Osmanlı’da Ev ve Ev Eşyaları (17. Yüzyılda ‘Ayntâb Örneği)

Ev insanların barındığı, dışardan gelen tehlikelerden korunduğu yerdir. 'Ayntâb ev ve ev eşyaları hakkındaki bilgileri 49 Numaralı 'Ayntâb Şer'iye sicilindeki tereke ve miras belgelerinden elde ettik. Çalışmada 17. Yüzyılda 'Ayntâb'da kullanılan ev eşyaları, yatak takımları, mutfak eşyaları ve temizlik eşyaları hakkında bilgiler verildi. Tereke kayıtları en çok mutfak eşyaları hakkında bilgi vermektedir. Ancak sicilde geçen yiyecekler mutfak eşyalarına göre oldukça azdır. Kahvenin önemli bir içecek olduğunu kahve aletlerinin çeşitliğinden anlaşılmaktadır. Çalışmanın son bölümünde ev satışları hakkında bilgi verildi. Bu satışlarda evin olduğu mahalle, evin bölümleri ve fiyatları belirtildi. Bu satışlar sayesinde mahallelerin konumu ve dönemin ekonomisi hakkında bilgi sahibi olunmaktadır

House And Household Goods in Ottoman (Example of Ayntab in the 17th Century)

Home is the place where people are protected from extarnel threats and live. We obtained some information from the documents of number 49 that in ‘Ayntâb’s Court records. This study give information about cleaning supplies, bed sets, kicthen stuff that was used in 17ht century. Heritace record give information mostly about kitchen utensils. But the the food which are in the record are quite less than kitchen utensils. İt is understood from the diversity of the coffe items that the coffe is a significant drink. İn the last parth of Study we informed about home sales. House pricies, parts and location are specified in these sales. Thanks to these sales we have knowledge of the location and economy of that period

PDF

___

Alkan, A. Turan, (1992), “Ev ve Ailenin Değişimi”, Sosyo-Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi, C.2, T. C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları No:71, Ankara, ss.786-801.
Aslanapa, Oktay, (1997), “Türk Halı Sanatının Tarihî Gelişmesi”, Arış Dergisi, (3), ss.18-27.
Aydın, İhsan, (2008), “Tanzimat Döneminde Ankara ve Gaziantep Terekelerinin Mukayeseli Bir Çalışması”, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
Bakır, İbrahim, (1991a),“Ailenin Yaşama Mekanı Ev”, Türk Aile Ansiklopedisi, C.2, Türkiye Yazarlar Birliği Vakfı, Ankara, ss. 462-469.
________, (1991b), “Ev ve Oda, Oda Çeşitleri”, Türk Aile Ansiklopedisi, C.2, Türkiye Yazarlar Birliği Vakfı, Ankara, ss. 470-473.
Barışta, H. Örcün, (1995), “Sarayönü ve Ladik’te Bulunan Türk Halılarından Bazı Örnekler”, Vakıflar Dergisi, (XXV), ss.211-234.
Çelebi, Evliya, (2005), Seyahatname, C.9, (Ed.: M. Sabri, Koz), YKY., İstanbul. Cansever, Turgut, (1999), “Osmanlı Evi”, Osmanlı, C.10, (Ed.: Güler Eren), YTY., Ankara, ss.440-449.
Çakır, İbrahim Etem, (2015), 16. Yüzyılda Ayntâb Şehri, Yeditepe Yayınları, İstanbul.
Darkot, Besim ve Hikmet Turan Dağlıoğlu, (1979), “Ayntab”, İA, C.2, MEB, İstanbul, ss. 64-67.
Demirel, Ömer-Tuş, Muhiddin-Gürbüz, Adnan, (1992), “Osmanlı Anadolu Ailesinde Ev, Eşya ve Giyim-Kuşam (XVI-XIX Yüzyıllar)”, SosyoKültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi, C.2, T. C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları No:71, Ankara, ss.703-754.
Devellioğlu, Ferit, (1996), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi Yayınları, Ankara.
Eken, Galip (2000), “XVIII. Yüzyıl Ortalarında Antep’te Aile”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (6), Konya, ss.477-490.
Erbaş, Selin Sedef, (2012), “Gaziantep Evlerinin İç Mekân Tasarımı”, Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Faroqhı, Suraıya, (2010), Osmanlı Kültürü ve Gündelik Yaşam Ortaçağdan Yirminci Yüzyıla, (Çev: Elif Kılıç), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
Kanalıcı, Aysun Kaleoğlu, (2012), “Geleneksel Gaziantep Evleri Yapı Üretimi Analizi”, Yüksek Lisans Tezi, Yakın Doğu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.
Kanar, Mehmet, (2011), Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Say Yayınları, İstanbul. Karamağaralı, Beyhan, (1997), “Türk Halı Sanatındaki Motiflerin Yorumu Üzerine”, Arış Dergisi, (3), s.28-39.
Karpuz, Haşim, (1991), “Geleneksel Ev”, Türk Aile Ansiklopedisi, C.2, Türkiye Yazarlar Birliği Vakfı, Ankara, ss.473-475.
_____________ , (1999), “Türk Evi, Osmanlı Evi”, Osmanlı, C. 10, (Ed.: Güler Eren), YTY, ss. 450-456.
Karpuz, Emine, (1999), “Anadolu Türk Mimarisinde Mekan Olarak Mutfak ve Osmanlı Dönemi Örnekleri”, Osmanlı, C. 10, (Ed.: Güler Eren), YTY, ss.457-463.
Kıvrım, İsmail, (2005), “Şer’iye Sicillerine Göre XVII. Yüzyılda Konya ve Ayıntâb Şehirlerinde Gündelik Hayat (1670-1680)”, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
_____________, (2009), “17. Yüzyılda Gaziantep’te Ailenin Yaşadığı Mekân: Ev (Özellikleri ve Fiyatları)”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, (10), ss. 69-97.
Koçak, Zülfiye, (2010), “Şer’iye Sicillerine Göre XVII. Yüzyılda Ayntab ve Çevresindeki Gayrimenkul Satışları (1600-1650)”,History Studies, 2/2, ss.57-70.
____________, (2011), “Ayntab Şehrinde Aile Birliğinin Sona Erme Süreci (1600-1650)”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (1), ss.417-435.
Lajos, Fekete, (1979), “XVI. Yüzyılda Taşralı Bir Türk Efendi Evi”, Belleten, C. XLIII, (170), (Çev: Tayyib Gökbilgin), TTK, Ankara, ss. 457-480.
Nahya, Z. Nilüfer, (2012), “Gaziantep’te Bir Kültürel Mekân Olarak Mutfak”, Folklor/Edebiyat Dergisi, C.18, (69), ss.9-24.
Özlü, Zeynel,(2006), “XVIII. Yüzyılın İkinci Yarısında Gaziantep Mutfağı”, Milli Folklor Dergisi, 18, (72), ss.118-128.
Öztürk, Temel, (2008), “Kadı Sicillerindeki Bazı Muhallefatlara Göre Trabzon’da Temizlik ve Vücut Bakım Malzemeleri (1700-1750)”, Osmanlı Araştırmaları XXXII , (TheJournal Of OttomanStudıes, XXXII), İstanbul ss.249-282.
Sirel, Ümit (1991), “Mutfak”, Türk Aile Ansiklopedisi, C.2, T. C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları, İstanbul, ss.757-758.
Pakalın, Mehmet Zeki,(1983), Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C.1-2, MEB, İstanbul.
Taşdoğan, Ayşegül Deniz, (2008), “Konut Mobilyasının Gelişimi Üzerine Bir İnceleme, Gaziantep Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Yıldız, Cengiz, (2002), “ Türk Kültür Tarihinde Kahve ve Kahvehane”, Türkler, C.10, (Ed.: Güzel, Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca) Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, ss.635-639.
Yılmazçelik, İbrahim, (1998), “XVIII. Yüzyılda Gaziantep’in İdari, Fiziki ve Sosyo-Ekonomik Durumu”, Osmanlı Araştırmaları, XVIII, (The Journal Of Ottoman Studıes, XVIII), İstanbul, ss.105-123.