AKTÖR İLİŞKİLERAĞI KURAMI VE BARAJLAR: YUSUFELİ BARAJI ÖRNEĞİ

Bu çalışma, Artvin ili Yusufeli ilçesinde halen yapım aşamasında olan Yusufeli Barajı özelinde, barajların toplumsal etkilerini konu edin- mektedir. Çalışmada, Yusufelilerin baraj yapım sürecinde yaşadıkları problemlerin ortaya konulması ve “Aktör İlişkilerağı Kuramı (AİK)” nın barajların toplumsal etkileri çerçevesinde uygulanabilirliğinin gösterilmesi amaçlanmıştır. Çalışma metodolojik anlamda, “yorumla- yıcı yaklaşım”la yapılmıştır. Alan araştırmasına dayanan çalışmanın verileri, kartopu örnekleme tekniği ile seçilen dördü kadın, yedisi er- kek olmak üzere toplamda 11 kişiyle derinlemesine mülakatlar yapı- larak elde edilmiştir. Araştırmanın kuramsal çerçevesi gereği bazı ikincil veri kaynaklarından da faydalanılmıştır. Söz konusu verilerin analizi için “semiyotik” tekniği kullanılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre görüşülenlerin, kamulaştırma faaliyetlerinin kendilerini mağdur edecek şekilde gerçekleşeceği; maddi ve manevi kültürel değerlerin büyük oranda yok olacağı; yeniden yerleşim yeri inşaatının zamanın- da bitirilemeyeceği ve buna bağlı olarak zorunlu göçe maruz kalacak- ları şeklinde kaygılara sahip oldukları anlaşılmaktadır. Göç eğilimleri- nin de söz konusu kaygılar ve buradan çıkan taleplerle yakından iliş- kili olduğu görülmektedir. Göç eğilimlerinde, kesin olarak göç edecek olanlar, kararsız olanlar ve göç etmeyecek olanlar şeklinde üç kesim bulunmaktadır. Söz konusu problemlerin büyük oranda süreçle ilgili belirsizliklerden kaynaklandığı anlaşılmaktadır. AİK’in, bu çalışmanın geneli açısından uygun araçlar sağladığı ve dolayısıyla kuramın baraj- ların toplumsal etkilerinin incelenmesinde uygun olduğu belirtilmeli- dir.

___

  • KASAPOĞLU Aytül (Ed.). (2008). Madalyonun İki Yüzü: Hastalık ve Sağlık.Ankara: Phoenix Yayınevi.
  • KASAPOĞLU Aytül – ODABAŞ Zuhal Y. (2009). “Sosyolojik Açıdan Teknoloji Odağında Güncel Sorunların Yorumlanması”. Elektrik Mühendisliği Dergisi, 436: 31-33.
  • KOCAMAN Fatma Ö (2008). “Kronik Böbrek Yetmezliği: Böbrek Hastaları- nın Yalnızlaşması ve Sosyal Yaşamdan İzole Olması Üzerine”. Aytül Ka- sapoğlu (Ed.), Madalyonun İki Yüzü: Hastalık ve Sağlık (ss. 137-166) içinde. Ankara: Phoenix Yayınları.
  • KUŞ Elif (2009). Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri, Sosyal Bilimlerde Araştır- ma Teknikleri Nicel mi Nitel mi? Ankara: Anı Yayınları.
  • KUTLU-GÜRSEL Meltem (2009). Kamulaştırma Hukuku. Ankara: Seçkin Yayınları.
  • LATOUR Bruno (2008). “Tarde ve Toplumsalın Sonu”. (Çev.: Fırat Berksun, Emre Koyuncu, P. Burcu Yalım). Tesmeralsekdiz. 2(3): 34-49.
  • LAYDER Derek. (2013). Sosyolojik Araştırma Pratiği, Teori ve Sosyal Araş- tırmanın İlişkilendirilmesi. (Çev.: Serdar Ünal). Ankara: Heretik Yayıncı- lık. (1998).
  • MERRİAM Sharan B. (2013). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. (Çev. Ed.: Selahattin Turan). Ankara: Nobel Yayıncılık.