Toplumsal Cinsiyet Rolleri Bağlamında Tarihsel Rollerini Yitiren Erkekliğin Çöküşü: Küllerinden “Yeni Erkek”liğin Doğuşu

Bu çalışma, erkek kimliğinin sosyalleşme sürecindeki kritik konumuna ve bu bağlamda nedensellik ilişkilerine odaklanmaktadır. Bu odak çerçevesinde, erkeğin değişen dünyadaki yeri ve bunun altında yatan problematikler çerçevesinde rol dağılımları ele alınarak, erkek kimliğinin değişen rolleri üzerinden ortaya konulacaktır. Kadın-erkek ilişkileri, erkeğin ev içi alandaki paylaşımı, cinsiyet rol kalıpları, aile ve aileye bağlı kurumların algılanışındaki değişimler, toplumsal cinsiyet rollerine yansıyarak kadın erkek rollerinin geçerliliğini tartışmaya açmıştır. Ayrıca modern öncesi dönemde erkeğin sorgulanamaz üstünlüğüne işaret eden konumu, “erkek”liğin ne olduğu tanımı ve erkek olma süreçleri, erkekliği inşa etme biçimi, inşa süreçlerine yüklenen anlamlar da makale kapsamında tartışılacaktır. Geleneksel algılarla birlikte, modern ve yeni erkeklik rolü de gerek toplumsal konumlanış gerekse bireysel ve bedensel açmazlarla birlikte ele alınmıştır. Erkekliğin gelenekselden moderne evrilen süreçleri makalenin ana hedefidir.

The Lost Historical Gender Roles and the Collapse of Masculinity: “New Masculinity” Rising from the Ashes

This study focuses on the critical position of man during his socialization process and the resulting causal relationship. In this context, the changing role of men will help identify the altered gender paradigms and the underlying problems. Modern social relationships between men and women, men sharing homes, gender role patterns, and, changes in the perceptions of family and family related institutions have cast doubt on the validity of gender roles. This paper will discuss the pre-modern period era where men were accepted unquestionably as superior, the definition of masculinity, the societal process of being a man. Traditional points of view, along with new roles of masculinity that have developed in the modern age, will be addressed from the perspective of social positioning, and individual and physical dilemmas. The main aim of the article is to analyze the evolution process of masculinity from a traditional past into the modern age

___

  • Aktaş, F. O. (2010). Türkiye’de Erkekliğin Kurgulanışında Askerliğin Yeri. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Ardıç, N. (2014). Günümüzde Erkeğin Sorunlarına Bakış, “Baba” Erkek içinde. İstanbul: KASAD-D 3. Sempozyum Kitabı
  • Avşar, S. (2015). Bir Erkeklik İnşası Olarak Babalık Rolü. Arel Üniversitesi I. Ulusal Erkek(lik)ler Sempozyumu. Sunulan Bildiri. 5 Mayıs. İstanbul.
  • Atay, T. (2012). Çin İşi Japon İşi: Cinsiyet ve Cinsellik Üzerine Antropolojik Değiniler. İstanbul: İletişim Yayınları
  • Baines, John (2004). Evrenin Sevgi Bilinci. (çev.) Selim Yeniçeri. Kozmik Kitaplar. İstanbul.
  • Bauman, Z. (2015). Bireyselleşmiş Toplum.(çev. Yavuz Alagon). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Barutçu, A. (2013). Türkiye’de Erkeklik İnşasının Bedensel ve Toplumsal Aşamaları. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Barutçu, A. ve Hıdır, N. (2016). “Türkiye’de Babalığın Değişen Rolleri: (Pro)Feminist Baba- lar”. Ankara Üniversitesi, Fe Dergi, Cilt 8, (2).
  • Badinter, E. (1992). Biri Ötekidir, Kadınla Erkek Arasında Yeni İlişki ya da Androjin Devrim. İstanbul: Afa Yayınları.
  • Bhasin, K. (2003). Toplumsal Cinsiyet. İstanbul: Kadınlar Dayanışma Vakfı Yayınları.
  • Blankenhorn, D. (2009). The Future of the Marriage. New York: Encounter Books.
  • Beşpınar, F. (2015). “Between Ideals and Enactments: The Experience of ‘New Fatherhood’ Among Middle Classmen in Turkey,” Gender and Sexuality in Muslim Cultures (Ed.) Gül Özyeğin. s: 95-114.
  • Bora, A. ve Üstün, İ. (2008). Sıcak Aile Ortamı: Demokratikleşme Sürecinde Kadın ve Erkek- ler. İstanbul: TESEV Yayınları.
  • Çabuklu, Y. (2007). Toplumsal Kurgular ve Cinsiyetçilik. İstanbul: Everest Yayınları.
  • Castells, M. (2006). Kimliğin Gücü, Enfermosyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür içinde, Cilt II, Çev. Ebru Kılıç. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Chodorow, N. (1978). The Reproduction of Mothering: Psychoanalysis and the Sociology of Gender. Los Angeles: University of California.
  • Cohen, D. (1995). Erkek Olmak. (Çev. Yavuz Alagon).İstanbul: Alan Yayıncılık.
  • Connell, R.W. (2005). Masculinities. California: University of California Press.
  • Connell, R. W (1998). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar, Toplum, Kişi ve Cinsel Politika. (Çev. Cem Soydemir). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Demez, G. (2005). Kabadayıdan Sanal Delikanlıya Değişen Erkek İmgesi. İstanbul: Babil Yayınları.
  • Demir, N.K. (2006). “Kültürel Değişmelerin Reklamlarda Kadın ve Erkek Rol-Modellerine Yansımaları”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (1), 285-304.
  • Dökmen, Z. Y. (2012). Toplumsal Cinsiyet: Sosyal Psikolojik Açılımları. İstanbul: Remzi Kita- pevi.
  • Foucault, M. (2000). Özne ve İktidar. (Çev. Işık Ergüden- Osman Akınhay). İstanbul: Ayrın- tı Yayınları.
  • Goldberg, H. (2010). Erkek Olmanın Tehlikeleri. İstanbul: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Illich, I. (1996). Gender.( Çev. Ahmet Fethi). Ankara: Ayraç Yayınları.
  • Maral, E. (2004). “İktidar, Erkekler ve Teknoloji”. Toplum ve Bilim. sy 101, s. 127-143. İstan- bul: Birikim Yayınları.
  • Marsiglo, William, Amato, Paul, Day, Randal D. ve Lamb, Michael E. (2000). “Scholarship on Fatherhood in the 1990s and Beyond”. Journal of Marriage and Family 62, no.4, s.1173-1191.
  • Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü. (Çev. Osman Akınhay-Derya Kömürcü). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları
  • Navora, L. (2007). Tapınağın Öteki Yüzü-Bağlılık ve Bağımlılık Üzerine. İstanbul: Remzi Ki- tabevi.
  • Nagel, J. (2000). “Erkeklik ve Milliyetçilik: Ulusun İnşasında Toplumsal Cinsiyet ve Cinsel- lik”. Vatan Millet Kadınlar içinde.(Çev. Aksu Bora). sy. 58-94. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Kite, Marry E. (1996). “Age, Gender and Occupational Label: A Test of Social Role Theory,” Psychology of Women Quarterly, 20, 361-374.
  • Kümbetoğlu, B. (1996). “Gizli İşçiler Kadınlar ve Bir Alan Araştırması”. Farklı Feminizmler Açısından Kadın Araştırmalarında Yöntem içinde. N. Akgökçe, S. Çakır (Ed.) Sel Yayıncılık, 230-238.
  • Lamb, M. (2001). “Çocuğun Yaşamında Babanın Rolü ve Önemi”. Sempozyum Raporu. İs- tanbul: Anne Çocuk Eğitim Vakfı Yayınları 12. S. 8-33.
  • Ok, S. (2011). Erkeklik Krizi ve İşsizlik. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Kadın Ça- lışmaları Ana Bilim Dalı.
  • Onur, H. ve Koyuncu, B. (2004). “Hegemonik Erkekliğin Görünmeyen Yüzü”. Toplum ve Bilim, sy 101. İstanbul: Birikim Yayınları. s.31-49
  • Özbay, C. ve Baliç, İ. (2004).“Erkekliğin Ev Halleri”. Toplum ve Bilim. 101. İstanbul: Birikim Yayınları. s. 89-103.
  • Özbay, C. (2013). “Türkiye’de Hegemonik Erkekliği Aramak”.Doğu Batı. s. 189-203.
  • Özkardeş, G. O. (2012). “Evlilik ve Çocuk”. Evlilik Okulu içinde (Ed. Haluk Yavuzer). 8. Ba- sım, İstanbul: Remzi Kitapevi.
  • Real, T. (2014). Erkekler Ağlamaz. İstanbul: Kuraldışı Yayınları. s.126.
  • Sancar, S. (2009). Erkeklik İmkansız İktidar-Ailede Piyasada ve Sokakta Erkekler. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Sancar, S. (2011). Erkeklik: İmkânsız İktidar. Ailede, Piyasada ve Sokakta Erkekler. Metis Ya- yınları, İkinci Baskı.
  • Sarçgil, A. (2005). Bukalemun Erkek. (Çev. Sevim Aktaş). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Savran, G. A. (2004). Beden Emek Tarih: Diyalektik Bir Feminizm İçin. İstanbul: Kanat Kitap.
  • Segal, L. (1992). Ağır Çekim: Değişen Erkeklikler Değişen Erkekler. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Selek, O. (2008:229). Sürüne Sürüne Erkek Olmak. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Sünbüloğlu, N. Y. (2013). Erkek Millet Asker Millet içinde. Derleyen Nurseli Yeşim Sünbü- loğlu, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • TÜİK (2008). Yaşam ve Memnuniyet Anketi Sonuçları.
  • Türk, Bahadır (2008). “Eril Tahakkümü Yeniden Düşünmek: Erkeklik Çalışmaları İçin Bir İmkan Olarak Pierre Bourdieu”. Toplum ve Bilim 112. s. 119-146. İstanbul: Birikim Yayınları.
  • Türker, Y. (2004). “Erk ile Erkek”. Toplum ve Bilim 101. İstanbul: Birikim Yayınları.
  • Tohoma, D. (2011). Babalar-Bir Kahramanlık Öyküsü. (Çev. Fikret Doğan). İstanbul: İleti- şim Yayınları.
  • Üskül, E. ve Özlem, Z. (2008). Türkiye’de Evlenmenin Evrimi. Beşir Kitabevi
  • Yavuz, Ş. (2017). “Erkek Yaşam Tarzı Dergileri Bize Ne Söylüyor?”Karadeniz Teknik Üniver- sitesi İletişim Araştırmaları Dergisi. 4 (14). s. 92-103.
  • Yüksel,E. (2013). “Bir Savaş Anlatısı Olarak Nefes: Vatan Sağolsun ve Hegemonik Erkeklik Krizi”. Ankara Üniversitesi Fe Dergi. Sayı 5 (1).s. 15-13.
  • Zeybekoğlu, Ö. (2010).“Toplumsal Cinsiyet Rolleri Bağlamında Türk Toplumunda Erkeklik Algısı”. Felsefe ve Toplum Bilimlerde Diyaloglar. 3 (1).s. 1-14.
  • Zeybekoğlu, Ö. (2013). “Günümüzde Erkeklerin Gözünde Babalık ve Aile”. Akdeniz Üniver- sitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 3 (1).s. 297-328.