Günümüzde Uygulamada Olan Resmî Nikâh İle İmam Nikâhının Fıkhî Açıdan Mukayesesi

Aile, toplumun en küçük sosyal birimi ve toplumu ayakta tutan en önemli parçasıdır. Bu kurum, kadın ve erkek arasında akdedilen nikâhla başlamaktadır. Bu nikâh akdinin gerek ülkemizde yürürlülükte olan Medeni Hukukun gerekse İslam Hukukunun belirlediği ölçü ve usullere uygun olması gereklidir. Zira hukuken geçerli olabilmesi için medeni hukukun belirlediği ölçü ve usullere, dinen geçerli olabilmesi için de İslam Hukukunun belirlediği ölçü ve usullere uygun olması gerekir. Burada Medeni hukuk ile İslam Hukukunun ayrı tutulmasının temelinde Medeni hukukun nikâh akdiyle ilgili belirlediği kriterlerin İslam Hukukunun belirlediği kriterleri tamamen kapsamaması yatmaktadır. Bundan dolayı sadece ülkemizde yürürlükte olan Medeni hukuka göre akdedilen nikâh akdi İslam hukukuna göre sıkıntılıdır. Bu çalışmada bu iki hukukun nikâh akdiyle ilgili belirledikleri ölçü ve usuller mukayese edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Nikâh, aile, medenî hukuk, İslam hukuku, Resmi nikah, Dini nikah

A Comparison Between The Official Marriage And The Imam's Marriage As Practiced Today In Terms Of Fiqh

The family is the smallest social unit and the most important part of society. This institution begins with a marriage contract between a man and a woman. This marriage contract must be in accordance with the measures and procedures determined by both the Civil Law in force in our country and Islamic Law. For it to be legally valid, it must comply with the measures and procedures set by the civil law, and for it to be religiously valid, it must comply with the measures and procedures set by Islamic Law. The basis for the separation of civil law and Islamic law here is that the criteria set by civil law regarding the marriage contract do not completely cover the criteria set by Islamic law. Therefore, the marriage contract concluded according to the civil law, which is in force only in our country, is problematic according to Islamic law. In this study, the criteria and procedures determined by these two laws regarding the marriage contract are compared.

Keywords:

Nikah, family, civil law, Islamic law, official marriage, religious marriage,

PDF

___

Acar, Halil İbrahim. “İddet”. Türkiye diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 21/466-471. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM), 2000.
Apaydın, Hacı Yunus. “İn’ikad”. Türkiye diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 22/314-315. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM), 1989.
Apaydın, Hacı Yunus. “İrade Beyanı”. Türkiye diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 22/387-391. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM), 1989.
Apaydın, Hacı Yunus. “Nikah Akdinin Mahiyeti ve İmam Nikahı Uygulaması”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9 (2000), 373-380.
Atar, Fahrettin. “Nikâh”. Türkiye diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 33/112-117. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM), 2007.
Aydın, M. Akif. “Mehir”. Türkiye diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 28/389-391. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM), 2003.
Bardakoğlu, Ali. “Ehiyet”. Türkiye diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. C. 10. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM), 1994.
Bilmen, Ömer Nasuhi. Hukuku İslamiyye ve Istılahatı Fıkhiyye Kamusu. 1-8 Cilt, ts.
Buhûtî, Mansûr b. Yûnus b. Salâhiddîn. Keşşâfü’l-Kınâʿ ʿan metni’l-İknâʿ. 1-6 Cilt. Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, ts. Çınar, Yusuf. İslam Hukukunda Mümeyyizin Tasarrufları. İstanbul: Doğu Kütüphanesi, 2022.
Dalgın, Nihat. Gündemdeki Tartışmalı Dini Konular. İstanbul: Ensar Yayınları, 11. Basım, 2020.
Ebû Dâvud, Ebû Dâvûd Süleymân b. el-Eş‘as b. İshâk es-Sicistânî el-Ezdî. es-Sünen. 1-4 Cilt. Beyrut: Mektebetü’l-Asriyye, ts.
Erbay, Celal. “Nafaka”. Türkiye diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 32/282-285. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM), 2012.
Ekinci, Ahmet “Karşılaştırmalı Bir Bakış Açısıyla İslam Hukuku ile Medeni Kanun’da Evlilik Akdi” (4.Uluslararası Sosyal Bilimler ve İnovasyon Kongresi, 254-260, Ankara: İksad, 2022), 254-260.
https://hukukmüşavirliği.diyanet.gov.tr.
İbn Âbidîn, Muhammed Emîn b. Ömer b. Abdilazîz el-Hüseynî ed-Dımaşkī. Reddü’l-muḥtâr ale’d-Dürri’l-muhtâr. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 2. Basım, 1992.
İbn Kudâme, Ebû Muhammed Muvaffakuddîn Abdullāh b. Ahmed b. Muhammed b. Kudâme el-Cemmâîlî el-Makdisî. el-Muğnî. 1-10 Cilt. Mektebetü’l-Kahire, 1968.
İbn Rüşd, Ebü’l-Velîd Muhammed b. Ahmed b. Ahmed el-Kurtubî el-Endelüsî. Bidâyetü’l-müctehid ve nihâyetü’l-muktesid. 1-4 Cilt. Kahire: Darü’l-Hadis, 2004.
Karaman, Hayrettin. Mukayeseli İslam Hukuku. 1-3 Cilt. İstanbul: İz Yayıncılık, 2006.
Kâsânî, Alâüddîn Ebû Bekr b. Mes‘ûd b. Ahmed el-Kâsânî. Bedâʾiʿu’ṣ-sanâʾiʿ fî tertîbi’ş-şerâʾiʿ. 1-7 Cilt. Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2. Basım, 1986.
Köse, Saffet. “İslam Hukukuna Göre Evlenmede Velâyet”. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi 2 (2003), 101-116.
Mergîn’anî, Ebü’l-Hasen Burhânüddîn Alî b. Ebî Bekr b. Abdilcelîl el-Fergānî el-Mergīnânî. el-Hidâye fi Şerhi Bidâyeti’l-Mübtedi. 1-4 Cilt. Beyrut: Daru İhyâi’t-Turasi’l-Arabi, ts.
Mevsılî, Ebü’l-Fazl Mecdüddîn Abdullāh b. Mahmûd b. Mevdûd el-Mevsılî el-. el-İhtiyâr li-taʿlîli’l-Muhtâr. 1-5 Cilt. Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1937.
Serahsî, Ebû Bekr Şemsü’l-eimme Muhammed b. Ebî Sehl Ahmed es-Serahsî. el-Mebsût. 1-30 Cilt. Beyrut: Daru’l-Ma’rife, 1993.
Şa’bân, Zekiyüddin. Şa’bân, Zekiyyüddîn, el-Ahkâmu’ş-Şer’iyye li’l-Ahvâli’ş-Şahsiyye. Kahire, 1964.
Şâfiî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İdrîs b. Abbâs eş-Şâfiî. el-Umm. 1-8 Cilt. Beyrut: Daru’l-Ma’rife, 1990.
Şîrâzî, Ebû İshâk Cemâlüddîn İbrâhîm b. Alî b. Yûsuf eş-Şîrâzî. et-Tenbîh fî fürûʿi’l-fıkhi’ş-Şâfiʿî. Beyrut: Alimü’l-Kitab, 1. Basım, 1983.
Şirb’inî, Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed el-Hatîb eş-Şirbînî el-Kāhirî (ö. 977/1570). Muğni’l-muhtâc ilâ maʿrifeti meʿânî elfâzi’l-Minhâc. 1-6 Cilt. Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1. Basım, 1994.
Yaman, Ahmet. İslam Aile Hukuku. İstanbul: M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 11. Basım, 2015.
Zuhaylî, Vehbe. İslam Fıkhı Asiklopedisi. 1-10 Cilt. İstanbul: Feza Yayıncılık, 3. Basım, 1994.
el-Fetâva’l-Hindiyye. 1-6 Cilt. Daru’l-Fikr, 2. Basım, 1932.