Erken Ortaçağ ve Öncesinde Karadeniz’de Bulgarların Tarihi Coğrafyası ve Etnik Yapısı Üzerine Bir Değerlendirme

7. Yüzyılın ikinci yarısında Tuna Deltasının kuzeyine doğru ilk Bulgarlara ait bir boy gelip buraya yerleşti. Bu boy, Hazar denizinin kuzeyinde, Dinyeper nehri ile Azak Denizinin arasında kalan bölgede yerleşmiş olan Bulgar Türk boylarındandı. 6. Yüzyılın  sonuna doğru aynı dili konuşan aynı gelenek ve kültüre sahip olan gruplar arasında bir birlik oluşturan  bu Bulgar Türklerinin ülkesi, Bizanslı tarih yazarlarının eserlerinde Büyük Bulgaristan olarak geçecektir. Bu boyların başında Kubrat Han bulunuyordu. Ancak onun ölümünden sonra bu birlikler parçalandı. Dolayısıyla bu ilk Bulgarların bir bölümü Kubrat’ın oğullarından Asparuh’un liderliğinde Tuna deltasına kadar uzanarak bugünkü Sırbistan’a kadar geldiler. Nitekim bizde bu çalışmamızda yukarıda bahsi geçen detaylar üzerinden Bulgarların Karadeniz’deki tarihi coğrafyası ve etnik yapıları üzerine bir değerlendirme yapmaya çalıştık.

___

  • Chary, Frederick B., (2011). The History of Bulgaria, , Santa Barbara- California- USA: Greenwood Publising.
  • Strabon, (2015). Geographika, (Adnan Pekman Çev.), İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
  • Forbes, Nevill – Toynbee, Arnold J. – Mitrany, D. – Hogarth, D.G., (1915). The Balkans: A History of Bulgaria, Serbia, Greece, Rumania, Turkey, England: Oxford University Press.
  • Runciman, Steven, (1930). A History Of The The First Bulgarian Empire, London: G. Bell and Sons LTD Puplising.
  • Curtis, Gleen E., (1992). Bulgaria A Country Study, Washington, D.C.: Federal Research Division- Library Of Congress.
  • Dujcev, Ivan- Velkov, Velizar- Mıtev, Lono- Panayotov, Lubomir, (t.). Histoire De La Bulgarie, Roanne- France: ISBN: 2-7171-0084-9.
  • Wilson, Mark, (2014). Biblical Turkey- A Guide To The Jewish And Christian Sites Of Asia Minor-, İstanbul- Turkey: Ege Publishing.
  • Goffart, Walter, (April 1981). “Rome, Constantinople And The Barbarians”, American Historical Review, S. 86, Num. 2, (pp. 275-306), s. 284
  • Yılmaz, Hasan – Kaşıkçı, (2001). Nihat, Karadeniz Kıyılarında Yaşama, İnsana ve İzlere Dair, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yay.
  • Crampton, R.J., (2007). Bulgaristan Tarihi, (Nuray Ekici Çev.), İstanbul: JeoPolitika Yay.
  • Todorov, Nikolay, (1979). Bulgaristan Tarihi, (Veysel Atayman Çev.), İstanbul: Öncü Kitabevi.
  • Kafesoğlu, İbrahim, (1985). Bulgarların Kökeni, Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü.
  • Tufay, Muzaffer, (Aralık 1988). “Türkler, Ruslar ve Bulgarlar”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, C. 5, S. 2, Ankara, (ss. 193 – 218), s. 194.
  • Taşağıl, Ahmet, (2016). Çin Kaynaklarına Göre Eski Türk Boyları, İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yay., s. 27-28.
  • Kurat, Akdes Nimet, (2016). Peçenekler, Ankara: Türk Tarih Kurumu.