42025

Pomza Taşının Otomotiv Sürtünme Malzemesi Olarak Kullanımının Araştırılması

Pomza taşı süngerimsi, gözenekli ve volkanik olaylar sonucu oluşmuş volkanik bir kayaçtır. Pomzanın içeriğinde SiO2 oranı kayaca abraziflik, Al2O3 bileşimi ise ateşe ve ısıya yüksek dayanım özelliği kazandırmaktadır. Pomza taşı inşaat sektöründe yaygın kullanılmakla birlikte tarım sektörü, kimya sektörü, tekstil sektörü ve aşındırıcı sanayi gibi endüstri alanlarında da kullanılmaktadır. Bu çalışmada otomotiv endüstrisinde fren balataları için kullanılmak üzere pomza taşı ile alümina, pirinç tozu, cashew, reçine, çelik elyaf, grafit, barit maddelerinden farklı karışım oranlarında fren balata numuneleri üretilmiştir. Üretilen balata numunelerinin aşınma oranı ve sürtünme katsayıları fren balata test cihazında ölçümü yapılmıştır. Deney öncesi ve sonrasında disk pürüzlülüğü pürüzlülük test cihazı ile ve balataların özgül ağırlıkları ölçülmüştür. Elde edilen değerlere göre en yüksek ortalama sürtünme katsayısı P12 numunesinde 0.37, minimum aşınma değeri P3 numunesinde 0.127x10-7 cm3/Nm, minimum pürüzlülük değişimi P12 numunesinde %25.93 meydana gelmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Fren balatası, Sürtünme katsayısı, Pomza taşı, Triboloji, Aşınma

Investigation of the Use of Pumice Stone as Automotive Friction Material

Pumice stone is a spongy, porous and volcanic rock formed as a result of volcanic events. The ratio of SiO2 in the content of pumice gives the rock abrasiveness, and the composition of Al2O3 provides high resistance to fire and heat. Although pumice stone is widely used in the construction sector, it is also used in industrial areas such as the agriculture sector, the chemical sector, the textile sector and the abrasive industry. In this study, brake lining samples were produced from pumice stone and alumina, brass powder, cashew, resin, steel fiber, graphite, barite materials at different mixing ratios to be used for brake linings in the automotive industry. The wear rate and friction coefficients of the produced lining samples were measured in the brake lining tester. Before and after the experiment, disc roughness and specific weights of the pads were measured with a roughness tester. According to the values obtained, the highest average friction coefficient was 0.37 in the P12 sample, the minimum wear value was 0.127x10-7 cm3/Nm in the P3 sample, and the minimum roughness change was 25.93% in the P12 sample.

Keywords:

Brake pad, Friction coefficient, Pumice stone, Tribology, Wear,

PDF

___

Ademoh N. A., Olabisi A. I., Development and evaluation of maize husks (asbestos-free) based brake pad, Industrial Engineering Letters 5, 2, 2015.
Ahlawat V., Anuradha P., Kajal S., Preference selection of brake friction composite using entropy-VIKOR technique, In Materials Today: Proceedings 46, 9573–9579, 2019.
Akagündüz E., Topuz A., Güneş M., 2014, Effects of fly ash additive on the properties of railway composite disc brake linings, journal of engineering and natural sciences, Sigma, 32, 322–333.
Akıncıoğlu G., Ticari araç balatalarına ceviz ve fındık kabuğu tozu katkılarının aşınma ve sürtünme davranışına etkisinin incelenmesi, Düzce Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Basılmış), 2018.
Akıncıoğlu G., Uygur İ., Akıncıoğlu S., Öktem H., Friction-wear performance in environmentally friendly brake composites: a comparison of two different test methods, Polymer Composites 42, 4461–4477, 2021.
Anderson A. E., Friction and wear of automotive brakes, USA, Friction, lubrication and wear technology, ASM Handbook, 1992.
Anonim 2015. https://ahika.gov.tr/assets/ilgilidosyalar/Pomza-Arastirma-ve-Uygulama-Merkezi-Fizibilite-Raporu.pdf / (Erişim Tarihi: 24.12.2022).
Anonim 2022. https://www.mta.gov.tr/v3.0/bilgi-merkezi/pomza / (Erişim Tarihi: 03.11.2022).
Aras S., Organik malzeme esaslı hibrit sürtünme kompozitlerinin balata üretiminde kullanılabilirliğinin incelenmesi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Basılmış), 2019.
Binda F. F., Oliveira V. D. A., Fortulan C. A., Palhares L. B., Santos C. G., Friction elements based on phenolic resin and slate powder, Journal of Materials Research and Technology 9 (3), 3378–3383, 2020.
Che Q., Li H., Zhang L., Zhao F., Li G., Guo Y., Zhang, J., Role of carbon nanotubes on growth of a nanostructured double-deck tribofilm yielding excellent self-lubrication performance, Carbon, 161, 445–455, 2020.
Jeganmohan S., Sugözü B., Usage of powder pinus brutia cone and colemanite combination in brake friction composites as friction modifier, In Materials Today: Proceedings 27, 2072–2075, 2019.
Kchaou M., Kuş R., Singaravelu D.L., Design, characterization, and performance analysis of Miscanthus fiber reinforced composite for brake application, Journal of Enggineerin Research 9 (3), 222–234, 2021.
Maleque M., Atiqah, A., Talib R., Zahurin H., New natural fibre reinforced aluminium composite for automotive brake pad, International Journal of Mechanical and Materials Engineering 7, 166–170, 2012.
MAPEG, 2022. https://www.mapeg.gov.tr/Custom/Madenistatistik / (Erişim Tarihi: 21.12.2022).
Persson B. N. J., Theory of friction- the role of elasticity in boundary lubrication, Physical Review B 50 (7), 4771–4786, 1994.
Pujari S., Srikiran S., Experimental investigations on wear properties of palm kernel reinforced composites for brake pad applications, Defence Technology 15 (3), 295–299, 2019.
Singh T., Pruncu C. I., Gangil B., Singh V., Fekete G., Comparative performance assessment of pineapple and kevlar fibers based friction composites, Journal of Materials Research and Technology 9 (2), 1491–1499, 2020.
Stachowiak G. W., Batchelor A. W., Engineering Tribology, Butterworth-Heinemann, 883s, USA, 2014.
Stadler Z., Krnel K., Kosmac T., Friction behavior of sintered metallic brake pads on a C/C-SiC composite brake disc, Journal of the European Ceramic Society 27, 1411–1417, 2007.
Sugözü B., Nano silika, nano alümina ve nano zirkon aşındırıcı parçacık katkısının fren balata özelliklerine etkisi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Basılmış), 2016.
Sugözü B., Sugözü İ., Investigation of the use of a new binder material in automotive brake pad, International Journal of Automotive Science and Technology 4(4), 258–263, 2020.
Tabor D., Friction as a dissipated process, friction of organic polymers in fundamentals of friction, Macroscopic and Microscopik Processes 3, 220, 1996.
Timur M., Kılıç H., Marble waste using produced of automotive brake pad of friction coefficient different pad brake pads with comprasion, Pamukkale University Journal of Engineering Sciences 19(1), 10–14, 2013.
Toyota, 2022. https://blog.toyota.com.tr/fren-balatasi-nedir-ne-zaman-degistirilir/ (Erişim Tarihi: 28.12.2022).
TS 555, Karayolu taşıtları–fren sistemleri-sürtünmeli frenler için balatalar, TSE, 2019.
TÜİK, 2022. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Motorlu-Kara-Tasitlari-Kasim-2022-45714/ (Erişim Tarihi: 22.12.2022).
Yavuz H., Bayrakçeken H., Friction and wear characteristics of brake friction materials obtained from fiber and huntite blends, Industrial Lubrication and Tribology 74(7), 844–852, 2022.