GEDİZ HAYVANAT BAHÇESiNDE BARINDIRILAN HAYVANLARDA TUTSAKLIK STRESiNE DAiR GOZLEMLER
Gediz ilcesinde 18 farkh hayvan turunun banndmlip yasatrldrg: hayvanatbahcesinde gerceklestirilen cahsmada, hayvanat bahcesi; ekolojik, tabii,cografi ve materyal yonunden incelenrnistir. Arastirmada; 1997-2002 yillanarasmda tutulan ureme, yasarna, adaptasyon, beslenme ozellikleri ile otopsi,olum, hastalik, tedavi raporlanm ihtiva eden "Hayvanat Bahcesi Kayitlan "kullamlmisnr. Mevcut sartlara gore hayvanat bahcesinin hayvan varlrgmdabesleme, bannma, iklim ve tutsaklik stresinin oldugu sonucuna vanlrmstir.Tespit edilen problemlerin cozumune yonelik gorus ve dusunceler ilehayvanlann fizyolojilerine uygun optimum cevrenin saglanrnasmda gereklisartlar ileri surulrnustur.
___
- [1] Aksoy, F.T., 1993, Tavuk yetistiriciligiiz.Baski), Sahin Matbaasi,
251s.
- [2] Altan, G., Altan. A., Cabuk, M. and Bayraktar, H., 2000, Effects of
heat stress on some blood parameters in broilers, Tr. 1.Vet. and
Anim.Sci., Volume:24, SaYI:2, 145-148.
- [3] Altan.O. ve Oguz, L,1996, Canh agirhk yonunden secilmis ve
secilmemis brldtrcmrCoturnix coturnix japonica) hatlannda steak
stresinin asit baz dengesi ve kimi yumurta verim ozellikleri uzerine
etkileri, Tr. 1. of Veterinary and Animal Sciences, Cilt:20, 211-214.
- [4] Ataman, M.B. ve Coyan, K.(Derl), 1997, Stres'in reproduktif olaylar
uzerine etkileri, Y.Y.U. Vet. Fak. Derg., Cilt8, SaYI: 1-2, 118-121.
- [5] Aydin, R., 2001, Koyun ve kecicilik, Tanrn ve Koyisleri Bakanhgi
Teskilatlanrna ve Dernegi Genel Miidiirliigii Ciftci Egitim ve Yayirn
Serisi, Yaym Seri No.:28, 183s.
- [6] Aysan i.,1974,Evcil hayvanlann karsilasnrmah iirerne
fizyoloj isi,Ata. Un Yay.No:364,235s.
- [7] Aytug, C.N., 1990, Koyun-Keci hastahklan ve Yetistiriciligi, TUM
VET. Hayvancihk Hizmetleri Yay 111I No.2.
- [8] Baler, G., 2002, Stres, etkileri ve stresle basetme, D.P.O Saghk ve
Rehabilitasyon Dergisi, Cilt:l, SaYI:l, 43-46.
- [9] Batu, A., 1989 Kedi ve kopek hastaliklan ve beslenmeleri, Ongun
Kardesler Matbaasi, 257 s.
- [10] Bayazit, V., 1982,Malatya Pmarbasi Goleti kuslan.Ataturk On. Fen
Fak.Der.,Cilt I.Ozelsayi l ,80-87.
- [11] J Baysal, A., 1996, Beslenmero.Baski), Hatipoglu Yayinevi, 494s.
- [12] Cengiz, F. ve Yalcin, M., 2001, Koyularda metabolizma kafesinde
tutulrnanin bazi fizyolojik paremetreler uzerine etkileri, J. Fac. Vet.
Med., Cilt:20, 59-63.
- [13] Caliskaner, S., 1993, Kurk hayvanlannm beslenmesi, Ankara
Universitesi Ziraat Fakultesi Yayinlan 1301, Ders Kitabi: 376.
- [14] Cetin, O. Ve Kinker, K.,2000,SliIOn-Keklik(Alternatif kanatl:
yetistirici Iigi), Sel-un Vakft Yaymlan,
- [15] Cetin, M. and Tuncel, D.C., 1999, Effect of population density on
biochemical blood paremeters of broiler chicks, Tr. J. of Veterinary
and Animal Sciences, Cilt: 19, SaYI:5,369-373.
- [16] Dayroglu H., 1994, Hayvan Sagligi, Atatiirk Universitesi Ziraat
Fakiiltesi, Yaym No 168, Erzurum
- [17] Demirsoy,A., 1996,Tiirkiye omurgahlan(Memeliler),Meteksan A.~.
- [18] Diker, S., 1994, Epidemiyoloji, Ankara UniversitesiOgrenci Ders
Notu, 142s.
- [19] Ercan, i., Kosar, S. ve Demir, H., 2002, T.e. Kutahya Valiligi II Ozel
Idaresi Yaymlan-l-, 557s.
- [20] Erensaym, c., 1991, Tavukculuk/Bilimsel- Teknik-Pratik/Cilt-l, 72
TDFO.
- [21] Geldiay, R. ve Kocatas, A., 1992, Genel ekoloji, Ege Universitesi Fen.
Fak. Kit. Serisi,543 s.
- [22] Glatston, A.R., 1997, Sex ratio research in zoos and its implications
for captive management. Applied Animal Behaviour Science,
Volume:51, issue:3-4, 209-216.
- [23] imik, H., Aytac, M., Coskun, B. ve Fidanci, H., 2000, Strese maruz
kalan Ankara kecisi oglaklannda E ve C vitaminlerinin buyurne ve
irnrnunite uzerine etkileri, TUrk. J. Vet. Anim. Sci. ,Cilt:24, 51-58.
- [24] imren, H.Y., 1998, Kedi kopek hastaliklan, Medisan yaymlan Serisi
No.:12.
- [25] Karabolat, M., 2000, TUrkiye'de yasayan kuslar, Milli Parklar Genel
Mtidtlrlugii Personeli Guclendirrne Vakfi Yaymlan, 001, 266s.
- [26] Kayrnakcr, M., 1994, Urerne Biyolojisi,Ege Universitesi Ziraat
FakUltesi Yaymlan No.:503, 247s.
- [27] Kessler, M.R. and Turner, D.C., 1999, Effects of density and cage size
on stress in domestic cats(Felis silvestris catus) housed in animal
shelters and boarding catteries, Animal- Welfare 8, 3, 259-267.
- [28] Kiziroglu, i., 1989, Turkiye kuslan, Orman Genel Mildilrliigil Egitim
Dairesi Baskanhgi Yaym ve Tarutma Sube Mtidtirlilgtl Basirru, 314s.
- [29] Koksal, 0.,2001, Glda ve Beslenme, Erciyes Universitesi Yayinlan
No: 130,528s.
- [30] Lebas, C.F., Coudert,P., Rouvier, R. ve de Rochambeau, H., 1999,
Tavsan yetistiriciligi ve hastaliklan, (Cev.H Vatansever), Kardelen
Of set Maatbaacilik Tamtrm Hizmetleri San. Tic. Ltd.Sti., 282s.
- [31] Maier, S.F.,Watkins, L.R. and Fleshner, M., 1994,
Psychoneuroimmunology:The interface between behaviour, brain and
immunity, American Psychologist, 49(12), 1004-1017.
- [32] Mayr,E.,1979, Sistematik zoolojinin prensipleri, (Cev.Niyazi
K!lI<;),Ege On.Yay.,No:298.
- [33] Noyan,A., Yasarnda ve hekimlikte fizyolojird.Baskr-Ders kitabi),
1993, Meteksan AS.,1157s.
- [34] Ogurlu, t., 2001, Yaban hayati ekolojisi, Suleyrnan Demirel
Oniversitesi Yayin No.:19, 219s.
- [35] Ozcan.L. ve Torun,O.,1990,Hayvanlann bakrrn ve beslenmesi,
Cukurova Universitesi Ziraat Fakultesi No.:,488s.
- [36] Ozkutuk, K., 1990, Hayvan ekolojisi, Cukurova Universitesi Ziraat
Fakultesi Ders Kitabi No.:79.
- [37] Ozsule, Z., 2002, Hayvanat bahcelerinin evrimi ve doga bilimleri
tarihindeki rolli, I. Ulusal Doga Tarihi Kongresi, Krrsal Cevre ve
Ormancihk Sorunlan Arastirma Dernegi Yayin No:ll, 88-108s.
- [38] Robinson, M.H., 1995, Global change, the future of biodiversty and
the future of zoos, Biological Conservation, Volume:72, Issue.J, 409.
- [39] Sahin, Y.,2000,Hayvan sisternatigi.Osmangazi Oniversitesi Yaymlan,
- [40] Sahin,Y.,2001 ,Ekoloji,Bilim Teknik Yayinlan.
- [41] Senel, H.S., 1986, Hayvan besleme,T.C. ist. Univ. Veteriner Fakultesi
Rektorluk No.:321 O-DekanlIk No.:5 ,380s.
- [42] Sengonca, M., 1989, Kucukbas hayvan yetistirmerkeci yetistirrne-
I.B61Um), Uygulama U.D.Glic;lendirme Vafi Yayin No.:27,
U.OJLB.F. Isletrne Iktisadi ve Muhasebe Arastirma ve Merkezi
No.:27.
- [43] Sisman, B., 2003, Murat dagi av-yaban hayati envanter incelerne
raporu, Kutahya Milli Parklar Mudurlugu, 1s.
- [44] Tekinel, O. ve Tavmen, A., 1971, Kafes tavukculugunda kullarulan
kafes tipleri, kumesler ve ekipmanlar, TAPGEM Yay III Ian No.:3.
- [45] Tokyay, M., 2000, Gediz sehrinin cografi etudu, Yuksek lisans tezi
A.K.D Sosyal Bilimleri Enstitusu, 109s.
- [46] Dnal, S., Ergun, A., Yalcm, S. ve Ozcan, L, 1993, Farkh protein enerji
duzeylerini iceren rasyonlann broyler anaclannda dol verirn
ozelliklerine etkileri, Doga-Tr.Lof Veterinary and Animal Sciences,
Cilt: 17,SayJ:3, 327-331.
- [47] Y ilmaz, K. ve Aytug, C.N., 1991, Sigir hastaliklan, TUm vet.
Hayvancilik ve Veteriner Hizmetleri San.Tic.Ltd.Sti, Yay 111I:No.3.