ATATÜRK DÖNEMİ IĞDIR'DA NÜFUS SAYIMLARI (1923-1938)

Birinci Dünya Savaşı ve Milli Mücadele'nin ardından ülkenin demografik yapısında önemli değişimler oldu. Hem yapılan savaşlar hem de savaş sonrası yapılan mübadele anlaşmaları ülke nüfusunu nitelik ve nicelik olarak değişime uğrattı. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasının ardından 1923-1938 yılları arasında ülke nüfusunun mevcut durumunun tespiti için ilk nüfus sayımı 1927'de yapılırken, ikinci nüfus sayımı ise 1935'yapıldı. Iğdır 1927 Nüfus sayımında Bayazıt Vilayeti'ne bağlı iken 1935'te ise Kars Vilayetine bağlıydı. Yapılan nüfus sayımlarında oldukça ayrıntılı bilgiler yer aldı. Bu bilgiler ışığında Iğdır nüfusu, medeni hali, yaşı, mesleği, dini, ana dili ve engelli olup olmama durumuna ilişkin pek çok başlık altında ele alındı.

Population Census in Iğdır During Ataturk's Era (1923-1938)

Iğdır, Nüfus, Atatürk, Bayazıt, After the World War I and the War of Independence, significant changes happened in the demographic structure of the country. Both the wars and the interchange agreements after the wars caused some changes in the population of the country both qualitatively and quantitively. After the foundation of the Turkish Republic, first population census was carried out in 1927 in order to determine the present situation of the population, and the second one was carried out in 1935. While Iğdır was a district in Bayazıt Province in 1927 population census, it was a district in Kars Province in 1935. In the population census, there was highly detailed information. In the light of these data, many subjects such as population of Iğdır, marital status, age, occupation, religion, native language and whether there were handicaped people or not studied.

___

AKYÜZ, J. 2005: "XIX. Yüzyılda Rusya'dan Yapılan Göçler ve Kars-Sarıkamış Çevresinde Yaşanan Muhacir Hareketleri", Türk Dünyası Araştırmaları, Sayı: 154, (179-195), İstanbul.

BADEM, C. 2010: Çarlık Rusya'sı Yönetiminde Kars Vilayeti, İstanbul.

Baş Vekâlet Müdevvet Matbaası, 1929: 28 Teşrin-i Evvel 1927 Umumi Nüfus Tahriri Fasikül III, Usuller Kanun, Talimatnameler, Ankara.

Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi.

Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, 1973: Türkiye'de Toplumsal ve Ekonomik Gelişmenin 50 Yılı, Ankara.

Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, 2002: 2000 Genel Nüfus Sayımı Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri, Ankara.

Birinci Dünya Harbi'nde Türk Harbi Kafkas Cephesi 3. Ordu Harekâtı, Cilt: 2, 638- 642, Ankara.

DAYI, E. 1999: Evliye-i Selase'de Milli Teşkilatlanma, Erzurum.

İPEK, N. 1999: Rumeli'den Anadolu'ya Türk Göçleri, Ankara.

KODAL, T. 2009: "Türkiye Cumhuriyeti'nin İlk Nüfus Sayımında Çorum Vilayetinin Nüfus Özellikleri", Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 19, Sayı 1, (233-258), Elazığ.

KÖSE, M. 2010: 1927 Nüfus Sayımı ve Sonuçlarının Değerlendirilmesi, (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi), Afyon Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.

T.B.M.M Zabıt Ceridesi, C: XXXI.

T.C. Devlet İstatistik Enstitüsü, 1968: Genel Nüfus Sayımı, İdarî Bölünüş, Ankara.

TAMER, A.-BOZBEYOĞLU ÇAVLİN, A. 2004: 1927 Nüfus Sayımının Türkiye'de Ulus Devlet İnşasındaki Yeri: Basında Yansımalar , Nüfus Bilim Dergisi, Cilt: 26, (73-88).

TANSEL, S. 1991, Mondros'tan Mudanya'ya Kadar, II, İstanbul.

TEKİR, S. 2010: Ardahan'da İdari Ekonomik ve Sosyal Yapı 1921-1927, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.

TOKER, M. T. 1939: Kars (Coğrafya, Tarih, Ekonomi), Kars.

Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü 1937: Genel Nüfus Sayımı, 20 İlkteşrin 1935, Cilt: 31, İstanbul.

URAL, S. 1991: Mondros Mütarekesi ve Doğu Vilayetleri, İstanbul.

YUCA, S. 2011: "Cumhuriyet Döneminin İlk Nüfus Sayımına göre Muş İlinin Nüfus Özellikleri", Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 24, (1-31)

YÜCEER, N. 1993: "I. Dünya Savaş'ında Osmanlı Devleti'nin Azerbaycan ve Dağıstan'a Askeri ve Siyasi Yardımı", Türkler, Cilt: 13, 409-433, Ankara.