AŞK-I MEMNU DİZİSİNİN ALIMLANMASI ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA

Televizyonun büyülü dünyası bireylerin ilgisini çekerek onları yönlendirmektedir. Televizyon programları arasında dizilerin çok önemli bir izlenme potansiyeli bulunmaktadır. Bu dizilerden bir tanesi de eleştirildiği halde izlenme rekoru kıran Aşk-ı Memnu dizisidir. Toplum tarafından kabul görmeyen, yasak aşkı konu alması nedeniyle eleştirilmesine rağmen, Aşk-ı Memnu dizisinin neden bu kadar yoğunlukta izlendiği bu çalışmanın ana sorunsalıdır. Çalışmada, izleyicilerin Aşk-ı Memnu dizisini nasıl okudukları ve alımladıklarının belirlenmesi amaçlanmıştır.Alımlama analizi yönteminin kullanıldığı bu çalışma, eşit sosyo-demografik özelliklere sahip 12 katılımcıyla gerçekleştirilmiştir. Dizinin bazı bölümleri -özellikle de final bölümü- katılımcılarla birlikte izlenmiş ve ardından programın katılımcılar üzerindeki bilişsel- psikolojik etkilerini belirlemek için her katılımcıyla derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Daha sonra, televizyonun ideolojik boyutu da göz önünde bulundurularak katılımcıların verdikleri cevapların yorumları yapılmıştır. Yapılan çalışmanın sonucunda alımlama analizinin savunduğu gibi izleyicilerin aktif oldukları bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Kültürel Çalışmalar, alımlama analizi, televizyon dizileri, Aşk-ı Memnu dizisi

STUDY TO RECEPTION ANALYSIS A SERIES OF AŞK-I MEMNU

Magical world of TV attracted the interest of individuals conduct them. Among all television programmes, tv series have an important watching potential. Ask-ı Memnu is one of these tv series which beats the watching records although mostly criticized. While the series of Aşk-ı Memnu is not gained admission by public and is criticized to be about forbidden love why the series is so popularly watched is main problematic of this study. The study is aimed to determine how audience have recepted and read the series of Aşk-ı Memnu.This study, which used the method of reception analysis was carried out with twelve participants having equal socio-demographic features. Some episodes of the series including especially final one were watched with the participants, and then interviews with each participant were conducted to determine cognitive psychological impact of the series on the program's participants in-depth. Later, comments on answers of the participants have been made by considering the ideological dimension of the television. It is concluded that audiences are active as reception analysis predicts.

Keywords:

Cultural studies, reception analysis, television serieses, Aşk-ı Memnu series,

PDF

___

Akbaş, K. M. (2005). Sayfa Sayfa Televizyon. M. Bilal Arık (Ed.), Türk Basınına Eleştirel Bir Bakış Denemesi: Kral Çıplak içinde. Konya: Tablet Kitabevi.
Arık, M. B. (2004). Top Ekranda. İstanbul: Salyangoz Yayınları.
Arık, M. B. (2004). Medya ve Kültür Çalışmaları Kapsamında Kültürel Çalışmalar Ekolüne Bir Bakış. Metin Işık (Ed.), Medyada Yeni Yaklaşımlar içinde (83-104), Konya: Eğitim Kitapevi.
Baudrillard, J. (2004). Tüketim Toplumu. (Çev: Hazal Deliceçaylı; Ferda Keskin). (2. Baskı). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Becerikli, Yıldırım, S. (2012). Sağlık İletişimi Çalışmalarında Alımlama Analizinin Kullanımı: Odak Grup Çalışması Yoluyla Kamu Kampanyaları ve Reklam Metinlerine İlişkin Çapraz Bir Okuma Pratiği. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2012/II, 43, 163-177.
Binark, F. M. (1997). Ben –Bir Kadın Özne- ve Benim Sabun Köpüklerim ya da Pembe Dizilerim. İlef Yıllık’94, Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları, (7).
Brown J.A.C. (2000). Beyin Yıkama. (Çev: Behzat Tanç). (7. Baskı). İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
Demiray, U. (1994). İletişim Ötesi İletişim. (1.Baskı). Eskişehir: Turkuaz Yayıncılık.
Duran, R. (2000). Medyamorfoz. İstanbul: Avesta Yayınları.
Dursun, Ç. (2001). TV Haberlerinde İdeoloji. Ankara: İmge Kitabevi.
Esslin, M. (1991). Televizyon Çağı: TV Beyaz Camın Arkası. (Çev: Murat Çiftkaya). İstanbul: Pınar Yayınları.
Hall, S. (1999). İdeolojinin Yeniden Keşfi: Medya Çalışmalarında Baskı Altında Tutulanın Geri Dönüşü. Mehmet Küçük (Der.), Medya iktidar ideoloji içinde, Ankara: Ark Yayınevi.
Hall, S. (2005).Kodlama, Kodaçımlama, (Çev: Yiğit Yavuz), Medya ve İzleyici Bitmeyen Tartışma içinde (85-97). Ankara: Vadi Yayınları.
Hoijer B (2005). İzleyicilerin Televizyon Programlarını Alımlayışı: Kuramsal ve Metodolojik Değerlendirmeler, (Çev: Şahinde Yavuz), Medya ve İzleyici Bitmeyen Tartışma içinde (105-130). Ankara: Vadi Yayınları.
İnal, M. A. (1996). Haberi Okumak. İstanbul: Temuçin Yayınları.
İrvan, S. (1997). Eleştirel Yaklaşımlarda İzleyici Araştırmaları: Bir Yöntem Olarak Alımlama Çözümlemesi, İlef Yıllık’94, Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları, (7).
Karabağ, Sarı, Ç. (2014). İzleyici Araştırmaları ve Politik İmkân Sorunu, Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi, 1(2), 241-269.
Lull, J. (2001). Medya İletişim Kültür. (Çev: N. Güngör). Ankara: Vadi Yayınları.
McLuhan, M. (2005). Yaradanımız Medya. (Çev: Ünsal Oskay). İstanbul: Merkez Kitapçılık.
Oskay, Ü. (2004). Yıkanmak İstemeyen Çocuklar Olalım. (5. Baskı), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Postman, N. (2004). Televizyon Öldüren Eğlence. (2. Baskı), (Çev: Osman Akınhay). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Poyraz, B. (2002). Haber ve Haber Programlarında İdeoloji ve Gerçeklik. Ankara: Ütopya Yayınevi.
Schiller, H. (2005). Zihin Yönlendirenler. (Çev: Cevdet Cerit), İstanbul: Pınar Yayınları.
Smith, P. (2007). Kültürel Kuram, (Çev: Selime Güzelsarı, İbrahim Gündoğdu), İstanbul: Babil Yayınları.
Stevenson, N. (2015). Medya Kültürleri, (Çev: Göze Orhon; Barış Engin Aksoy), Ankara: Ütopya Yayınları.
Şakı A. O. (2007). Alımlama Araştırmaları ve Kültürel Çalışmalar Geleneğinin Katkısı. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 2, Yıl: 6, Sayı: 11, 119- 131.
Şeker, T. (Ocak 2009). 5N1K Haber Programının Alımlama Analizi. Selçuk İletişim, Cilt: 5, Sayı: 1, 105-117.
Şeker, T.; Çavuş, S. (2011). “'Behzat Ç. Bir Ankara Polisiyesi’ Dizisinin Alımlama Analizi.” Global Media Journal, 2(3):86-104.
Şeker, T. ; Balcı, E. V. (2013). Yeni Türk Çocuk Dizi Fenomeni "Pepee" Çizgi Dizisinin Alımlama Analizi. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı: 33,243-263.
Tekinalp, Ş.; Uzun R. (2004). İletişim Araştırmaları ve Kuramları. İstanbul: Derin Yayınları.
Yağlı, S. (2009). Direne(meye)n Aktörlerin Galibiyetsiz Savaşımı: Gerçeklik ve Medyadaki İnşası. İsmet Parlak (Ed.), Medyada Gerçekliğin İnşası- Türk Medya Söylemine Eleştirel Bir Bakış içinde (1-76). Konya: Çizgi Kitabevi.