Türkiye'de Enflasyon Ve İşsizlik Arasındaki İlişki: Zaman Serileri

Birçok ülkenin mücadele ettiği ve ekonomideki önemli kavramlardan biri olan enflasyon, fiyatlar genel düzeyindeki sürekli artışları ifade etmektedir. Ekonomide önemli yer tutan bir diğer kavram olan işsizlik ise; insanların çeşitli sebeplerden dolayı çalış(a)madığı durumu ifade etmektedir. Dışa açık sanayileşme stratejilerinin uygulandığı 1990'lı yıllarda Türkiye'de yaşanan 94 Krizi, 97 Asya Krizi, 98 Rusya Krizi, 2001 Krizi ve 2008 Krizi ile enflasyon ve işsizlik artmıştır. Ekonomide istikrarın sağlanabilmesi için, önemli olan unsurlardan birisi, düşük oranlı enflasyonun ve daha az işsizliğin geçerli olabileceği bir ekonomi politikasının benimsenmesidir. Bu çalışmada; Türkiye'de enflasyon ve işsizlik arasındaki ilişkinin ortaya konulması amaçlanmaktadır. 1990-2014 yıllarını kapsayan yıllık enflasyon ve işsizlik verileri kullanılarak, bu değişkenler arasındaki kısa ve uzun dönemli ilişkileri incelemek amacıyla gerekli ekonometrik analizler yapılmıştır. Granger Nedensellik Testi, işsizlik oranından enflasyon oranına doğru bir nedensellik ilişkisinin varlığını göstermektedir.

The Relationship Between Inflation And Unemployment In Turkey: Time Series Analysis

Inflation, which is one the most important terms in economics and many countries struggle with, refers to permanent increases of prices. Another significant term of economics is unemployment which is refers to a situation of people not working due to various reasons. In 1990's during the strategies of external deficit industrialization, the 94 Crisis happened in Turkey, 97 the Asian Crisis, 98 Russian Crisis, 2001 Crisis and 2008 Crisis unemployment and ınflatıon increased. One of the most important facts of economics is to follow a low level inflation and less unemployment policy in order to provide economic stability. This study aims to reveal the correlation between inflation and unemployment in Turkey. Inflation and unemployment is used to examine short-and long-term relationships between these variables. The econometric analysis is performed annual for 1990-2014 years. Granger Causality Test indicate the existence of one causality relation from unemployment rate to inflation rate.

___

  • Akkuş, E., (2012), "Phıllıps Eğrisi: Enflasyon-İşsizlik Değiş-Tokuşu Teorik Bir İnceleme", İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi Mecmuası, 62(2): 99-151.
  • Altan, F., (1996), "Enflasyon-İşsizlik İlişkisi, Türkiye'nin Phillips Eğrisi (1962- 1994)", Yayınlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Aykırı, M., (2008), "Ekonomik Büyüme-Enflasyon-İşsizlik İlişkisi Türkiye Üzerine Bir Uygulama (1980-2005)", Kafkas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Baharumshah, A. Z. ve Rashid, S. (1999), "Exports, Imports and Economic Growth in Malaysia: Empirical Evidence Based on Multivariate Time Series", Asian Economic Journal, Vol. 13, No. 4.
  • Berentsen, A.- Menzıo, G. - Wrıght, R., (2011), " Inflation and Unemployment in the Long Run", American Economic Review, 101: 371-398.
  • Bozdağlıoğlu, U.E.Y., (2008), "Türkiye'de İşsizliğin Özellikleri Ve İşsizlikle Mücadele Politikaları, Sosyal Bilimler Dergisi, 20: 45-65.
  • Büyükakın, T., (2008), "Phillips Eğrisi: Yarım Yüzyıldır Bitmeyen Tartışma", İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 39: 133-159.
  • Chıcheke, A., (2009), "Monetary Policy, Inflation, Unemployment and the Philips Curve in South Africa", University of Fort Hare, Department of Economic Faculty of Management and Commerce University of Fort Hare- South Africa, 74-96.
  • Duruel, M. ve Kara, M., (2009), "Küresel İssizlik ve İstihdamda Yeni Perspektifler" Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 57: 357-379. Enders, W. (1995), Applied Econometric Time Series, John Wiley&Sons, NewYork.
  • Friedman, M., (1968), "The Role of Monetary Policy", The American Economic Review, 58(1): 1-17.
  • Granger, C., (1969), "Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-Spectral Methods", Econometrica, 37: 553-560.
  • Hepsağ, A., (2009), "Türkiye'de Enflasyon ile İşsizlik Arasındaki İlişkinin Analizi: Sınır Testi Yaklaşımı", İstanbul Üniversitesi İÜ Mecmuası, 59(1): 169-190.
  • Işığıçok, E., (1994), Zaman Serilerinde Nedensellik Çözümlemesi, Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa.
  • Kılınç, Z., (2013), "Türkiye'de Ekonomik Büyüme, İşsizlik, Enflasyon Arasında Nedensellik Analizi",Süleyman Demirel Üniversitesi,Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Kumar, V.- Leona, R. P., - Gaskins, J. N. (1995), Aggragate and Disaggregate Sector Forecasting Using Consumer Confidence Measures. International Journal of Forecasting, 11(3), 361-377.
  • Kuştepeli, Y., (2005), "A Comprehensive Short-run Analysis of a (possible) Turkish Phillips Curve", Applied Economics, 37 (5): 581-591.
  • Lipsey, R.G., (1960), "The Relation between Unemployment and the Rate of Change of Money Wage Rates in the United Kingdom, 1862-1957 : A Further Analysis", Economica, 27 (105): 1-31.
  • Mangır, F. ve Erdoğan, S. (2012), "Türkiye'de Enflasyon ile İşsizlik Arasındaki İlişki (1990-2011)", Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 49(570),77.
  • Ozcan, B. ve Ari, A. (2011), "Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Ampirik Bir Analizi: Türkiye Örneği", Business and Economics Research Journal, 2(1): 121-142.
  • Önder, Ö., (2004), "Forecasting Inflation in Emerging Markets by Using the Phillips Curve and Alternative Time Series Models", Emerging Markets Finance and Trade, 40(2): 71-82. Önel, G. (2004), "Türkiye'de Dış Borçların Sürdürülebilirliği", D.E.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (2).
  • Özsoylu, A.F., (2011), Türkiye Ekonomisi, Karahan Kitabevi, 1.Baskı, Adana.
  • Phillips, A.W., (1958), "The Relation Between Unemployment and the Rate of Change of Money Wages in the United Kingdom, 1861-1957" Economica, 25(100): 283-99.
  • Phillips, A.W., (1954), "Stabilization Policy in a Closed Economy." Economic Journal, June, 290-323.
  • Samuelson, P.A. ve Solow, R.M., (1960), "Problem of Achieving and Maintaining a Stable Price Level: Analytical Aspects of Anti-Inflation Policy." American Economic Review, 50 (2): 177-194.
  • Sezen, G. -Ürün, E.- Üstünışık A.A. (2010), "Phıllıps Eğrisinin Dönemsel Analizler İle Türkiye Ekonomisine Uygulanabilirliği", 13. İktisat Öğrencileri Kongresi, İzmir.
  • Sims, C. A. (1980), Macroeconomics and Reality, Econometrica, 48(1): 1-48.
  • Snowdon, B. ve Vane, H.R., (2005), Modern Macroeconomics, Its Origins, Development and Current State, Edward Elgar.
  • Song, H., Witt, S. F. (2000), Tourism Demand Modelling and Forecasting: Modern Econometric Approaches, Netherlands: Pergamon.
  • Sönmez, C., (2007), "Enflasyon Hedeflemesinde Mali Piyasaların Rolü: Hisse Senedi Getirileri ile Enflasyon Arasındaki İlişkinin Analizi", İstanbul: İMKB Yayını. Şimşek, M. (2003),"İhracata Dayalı Büyüme Hipotezinin Türkiye Ekonomisi Verileri ile Analizi, 1960-2002", D.E.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 18 (2).
  • Tarı, R., (2010), Ekonometri, Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
  • Topçu, M., (2010), "İşsizlik Ve Enflasyon Arasındaki İlişkilerin Analizi: G8 Ülkeleri Üzerine Uygulama", Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu, (2014). www.tuik.gov.tr
  • Utkulu, U., (1993). Türkiye'nin Dış Ticareti ve Değişen Mukayeseli Üstünlükler, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Matbaası.
  • Uysal, D. ve Erdoğan, S., (2003), "Enflasyon ile İşsizlik Oranı Arasındaki İlişki ve Türkiye Örneği (1980-2002)", Selçuk Üniversitesi İ.İ.B.F. Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 3(6), 35-47.
  • Ümit, Ö.,(2007),"Türkiye'de Bütçe Açığı ile Cari İşlemler Arasındaki İlişkilerin Zaman Serisi Analizi",Anadolu Üniversitesi,Yayınlanmamış Doktora Tezi.
  • Ünsal, E., (2004), Makro İktisat, Turhan Kitabevi Yayınları, Ankara.