlenmeye çalışılmıştır. Bundan hareketle öğrencilerin anlama ve anlatım becerilerini geliştirerek Türkçeyi etkin bir biçimde kullanabilmelerinde deyim kullanımının önemi üzerinde durulmuştur. Bu araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre öğrenciler, deyim tamamlama, oluşturulan metinlerde verilen deyimleri kullanma durumları normal seviyenin üzerindedir.
A review on using the competencies idioms of eighth grade students in primary education
The main purpose of language training is to gain skills in understanding and explaining to the students. Students' achievements in understanding and explaining depends on acquire basic language skills and use them effectively. Reading, listening, speaking and writing skills, can be developed to the extent in the language possibilities. The effective use of language, are important vocabulary expression of individuals, this accumulation of the statement knowledge and ability of using. For this, should be teach the importance of using statements at verbal and written expressions in the learningteaching process. In this study studied to determine the operating conditions the statements of the students. In addition, emphasized the importance of effectively utilizing the statement by improving students' comprehension and expression skills in the use of Turkish. In this study, mixed methods were used. According to the findings, students, statement completion, situation of using the statements in written texts above normal level.
___
- AKSAN Doğan: (2005). Türkçenin Gücü (Genişletilmiş 9. Baskı). Ankara, Bilgi Yay.
- AKSOY Ömer Asım: (1988). Atasözleri ve Deyimler (s. 131-166). Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten-1962, Ankara, Türk Dil Kurumu Yay.
- AKTURAN Ulun: (2008). Doküman İncelemesi (s. 117-126), Nitel Araştırma Yöntemleri (Editörler: Türker Baş ve Ulun Akturan), Ankara, Seçkin Yay.
- BAYRAKTAR Nesrin - ÖRGE YAŞAR, Funda: (2005). İlköğretim Birinci Kademe Beşinci Sınıfta Deyim Öğretimine İlişkin Uygulamalar ve Deyim Öğretimine İlişkin Yeni Bir Yaklaşım, Dil Dergisi, (127), s. 7-19.
- BİLGİN Muhittin: (2006). Anlamdan Anlatıma Türkçemiz, Ankara, (2. b.), Anı Yay.
- BÜYÜKÖZTÜRK Şener - ÇAKMAK E. Kılıç - AKGÜN Ö. Erkan -
- KARADENİZ Şirin - DEMİREL Funda: (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara, (4. b.), Pegem Akademi.
- ÇALIŞKAN Nihal: (2010). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Söz Varlığını Geliştirme: Kavramsal Anahtarlar Aracılığıyla Deyim Öğretimi, Turkish Studies, 5 (4), s. 258-275.
- DİLİDÜZGÜN Selahattin: (2001). Türkçe Öğretiminde Çocuk Yazınının Yeri, Çağdaş Türk Yazını (Ed. Zehra İpşiroğlu), İstanbul, Adam Yay.
- EKİZ Durmuş: (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara, (2. b.), Anı Yay.
- GÜNDÜZALP Selim: (2003). Deyimler ve Öyküleri (Birinci Kitap), İstanbul, Zafer Yay.
- HENGİRMEN Mehmet: (1995). Deyimler Sözlüğü (1000 Temel Deyim). Ankara, Engin Yay.
- KOÇ Nurettin: (1992). Açıklamalı Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
- ONAN Bilginer - BAŞ Bayram: (2009). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yazılı Anlatımlarında Deyim Kullanımı: Hatay Ve Sivas Örneği, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6, (12), s. 113-139.
- ÖZBAY Murat - MELANLIOĞLU Deniz: (2009). Türkçe Öğretiminde Deyimlerin Öğretme Öğrenme Süreci Bakımından Değerlendirilmesi, Millî Eğitim, 181, s. 8-19.
- PUNCH Keith F.: (2005). Sosyal Araştırmalara Giriş: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (Çev.: D. Bayrak B. Aslan ve Akyüz Z.), Ankara, Siyasal Kitabevi.
- SAĞLAM Musa Yaşar: (2001). Atasözleri ve Deyimlerde İmgelem, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 18 (11), s. 45-51.
- SALAN Zeynep Pınar: (1999). Açıklamalı / Örnekli Deyimler Sözlüğü. İstanbul, Salan Yay. TDK (2005). Türkçe Sözlük. Ankara: (10. b.) TDK Yay.
- VARDAR Berke: (1992). Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul, (2. b.), ABC Kitabevi Yayın ve Dağıtım.
- YILDIRIM Ali - ŞİMŞEK Hasan: (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara, (5. b.), Seçkin Yay.
- YURTBAŞI Metin: (1996). Örnekleriyle Deyimler Sözlüğü. İstanbul, Özdemir Yay.
- YÜCEOL ÖZEZEN Muna: (2001). Türkçe Deyimler Üzerine Birkaç Söz. Türk Dili, 600, s. 869-879.