Özge Turgay YILDIRIM, Ercan AKŞİT, Fatih AYDIN, Ayşe HÜSEYİNOĞLU AYDIN

Üçüncü Basamak bir Merkezde Diabetes Mellitus Hastalarının Önerilen LDL-K Hedefine Ulaşma Düzeyleri

ÖZET Amaç: Kardiyovasküler hastalıklar (KVH) diabetes mellitusta önde gelen mortalite ve morbidite nedenidir ve diyabet de KVH eşdeğeri görülen metabolik bir bozukluktur. Diyabetik hastalarda dislipideminin tedavisi bu nedenlerle çok önemlidir ve kılavuzlarda hedef düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol (LDL-K) düzeyine ulaşılması için öncelikle statin tedavisi önerilmektedir. Biz bu çalışmamızda üçüncü basamak bir sağlık merkezine başvuran hastaların statin kullanımları ve hedef LDL-K düzeyine ulaşma oranlarını araştırdık. Materyal ve Metot: Çalışmaya 3 ay süre içinde kardiyoloji polikliniğine başvuran DM tanısı olan 210 hasta alındı. Hedef LDL-K düzeyi; KVH hikayesi olması, DM’ye sekonder mikrovasküler ve makrovasküler komplikasyonlar olması, 40 yaş üstü ve bir veya daha fazla kardiyovasküler risk faktörü olması durumunda <70 mg/dL; ilave risk faktörü veya hedef organ hasarı olmayan hastalarda <100 mg/dL ve statin tedavisi ile başlangıç LDL-K değerinde en az %50 azalma olması olarak tanımlandı. Bulgular: Hastaların yaş ortalaması 53,8±15,1 ve %64,3’ü (n=135) kadındı. Statin kullanmayan hastalar (n=140) incelendiğinde hastaların %83,6’sının (n=117) hedef düzeyde olmadığı tespit edildi. Statin kullanan hastaların ise %87,1’inin (n=61) hedef LDL-K düzeyine ulaşamadıkları tespit edildi. Bu hastaların %1,4’ü (n=1) düşük yoğunluklu, %87,1’i (n=61) orta yoğunluklu, %11,4’ü (n=8) yüksek yoğunluklu statin kullanıyordu. Sonuç: Çalışmamız diyabetik hastaların çoğunluğunda hedef LDL-K düzeylerine ulaşılmadığını göstermiştir. Bu durum hem ilaca doktorlar tarafından yeterince başlanmaması, başlandığında LDL-K düzeyine göre tedavinin düzenlenmemesi, hem de hastaların ilaca düzenli devam etmemesi kaynaklı olmaktadır. Çalışmanın sonucunda statin tedavisinin öneminin bireylere anlatılmasının gerekliliği görülmektedir

Anahtar Kelimeler:

diabetes mellitus; statin; statin uyumu; düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol

PDF

___

1. Catapano AL, Graham I, De Backer G, Wiklund O, Chapman MJ, Drexel H 2016 ESC/EAS Guidelines for the Management of Dyslipidaemias. Eur Heart J 2016 Oct 14;37(39):2999–3058.
2. Zimmet PZ, Magliano DJ, Herman WH, Shaw JE. Diabetes: a 21st century challenge. Lancet Diabetes Endocrinol 2014;2:56–64.
3. Seshasai SR, Kaptoge S, Thompson A, Di Angelantonio E, Gao P, Sarwar N, et al. Diabetes mellitus, fasting glucose, and risk of cause-specific death. N Engl J Med 2011;364:829–841.
4. Sattar N. Revisiting the links between glycaemia, diabetes and cardiovascular disease. Diabetologia 2013;56:686–695.
5. Executive Summary of The Third Report of The National Cholesterol Education Program (NCEP) Expert Panel on Detection, Evaluation, And Treatment of High Blood Cholesterol In Adults (Adult Treatment Panel III). Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults. JAMA 2001 May 16;285(19):2486–97.
6. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği. Lipid Metabolizma Bozukluklar Tanı ve Tedavi Kılavuzu 4. Baskı. Ankara: BAYT Bilimsel Araştırmalar Basın Yayın ve Tanıtım Ltd. Sti., 2017;51–53.
7. Stone NJ, Robinson JG, Lichtenstein AH, Bairey Merz CN, Blum CB, Eckel RH, et al 2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol to Reduce Atherosclerotic Cardiovascular Risk in Adults. Circulation 2014 Jun 24;129(25 Suppl 2): S1–45.
8. Kocas C, Abaci O, Balaman Kocas B, Cetinkal G, Arslan S, Yildiz A, et al. The role of media on statin adherence. Int J Cardiol 2015;201:139.
9. Kültürsay H. Rosuvastatin ile yapılan çalışmaların Türkiye sonuçları. Turk Kardiyol Dern Ars 2007;35(1):24–30.
10. Yiğiner Ö, Özmen N, Özçelik F, İnanç T, Kardeşoğlu E, Uz Ö. Tip 2 diyabetiklerde ve ikincil koruma hastalarında statin kullanımına uyum ve LDL-kolesterol hedefine ulaşma düzeyleri: Eğitim ve bilgi düzeyinin rolü. Türk Kardiyol Dern Arş 2010;38(8):544–550.
11. Tokgözoğlu L, Özdemir R, Altındağ R, Ceyhan C, Yeter E, Öztürk C. Patient characteristics and statin discontinuationrelated factors during treatment of hypercholesterolemia: an observational non-interventional study in patients with statin discontinuation (STAY study). Turk Kardiyol Dern Ars 2016;44(1):53–64.
12. Yılmaz MB, Bıyıkoğlu SF, Güray Y, Karabal Ö, Çaldir V, Çay S, et al. Level of awareness of on-treatment patients about prescribed statins. Cardiovasc Drugs Ther 2004;18:399–404.
13. Calderon RM, Cubeddu LX, Goldberg RB, Schiff ER. Statins in the treatment of dyslipidemia in the presence of elevated liver aminotransferase levels: a therapeutic dilemma. Mayo Clin Proc, 2010;85:349–356.
14. Bhardwaj SS, Chalasani N. Lipid lowering agents that cause drug induced hepatotoxicity. Clin Liver Dis 2007;11(3):597–613.
15. Yardım M, Eser E. Ayaktan tanı ve tedavi başvurularında hasta başına kaç dakika ayrılmalıdır? Turk J Public H 2017;15(1):58–67