BOR MİNERALLERİ VE EKONOMİSİ

Bor, modem teknolojide gübre sanayiinden ilaç sanayiine, temizlik maddesinden nükleerendüstriye kadar çok çeşitli ve yaygın kullanıma sahiptir. Gelecekte de bor’un bu önemli vevazgeçilmez konumu artarak devam edecektir. Türkiye sahip olduğu bor minerallerirezervinin büyüklüğü ve nitelikleri itibarı ile dünya’da birinci sırada yeralmaktadır.Konunun öneminden ötürü, 1978 yılında çıkarılan 2172 sayılı yasa ile, bor cevherlerinindeğerlendirilmesinde bir kamu kuruluşu olan ETİBOR A.Ş. tek yetkili kılınmıştır.ETİBOR A.Ş.’nin uzun yıllardır yürüttüğü arama, üretim, zenginleştirme, pazarlama vearaştırma faaliyetleri ile bor ürünleri, ülkemizdeki toplam maden ihracatı içersinde önemlibir paya sahip durama gelmiştir.Bu bildiri, Türkiye ve bir çok endüstri alanı için son derece önem taşıyan bor minerallerijeolojisi, zenginleştirilmesi, kullanım alanları ve ekonomisi hakkında bilgi vermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Bor Mineralleri, Bor Mineralleri Ekonomisi, Etibor A.Ş

Boron Minerals and Its Economics

Boron has a diverse and intensive usage in many fields of industry e.g. fertiliser, pharmacy,detergent and nuclear. The importance of boron is expected to rise in the future too.Türkiye has a leading position due to its large deposits and variety of boron minerals.Because of this, mining, processing and marketing of boron minerals in Türkiye was solelycontrolled by a state owned company, ETİBOR A.Ş.. With having such an advantage andthe long term investment in mining, processing and in marketing fields, ETİBOR A.Ş. hasnow gained an important world market share.This paper reviews the geology, processing, utilisation and economics of boron mineralswhich have a paramount importance in many field of industry.

Keywords:

Boron Minerals, Boron Minerals Economics, Etibor A.Ş,

PDF

___

Akdağ M., Batar T., İpekoğlu Ü., Polat M., 1996, “Processing of Tincal and Colemanite Ores by Decrepitation Method and Comparison with Wet Method in terms of Production Cost”, Proceedings of the 6 th International Mineral Processing Symposium, Kuşadası/Turkey, pp 389-393.
Alexeev V.P., Chernyshov A.V., 1997, “Boron in the C.I.S., An Overview of Deposits & Production”, Industrial Minerals, No 359, pp 49-53.
Baudis U., Fichte R., 1995, “Boron and Boron Alloys”, Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Vol A4, pp 281-293.
Bulutçu N., 1996, “Türkiye’de Bor Bileşikleri Üretim Teknolojisinin Dünü, Bugünü ve Geleceği”, Bor Bileşikleri Üretim Teknolojileri Araştırmaları Danışma Toplantısı, TÜBİTAK-MAM, Gebze.
Çebi H., Özkan Ş.G., Demircan E., Mordoğan H., 1997, “Kırka’da Üretilen Tinkal Kaba Konsantresinin İyileştirilmesi”, Türkiye 15. Madencilik Kongresi, Ankara, s. 311-318.
Gür G., Türkay S., Bulutçu A.N., 1994. “The Effects of the Process Conditions on the Floculation of Tincal Slimes”, Proceedings of the 5th International Mineral Processing Symposium, Cappadocia/Turkey, pp 501-503.
İpekoğlu Ü., Polat M., 1987, “Bor Endüstrisine Genel Bakış”, Madencilik Dergisi, Cilt XXVI, No 1, s. 5-16.
Kendall T., 1997, “Borate Supply and Demand, More than a White Wash”, Industrial Minerals, No 362, pp 51-69.
Kistler R.B., Helvacı C., 1994, “Boron and Borates”, Industrial Minerals and Rocks, 6 th Edition, Society of Mining, Metallurgy and Exploration Inc., pp 171-186.
Kocakuşak S., Yalaz N., Kalafatoğlu E., 1986, “Bor Mineralleri ve İnorganik Bor Bileşikleri”, TÜBİTAK-MAE, Kimya Araştınna Bölümü Yayını, Yayın No 185, s.
Köse H., Çalapkulu F., Onargan T., Konak G., 1993, “Kırka Boraks Sahasının Optimal Değerlendirme Koşullarının Araştırılması”, 13. Madencilik Kongresi, İstanbul, s. 315-326.
Lyday P., 1991, “Boron-1990”, Mineral Commodity Summaries, US Bureau of Mines, 9 p.
Özdağ H., Bozkurt R., Uçar A., 1988, “Kestelek Bor Yıkama Atıklarından Borun Kazanılması”, 2. Uluslararası Cevher Hazırlama Sempozyumu, İzmir, s. 282-287.
Özkan Ş.G., Çebi H., Delice S., Doğan M., 1997, “Bor Minerallerinin Özellikleri ve Madenciliği”, 2. Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu, İzmir/Türkiye, s. 224-228.
Poslu K., Aslan İ.H., 1995, “Dünya Bor Mineralleri ve Bileşikleri Üretiminde Türkiye’nin Yeri”, Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu, İzmir/Türkiye, s. 33-42.
Sarıiz K., Nuhoğlu İ., 1992, “Endüstriyel Hammadde Yatakları ve Madenciliği”, Anadolu Üniversitesi, Yayın No 636, s. 58-86.
Sivrioğlu İ., 1996, “Bor Mineralleri ve Bor Bileşikleri Üretiminde Etibank’m Çalışmaları ve İleriye Dönük Planları”, Bor Bileşikleri Üretim Teknolojileri Araştırmaları Danışma Toplantısı, TÜBİTAK-MAM, Gebze, 9 s.
Smith R., 1995, “Boric Oxide, Boric Acid, and Borates”, Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Vol A4, pp 263-280.
Sönmez E., Özdağ H., Savaş M., 1996, "Benificiation of Emet Tailing by Water Absorption+ Mechanical Attrition+Magnetic Seperation”, Proceedings of the 6th International Mineral Processing Symposium, Kuşadası/Turkey, pp 143-148.
Sönmez E., Özdağ H., Savaş M., 1997, “Ses Ötesi Dalgaların Kolemanit Atıklarının Zenginleştirilmesinde Kullanımı”, Türkiye 15. Madencilik Kongresi, Ankara, s. 319-323.
Sönmez E., 1991, “Kırka Tinkal Cevheri ve Konsantresinin Zenginleştirilme Olanaklarının Araştırılması”, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 108 s.
Sürücü A., 1995, “Kolemanitin Amonyum Sülfat Çözeltisi ile Çözünürleştirilmesi Kinetiği”, Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 55 s.
Şarda D., 1994, “Bor Minerallerinden Borik Asit Üretimi” Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
Tolun R., 1988, “Anorganik Bor Bileşikleri ve Üretim Teknolojisi”, TÜBİTAK-MAE, Kimya Araştırma Bölümü Yayını, 65 s.
Tolun R., 1996, “Türkiye’de Bor Bileşikleri Üretim Teknolojilerinin Dünü, Bugünü ve Geleceği”, Bor Bileşikleri Üretim Teknolojileri Araştırmaları Danışma Toplantısı, TÜBİTAK-MAM, Gebze, 16 s.
Yaşar E., Hançer M., Kaytaz Y., Çelik M.S., 1994, “Mechanism of Electrostatik Seperation of Boron Minerals”, Proceedings of the 5th International Mineral Processing Symposium.