Kur’an Meallerinin Muhatapları Tarafından Anlaşılabilirliğine ilişkin Bir Araştırma

Kur’an-ı Kerîm Arap yarımadası, Hicaz bölgesinde nazil olmuştur. Kur’an’ın Arapça bir kitap olarak nazil olması, İlahi hitabın ilk muhataplarının dilinin Arapça olmasının doğal sonucudur. İlk Müslümanların lisan bakımından Kur’an’ı anlama problemi olmasa da İslam’ın farklı coğrafyalara yayılması ile Müslümanların Kutsal kitaplarını anlayamama problemi nüksetmiş, böylelikle Kur’an-ı Kerîm’in tercüme faaliyetleri başlamıştır. Kur’an anadili Arapça olmayan insanların ilahî mesajı anlaması gayesiyle birçok dile olduğu gibi Türkçeye de tercüme edilmiştir. Bu çalışmanın amacı Türkçe Kur’an meallerinin Türk okurları açısından anlaşılabilirliğini tespit etmektir. Bu amaçla çeşitli meallerden sekiz ayet seçilmiş, bu ayetlerden ne anladıkları araştırmaya katılan kişilere sorulmuştur. Araştırmanın örneklemi cinsiyet, yaş ve meslekleri farklı, çeşitli eğitim düzeylerinde on beş kişiden oluşmaktadır. Araştırmada nitel veri toplama yöntemlerinden görüşme yöntemi kullanılmış, veriler yarı yapılandırılmış görüşme formuna bire bir not tutularak toplanmıştır. Katılımcıların verdiği cevaplar genel olarak incelendiğinde meallerin Türk okurları açısından yeterince anlaşılır olmadığı, yanlış anlaşılmaya sebebiyet verecek nitelikte olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kuran, meal, türk toplumu, türkçe, anlaşılabilirlik

PDF

___

Arslan, Gıyaseddin. “Türkçe Kur’an Meallerinde Kaynak Dilin Egemenliği Sorunu”. Kur’an Mealleri Sempozyumu Diyanet İşleri Başkanlığı-Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakül-tesi, 1: 475-495. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınla-rı, 2010.
Bayraklı, Bayraktar. Yeni Bir Anlayışın Işığında Kur’an Tefsiri. İs-tanbul: Bayraklı Yayınları, 2013.
Bilen, Osman. “Tercüme ve Meal Farklı mı?”. Kur’an Mealleri Sempozyumu. Diyanet İşleri Başkanlığı-Dokuz Eylül Üni-versitesi İlahiyat Fakültesi, 1: 175-193. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2010.
Bilmen, Ömer Nasûhî. Kur’an-ı Kerim ‘in Türkçe Meali Âlîsi Ve Tef-siri. İstanbul: Bilmen Yayınevi, 1965.
Cündioğlu, Dücane. Kur’an Çevirilerinin Dünyası. İstanbul: Kita-bevi, 1999.
Durmuş, Zülfikar. Kur’an’ın Türkçe Tercümeleri. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2007.
el-Kurtubî, Muhammed b. Ahmed, el-Câmi’li-ahkâmi’l-Kur’ân. Lübnan: Dâru’l-Kütübü’l-İlmiyye, 2010.
el-Mevdûdî, Ebu’l- Âlâ, Tefhîmû’l-Kur’an, İstanbul: İnsan Yayınla-rı, 1993.
es-Sâbûnî, Muhammed Ali. Safvetü’t-Tefâsîr. Beyrut: Dâru’l-Kur’âni’l-Kerîm, 1981.
et-Taberî, Ebu Cafer Muhammed İbn Cerîr. Câmiu’l-Beyan An Te’vîli Âyi’l-Kur’ân. Beyrut: Dar´u İbn Hazm, 2002.
Fahreddin er-Râzî, Ebu Abdillah Muhammed b. Ömer b. Hüseyn. Mefâtîhu’l-gayb. Kahire: Dâru’l-Hadîs, 2012.
Işıcık, Yusuf. “Kur’an Tercümesinde Dikkat Edilmesi Gereken Bazı Hususlar ve Muhammed Esed Mealine Genel Bakış”. Kur’an Mealleri Sempozyumu. Diyanet İşleri Başkanlığı-Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 1: 93-112. An-kara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2010.
Karaman, Hayreddin – Çağrıcı, Mustafa – Dönmez, İbrahim Kafî – Gümüş, Sadrettin. Kur’an Yolu. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2012.
Pak, Zekeriya. “Kur’an’daki Kelimelerin Türkçe’ye Geçiş Sürecin-de Uğradıkları Anlam Değişiklikleri”. Kahramanmaraş Süt-çü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2/3 (Ocak-Haziran 2004): 91-111.
______. “Meallerde Parantez Kullanımının Gerekçeleri ve Anlam ve Dil Estetiği Açısından Yol Açtığı Problemler”. Kur’an Me-alleri Sempozyumu. Diyanet İşleri Başkanlığı-Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 2: 439-457. Ankara: Diya-net İşleri Başkanlığı Yayınları, 2010.
_______. Allah İnsan İletişimi. Ankara: İlahiyat, 2005.
Seyyid Kutub, Fî Zilâli’-l Kur’ân. İstanbul: Dünya Yayıncılık, 1980.
Tiyek, Fatih. “İHL Meslek Lisesi Öğretmenlerinin Kur’an Mealle-rine İlişkin Algıları Üzerine Bir Araştırma”. Kahramanma-raş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 15/29 (Ocak-Haziran 2017): 77-104.
Tiyek, Fatih. Kur’an’ı Anlamada Bağlamın Rolü ve Meallerdeki Bağ-lamsal Sorunlar. Ankara: Ankara Okulu, 2015.
Türk Dil Kurumu http://www.tdk.gov.tr Erişim:14 Nisan 2019.
Yazır, Muhammed Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili. İstanbul: Eser Neşriyat, 1935.
Yıldırım, Ali – Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2011.
Yıldırım, Celal. İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri. İzmir: Anadolu Yayınları, 1983.
Zuhaylî, Vehbe. et-Tefsîru’l- munîr. İstanbul: Risale Yayınevi, 2005.