FARKLI ELEKTRİK ALANLARIN (0.9 – 1.9 – 10 Kv/m) KAN, KARACİĞER, BÖBREK ve DALAK DOKULARI ÜZERİNE ETKİLERİ

Bu çalışmada farklı elektrik alanın kan, karaciğer, dalak ve böbrek dokuları üzerine etkilerinin araştırılması hedeflenmiştir. Deney hayvanları kontrol ve 3 grup olmak üzere dört gruba ayrıldı. Birinci deney grubuna 10 kV/m, ikinci gruba 1.9 kV/m, üçüncü gruba ise 0.9 kV/m lık elektrik alan paralel plate kafeslerinde uygulandı. Deney hayvanlarına günde 20-22 saat olmak üzere 8 gün boyunca elektrik alana maruz bırakıldı. Elektrik alana maruz bırakılan farelerden 3. ve 8. gün olmak üzere kan, böbrek, dalak ve karaciğer dokularından örnek alındı. Alınan örneklere rutin histolojik doku takibi işlemleri uygulanıp parafinde bloklandı. Parafine gömülen dokulardan 5-6 mm kalınlığında kesitler alındı. Kesitler genel histolojik incelemeler için hematoksilen&eosin ile boyandı. Daha sonra kesitler ışık mikroskobunda incelendi. Bu çalışmada kan hücrelerinde kontrol grubu ile elektrik alana maruz bırakılan gruplar arasında önemli bir farklılığın bulunmadığı tespit edilmiştir. Böbrek dokusunda kontrolden farklı olarak diğer elektrik alana maruz bırakılan gruplarda vasküler diletasyon olduğu gözlendi. Dalak dokusunda elektrik alana maruz bırakılan gruplarda kırmızı pulpada sinuzoidlerde genişlemeler tespit edilmiştir. Karaciğer dokusun histolojik incelenmesi sonucu grup 3 de hepatositler arasında zonal olmayan dağınık yerleşimli lenfosit toplulukları (lenfoid agregat) gözlendi.

Anahtar Kelimeler:

Elektrik alan, Kan, Karaciğer, Böbrek, Dalak, Fare

PDF

___

[1] Cho, M.R, Thatte, H.S., Lee, R.C., Golon, D.E., “Integrin-dependent human macrophage migration induced by oscillatory electrical stimulation” Ann Biomed Eng., 28: 234-243 (2000).
[2] Eraslan, G., Akdoğan, M., Bilgili, A., Kanbur, M., Şahindokuyucu, F., “Elektromanyetik alanın (60-90 Hz ve 5 mT) diurnal ritimde kan elektrolit düzeyleri üzerine etkileri”, Turk J. Vet. Anim. Sci., 26: 1243-1247 (2002).
[3] Gardner, S.E, Frantz, R.A, Schimid, T.F.L., “Effect of electrical stimulation on chronic wound healing: a meta-analysis”, Wound Rep Reg, 7: 495-503 (1999).
[4] Irmak, M.K., Öztaş, E., Yağmurca, M., Fadıllıoğlu, E, and Bakır, B., “Effects of electromagnetic radiation from cellular telephone on epidermal Merkel cells”, Journal of Cutaneous Pathology , 30: 135-138 (2003).
[5] Katsumi, I. Masao, T., Kamimura, Y., “The 1.5 GHz elctromagnetic Near-field used for cellular phones does not promote rat liver carcinogenesisi in a medium-term liver bioassay”, Jpn. J. Cancer Res,. 89, 995-1002 (1998).
[6] Lankford, K.V., Mosunjac, M., and Hillyer, C.D., “Effects of UVB radiation on cytokine generation, cell adhesion molecules, and cell activation markers in T-lymphocytes and peripheral blood HPCs”, Transfusion, 40: 361-367 (2000).
[7] Milgram, J., Shahar, R., Levın-harus, T., and Kass, P., “The effect of short, high intensity magnetic field pulses on the healing of skin wounds in rats”, Bioelectromagnetics, 25: 271-277 (2004).
[8] Nisser, N. N., Polverini, P. J., Koch A. E., “Vascular endothelial growth factor mediates angiogenic activity during the proliferative phase of wound healing. Am J Pathol 152: 1445-1452 (1998).
[9] Vernier, P.T., Suny, Marcu, L., Craft C.M., Gundersen M.A., “Nanosecond pulsed electric fields perturb membrane phospholipids in t lymphoblasts”, FEBS Lett. , 13: 572: 103-8 (2004).
[10] Yang, X. A., “Qualitative study of in vivo pulsed electric field distribution model in rabbit liver tissues”, Article in Chinese, 22: 497-500 (2005).