Öğretmenlerin Negativizmi İle Okul Müdürlerinin Değişime Direnişi Giderme Yaklaşımları Arasındaki İlişki

Bu çalışmanın amacı negativizm davranışı gösteren öğretmenlerle okul müdürlerinin değişime direnişi gidermek için kullandıkları yaklaşımları arasındaki ilişkiyi incelemek üzere kurulmuştur. Çalışma İstanbul’un Bağcılar ilçesinde görev yapan 390 öğretmenden oluşan araştırma grubu ile yapılmıştır. Örgütsel Pasif Agresif Davranışlar Ölçeği ve Okul Müdürlerinin Okullarda Değişime Karşı Direnişleri Giderme Yaklaşımları Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde, betimsel istatistik analizi ve korelasyon analizi yapılmıştır. Verilerin analizi sonucunda, negativizm ile okul müdürlerinin değişime karşı direnişleri giderme yaklaşımları algısı arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu ve öğretmenlerin negativizm düzeylerinin değişime karşı direnişi giderme yaklaşımları algısı üzerinde etkisi olduğu görülmüştür. Boyutlar bağlamında incelediğimizde ise negativizm düzeyinin baskı ve zor kullanma algısı boyutunu pozitif ve anlamlı etkilediği; iletişim, katılım ve yer alma, eğitim algısı boyutlarını ise negatif ve anlamlı etkilediği görülmüştür.

The Relationship Between Teachers' Negativism and School Principals' Approaches to Eliminating Resistance to Change

The aim of this study was to examine the relationship between teachers who show negativism and the approaches used by school principals to eliminate resistance to change. The study was carried out with a research group consisting of 390 teachers working in Bağcılar district of Istanbul. Organizational Passive Aggressive Behaviors Scale and School Principals' Approaches to Eliminating Resistance to Change in Schools Scale were used. In the analysis of the data, descriptive statistical analysis and correlation analysis were performed. As a result of the analysis of the data, it was seen that there is a significant relationship between the perception of negativism and school principals' approaches to eliminating resistance to change, and that teachers' levels of negativism have an effect on the perception of approaches to eliminating resistance to change. When we examine it in terms of dimensions, it is found that the level of negativism affects the perception of pressure and force positively and significantly; communication, participation and involvement, and education perception dimensions were found to affect negatively and significantly.

___

  • Aksoy, İ. (2005). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin, okulda değişim yönetiminin gerçekleştirilmesinde, örgütsel iletişimin rolüne ilişkin algıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Altan, S. (2018). Eğitim örgütlerinde midye sendromu. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(3), 35-45.
  • Bakioğlu, A. (1998). Lider öğretmen. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(10), 11-19.
  • Burns, J. M. (2003). Transforming leadership: A new pursuit of happiness. New York: Atlantic Monthly Press.
  • Clark, J., & Koonce, R. (1998). Hayatta kalanlar. Executive Excellence, (14), 22-30.
  • Coch, L., & French Jr, J. R. (1948). Overcoming resistance to change. Human relations, 1(4), 512-532.
  • Çınar, İ. (2000). Okulda değişim ve toplam kalite: Bir değişim öyküsü. Öğretmen Dünyası, (248), 19-23.
  • Demirkasımoğlu, N. (2007). Ankara ilköğretim okulları öğretmen ve yöneticilerinin öfke kaynakları, öfkelerini ifade etme biçimleri ve öfke yönetim stratejilerine ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Erdoğan, İ. (2021). Eğitimde değişim yönetimi (5. Basım). Ankara: Pegem Akademi. Helvacı, M. A. (2005). Eğitim örgütlerinde değişim yönetimi: İlke, yöntem ve süreçler. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Hussey, D. (1997). Kurumsal değişimi başarmak (Çev: Tülay SAVAŞER). İstanbul: Rota Yayınları.
  • Hoffmann, R. M. (1994). Silent rage: Passive-aggressive behavior in organizations (Doctoral dissertation, The Union Institute)
  • Katz, J. A (1992). İstihdam statüsü seçiminin psikososyal bilişsel modeli. Girişimcilik Teorisi ve Uygulaması, 17(1), 29-37. doi: 10.1177/104225879201700104
  • Kotter, J. P., & Schlesinger, L. A. (1979). Choosing strategies for change. Harvard Business Review, 57, 106-114.
  • Kotter, J. P, & Schlesinger, L. A. (2011). Örgütsel davranış (İ. Erdem, Dü., & B. Aydıntan, Çev.) İstanbul: Nobel Kitap.
  • Köroğlu, E., & Bayraktar, S. (2010). Kişilik bozuklukları. Ankara: HYB Basım Yayın.
  • Lewin, K. (1952). Group decision and social change. InG.E.Swanson, T.M. Newcombe,& E.L. Hartley (Ed.), Readings in social psychology (pp. 459-473). New York: Holt.
  • Millon, T. (1981). Disorders of personality: DSM-III: Axis II. New York: Wiley.
  • Neilson, G. L., Pasternack, B. A., & Van Nuys, K. E. (2005). The passive-aggressive organization. Harvard business review, 83(10), 82-92. Erişim adresi: (23 Ocak 2022) https://hbr.org/2005/10/the-passive-aggressive-organization.
  • Özkan, Y. (2004). İşletmelerde değişime direnme ve çözüm yöntemlerinin incelenmesi. Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 6(1), 1-15.
  • Pasternak, S. A. (1974). The explosive, antisocial, and passive-aggressive personalities. In J.R. Lion (Ed.), Personality disorders: Diagnosis and management (pp. 45-69). Baltimore, MD: Williams & Wilkins.
  • Piderit, S. K. (2000). Rethinking resistance and recognizing ambivalence: A multidimensional view of attitudes toward an organizational change. Academy of Management Review, 25(4), 783-794.
  • Şat, A. (2018). Çalışanlarda, örgütsel pasif-agresif davranışların yordayıcısı olarak yönetim tarzları algısı, örgütsel adalet algısı ve kişilik. Yayımlanmamış doktora tezi. Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
  • Tanrıöğen, A. (1995). Değişikliğe karşı direnme ve eğitim yöneticilerinin direnme karşısındaki rolleri. Çağdaş Eğitim, (211), 8-12.
  • Thomson, J. A. (2013). Measure of organizational passive-aggression: A concurrent validity study. Doctoral dissertation, Alliant International University, IO Psychology, Los Angeles.
  • Tunçer, P. (2011). Örgütsel değişim ve liderlik. Sayıştay Dergisi, (80), 57-84.
  • Yelken, İ. (2012). İlköğretim okulu müdürlerinin öğretmen görüşlerine göre değişime karşı direnişi giderme yaklaşımları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Uşak Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.