مفهوم السلام في الاسلام

Bütün insanlarla insancıl bir muamelede bulunması için her Müslüman’a İslâm’ın öğretileri ve inançlarında uygulamalı bir eğitim vardır.  İslâm’ın bu öğretileri,  sadece yasalar ve sloganlarla değil bizzat gerçekçi ve sahada canlı olarak, insan nefsini eğitmeyi esas almaktadır.  Bu manada İslâm’ın ön gördüğü temel ilke barıştır. Haddizatında barış, kulların yüce Allah’a yaklaştığı bir ibadet türü olup, genel olarak İslam ile aynı manaya gelmektedir. Yine barış yüce Allah’ın en güzel isimlerinden biridir. Daha önce zikredildiği gibi barış anlamına gelen İslâm, farklı inanç ve bağlılığa sahip insanlar arasında güvenin artması ve her türlü kargaşanın ve korkunun ortadan kalkması bu barışın sonuçlarındandır. İslam’ın genel özelliklerinden biri de hayır işleme ve hayırda yardımlaşmaya davet etmesidir. Dolayısıyla İslâm saldırganlığı tamamen reddeder, hadlerini aşanların cezasını keser, bu haddi aşmayı ve saldırganlığı tüm insanlığa karşı işlenmiş bir suç olarak değerlendirip cezalandırır. Beni bu konuda yazmaya sevkeden saiklerden bazıları bunlardır. Çünkü İslâm ümmeti ile onun dışındaki toplumalar ciddi bir karışıklık ve istikrarsızlık halindedirler. Bu karışıklık ve istikrarsızlık ise temelinde barışın olmamasına dayanmaktadır. İşte bu yüzden barış hiç kimsenin kendisinden bihaber kalamayacağı öneme sahiptir.  Dolayısıyla onsuz hiçbir ülke güvende olamadığı gibi devletlerin birbirleri ile olan ilişkisi barış içinde ifade edilen karşılıklı saygıya dayanmaktadır. Bu barış kaybedilirse, savaşlar ve çatışmalar kaçınılmaz olmaktakdır. Zaten İslam’ın emrettiği ilkelerin amacı, insanların arasında ve devletlerin birbiriyle olan ilişkilerinde ilahi adaletin sağlanmasından başka bir şey değildir. Barışla ilgili ayetlerin tefsirine bakıldığında, müfessirlerin kelimenin öneminden ve İslam düşmanlarına etkisinden dolayı barış kavramına özel bir anlam yükledikleri ve onunla ilgili detaylı bilgiler aktardıkları görülmektedir. Örneğin insanlarla iyi geçinmek, onları katil bir düşmandan sadık bir dosta çevirmeye esas teşkil ettiğini uzun uzadıya aktarmışlardır. İşte İslam’ın emirlerinin özü bu olup, insanlar onu beşeri ilişkilerinde uygulandığında gerçek manada barışın ne demek olduğu da böylece anlaşılacaktır.

___

  • ابن كثير البداية والنهاية لابن كثير الدمشقي المتوفى774ه دار الفكر 1407ه/1986م.
  • ابن منظور لسان العرب لابن منظور تحقيق عبدالله علي الكبير دار المعارف القاهرة.
  • الرازي مختار الصحاح محمد بن أبي بكر بن عبد القادر الرازي تحقيق محمود خاطرمكتبة لبنان ناشرون بيروت طبعة جديدة 1415ه 1995م.
  • الفيومي المقري المصباح المنير أحمد بن محمد بن علي الفيومي المقري تحقيق يوسف الشيخ محمد المكتبة العصرية.
  • الدكتور أمير عبدالعزيز كتاب نظام الاسلام دار ابن الجوزية مصر القاهرة الطبعة الأولى 1426ه 2005م.
  • الدكتور محمد سعيد رمضان البوطي الجهاد في الاسلام كيف نفهمه وكيف نمارسه دار الفكر سوريا دمشق الطبعة الأولى 1427ه 2006م.
  • دعوة إلى الاسلام عن ثقافة السلام واللاعنف والتسامح ومفاهيم أخرى مركز هردو لدعم التعبير الرقمي القاهرة 2017م .www.hrdoegypt.org info@hrdoegypt.org
  • محمد أبو زهرة العلاقات الدولية في الاسلام دار الفكر مصر القاهرة 1425ه 1995م.
  • تفسير ابن كثير 7/113 ابن كثير تفسير القرآن العظيم عماد الدين أبو الفداء اسماعيل بن كثير الدمشقي تحقيق مصطفى السيد محمد دار مؤسسة قرطبة.
  • الرازي مفاتيح الغيب التفسير الكبير فخر الدين الرازي المتوفى 606ه دار إحياء التراث العربي بيروت الطبعة الثالثة 1420ه.
  • العيني عمدة القاري شرح صحيح البخاري بدر الدين العيني المتوفى 855 ه دار إحياء التراث العربي بيروت. الترمذي سنن الترمذي الجامع الصحيح محمد بن عيسى بن سورة الترمذي المتوفى 279 ه تحقيق عبدالوهاب عبد اللطيف دار الفكر للطباعة والنشر.
  • البيهقي السنن الكبرى للبيهقي أبو بكر البيهقي المتوفى 458ه.
  • علي الصلابي السيرة النبوية دروس وعبر في تربية الأمة وبناء الدولة.
  • أبو شبهة السيرة النبوية على ضوء القرآن والسنة محمد بن محمد بن سويلم أبو شبهة المتوفى 1403ه دار القلم دمشق الطبعة الثانية.
  • محمود عبدالرحمن عبدالمنعم، معجم المصطلحات والألفاظ الفقهية، دار الفضيلة القاهرة.
  • محمد فؤاد عبدالباقي، المعجم المفهرس لألفاظ القرآن الكريم، دار الكتب المصرية، بيروت.
  • عبدالوهاب خلاف، السياسة الشرعية مؤسسة الرسالة ، بيروت، الطبعة الثالثة 1978م.
  • علي بن عبدالرحمن الطيار، مقومات السلم وقضايا العصر، مركز النشر الدولي الرياض الطبعة الأولى 1415ه.
  • سيد سابق فقه السنة سيد سابق المتوفى 1420ه دار الكتاب العربي بيروت لبنان الطبعة الثالثة 1397ه 1977م.
  • سيد قطب، السلام العالمي والاسلام، دار الشروق القاهرة 1980م.
  • وهبة الزحيلي، أﺛﺎر اﻟﺤﺮب ﻓﻲ اﻟﻔﻘﻪ اﻹﺳﻼﻣﻲ، دار الفكر، دمشق 1983م.