Nazmi POLAT, Serdar YEDİER, Derya BOSTANCI

Pseudorasbora parva (Temminck & Schlegel, 1846): Ordu'da (Orta Karadeniz Bölgesi) Balık Biyoçeşitliliğine Yeni Bir Tehdit

İstilacı balık türleri hem yerel balık türleri hem de akuatik habitatlar için önemli bir tehdit oluşturmaktadır. Yapılan arazi çalışmaları sırasında Ordu ilinde ilk kez Ulugöl’de istilacı bir balık türü olan Pseudorasbora parva’ya rastlanmıştır. Arazi çalışmalarında farklı boy gruplarına ait 41 adet P. parva bireyleri yakalanmıştır. Türkiye iç sularında yayılış alanını devamlı olarak artıran bu istilacı türün total boy (TB), çatal boy (ÇB), standart boy (SB) ve ağırlıkları (W) kayıt altına alınmıştır. P. parva bireylerinin ortalama TB, ÇB, SB and W değerleri sırasıyla 7,24±1,2 cm (3,8-9,4 cm), 6,52±1.1 cm (3,4-8,4 cm), 5,73±0,9 cm (3,0-7,1 cm) ve 3,24±1,4 g (0,4415-6,8632 g) olarak belirlenmiştir. P. parva türü Ordu'da (Orta Karadeniz Bölgesi) için ilk kayıt olarak rapor edilmiştir. Ulugöl’de P. parva bireylerinin sayılarının artması Ordu balık biyoçeşitliliği için çok büyük bir tehdit oluşturmaktadır.

Pseudorasbora parva (Temminck & Schlegel, 1846): A New Threat to Fish Biodiversity in Ordu Province (Middle Black Sea Region)

The invasive fish species pose a significant threat to both local fish species andaquatic habitats. During the field surveys, an invasive fish species Pseudorasboraparva was found for the first time in Ulugöl (Ordu). In the field studies, 41P. parva individuals from different size groups were captured. Total length (TL),fork length (FL), standard length (SL) and weight (W) of this invasive specieswhich continuously increase distribution in Turkish inland waters were recorded.The average TL, FL, SL and W values of the P. parva were 7.24±1.2 cm(3.8-9.4 cm), 6.52±1.1 cm (3.4-8.4 cm), 5.73±0.9 cm (3.0-7.1 cm) and3.24±1.4 g (0.4415-6.8632 g), respectively. P. parva species was reported as thefirst record in Ordu (Middle Black Sea Region). The increase in the number ofP. parva individuals in Ulugöl is a great threat to Ordu fish biodiversity.

PDF

___

Andreou D, Gozlan RE. 2016. Associated disease risk from the introduced generalist pathogen Sphaerothecum destruens: management and policy implications. Parasitology. 143(9): 1204–1210. doi: 10.1017/S003118201600072X
Anonymous 2012a. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı 11. Bölge Müdürlüğü, Ulugöl tabiat parkı. [cited 2019 Aug 27]. Available from http://ordu.ormansu.gov.tr/Ordu/AnaSayfa/Tabiat_Pa rklari/dkmp_tabiatparki.aspx?sflan335&sflang=tr
Anonymous 2012b. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı 11. Bölge Müdürlüğü, Gölköy Ulugöl’e 15 bin adet Abant Alası cinsi alabalık salındı. [cited 2019 Aug 27]. Available from http://ordu.ormansu.gov.tr/ordu/anasayfa/resimlihabe r/121102/G%C3%B6lk%C3%B6y_Ulug%C3%B6l% E2%80%99e_15_bin_adet_%E2%80%98Abant_Ala s%C4%B1%E2%80%99_cinsi_alabal%C4%B1k_sal %C4%B1nd%C4%B1.aspx?sflang=tr
Bakaç İ, Yalçın Özdilek Ş, Ekmekçi FG. 2017. First record for invasive Topmouth gudgeon Pseudorasbora parva (Temminck and Schlegel, 1846) from Gökçeada (Çanakkale). EgeJFAS. 34(4): 459–462. doi: 10.12714/egejfas.2017.34.4.14
Banarescu PM. 1999. Gobio (Cuvier, 1816). In: Banarescu PM, editor. The freshwater fishes of Europe. Vol. 5/I: Cyprinidae 2/I. Wiebelsheim: Aula-Verlag. p. 33–36.
Barlas M, Dirican S. 2004. The fish fauna of the DipsizÇine (Muğla-Aydın) stream. GU J Sci. 17(3): 35–48. Becer ZA, İkiz R. 2001. Karacaören I Baraj Gölü’ndeki eğrez Vimba vimba tenella (Nordmann, 1840) populasyonunun bazı üreme özellikleri. Turk J Vet Anim Sci. 25(1): 111–117.
Britton JR, Brazier M. 2006. Eradicating the invasive topmouth gudgeon, Pseudorasbora parva, from a recreational fishery in Northern England. Fisheries Manag Ecol. 13(5): 329–335. doi: 10.1111/j.1365-2400.2006.00510.x
Britton JR, Davies GD, Brazier M. 2010. Towards the successful control of Pseudorasbora parva in the UK. Biol Invasions. 12(1):125–131. doi: 10.1007/s10530-009-9436-1
Carman SM, Janssen J, Jude DJ, Berg MB. 2006. Diel interactions between prey behaviour and feeding in an invasive fish, the round goby, in a North American river. Freshwater Biol. 51(4): 742–755. doi: 10.1111/j.1365-2427.2006.01527.x
Çetinkaya O. 2006. Türkiye sularına aşılanan veya stoklanan egzotik ve yerli balık türleri, bunların yetiştiricilik, balıkçılık, doğal populasyonlar ve sucul ekosistemler üzerindeki etkileri veri tabanı için bir ön çalışma. Paper presented at: Balıklandırma ve Rezervuar Yönetimi Sempozyumu; Antalya, Turkey. [in Turkish]
Çınar Ş, Küçükkara R, Balık İ, Çubuk H, Ceylan M, Erol KG, Yeğen V, Bulut C. 2013. Uluabat (Apolyont) Gölü’ndeki balık faunasının tespiti, tür kompozisyonu ve ticari avcılığın türlere göre dağılımı. J Fish Sci. 7(4): 309–316. doi: 10.3153/jfscom.2013034
Çiçek E, Birecikligil SS, Fricke R. 2015. Freshwater fishes of Turkey: a revised and updated annotated checklist. Biharean Biol. 9(2): 141–157.
Çiçek E, Fricke R, Sungur S, Eagderi, E. 2018. Endemic freshwater fishes of Turkey. FishTaxa. 3(4): 1–39.
Ekmekci FG, Kırankaya Ş. 2006. Distribution of an invasive fish species, Pseudorasbora parva (Temminck & Schlegel, 1846) in Turkey. Turk J Zool. 30(3): 329–334.
Ekmekçi FG, Kırankaya, ŞG, Gençoğlu L, Yoğurtçuoğlu B. 2013. Türkiye içsularındaki istilacı balıkların güncel durumu ve istilanın etkilerinin değerlendirilmesi. İstanbul Uni Su Ürün Derg. 28(1):105–140.
Erk’akan F. 1984. Trakya Bölgesi’nden Türkiye için yeni kayıt olan bir balık türü Pseudorasbora parva (Cyprinidae). Doğa Bilim Derg. A2: 350–351.
Froese R, Pauly D. 2018. Fishbase, Species list: Pseudorasbora parva; [cited 2018 Sep 23]. Available from https://www.fishbase.se/summary/4691
Huckstorf V. 2012. Pseudorasbora parva. The IUCN Red List of Threatened Species 2012: e.T166136A1114203. [cited 2019 Aug 25]. Available from https://www.iucnredlist.org/species/166136/1114203
İlhan A, Balık S. 2008. Batı Karadeniz Bölgesi iç sularının balık faunası. EgeJFAS. 25(1): 75–82.
İlhan A, Sarı HM, Ustaoğlu MR. 2012. Gönen Çayı (Balıkesir) balık faunası. Paper presented at: V. Ulusal Limnoloji Sempozyumu; Isparta, Turkey. [in Turkish] İlhan A, Sarı HM. 2013. Marmara Gölü balık faunası ve balıkçılık faaliyetleri. EgeJFAS. 30(4): 187–191.
İnnal D, Erk’akan F. 2006. Effects of exotic and translocated fish species in the inland waters of Turkey. Rev Fish Biol Fisher. 16(1): 39–50. doi: 10.1007/s11160-006-9005-y
İnnal D. 2012. Alien fish species in reservoir systems in Turkey: a review. Manag Biol Invasion. 3(2): 115– 119. doi: 10.3391/mbi.2012.3.2.06
Karakuş U, Top-Karakuş N, Tarkan AS. 2017. Distribution and new records of non-native Pseudorasbora parva in Manisa Province, Turkey. Paper presented at: II. Workshop on Invasive Species: Global meeting on invasion ecology; Bodrum, Turkey.
Kennard MJ, Arthington AH, Pusey BJ, Harch BD. 2005. Are alien fish a reliable indicator of river health? Freshwater Biol. 50(1): 174–193. doi: 10.1111/j.1365-2427.2004.01293.x
Keskin E, Ağdamar S, Tarkan AS. 2013. DNA barcoding common non-native freshwater fish species in Turkey: Low genetic diversity but high population structuring. Mitochondr DNA. 24(3): 276–287. doi: 10.3109/19401736.2012.748041
Kırankaya GS, Ekmekçi GF, Yalçın Özdilek S, Yoğurtçuoğlu B, Gencoğlu L. 2009. Preliminary data on an invasive fish, Pseudorasbora parva, from Hirfanlı Dam Lake in Turkey. Paper presented at: 13th European Congress of Ichthyology; Klaipeda, Lithuania.
Kottelat M, Freyhof J. 2007. Handbook of European freshwater fishes. Kottelat, Cornol, Switzerland and Freyhof, Berlin, Germany.
Küçük F, İkiz R. 2004. Antalya Körfezi’ne dökülen akarsuların balık faunası. EgeJFAS. 21(3): 287–294.
Küçük F, Güçlü SS, Gülle İ. 2018. New habitat records for invasive Atherina boyeri, Carassius gibelio and Pseudorasbora parva (Teleostei) from Turkey. Paper presented at: International Symposium Ecology; Kastamonu, Turkey.
Kuru M. 1980. Key to the Inland Water Fishes of Turkey, Part I, II, III. Hacettepe Bull Nat Sci Eng. 9: 103–133.
Meke T, Küçükkara R, Çınar Ş, Çavdar N, Babar B, Yener O. 2012. Beyşehir Gölü balık faunası için yeni bir kayıt: istilacı bir tür: Pseudorasbora parva (Temminck & Schlegel, 1846). Paper presented at: V. Limnology Symposium; Isparta, Turkey. [in Turkish]
Özdilek (Yalçın) Ş, Kırankaya ŞG, Ekmekçi FG. 2013. Feeding ecology of the Topmouth gudgeon Pseudorasbora parva (Temminck and Schlegel, 1846) in the Gelingüllü reservoir, Turkey. Turk J Fish Aquat Sci. 13(1): 87–94. doi: 10.4194/1303-2712-v13_1_1
Özeren SC, Arslan P. 2014. Mogan Gölü’nde yaşayan Pseudorasbora parva’nın Ligula intestinalis ile enfekte olmuş ve olmamış bireylerinde kondisyon faktörü karşılaştırılması. Paper presented at: 22. National Biology Congress; Eskişehir, Turkey. [in Turkish]
Özuluğ M, Gaygusuz Ö, Gürsoy Gaygusuz Ç, Saç G. 2019. New distribution areas of four invasive freshwater fish species from Turkish Thrace. Turk J Fish & Aquat Sci. 19(10): 837–845. doi: 10.4194/1303-2712-v19_10_03
Özuluğ M, Saç G, Gaygusuz Ö. 2013. İstilacı özellikteki Gambusia holbrooki, Carassius gibelio ve Pseudorasbora parva (Teleostei) türleri için Türkiye’den yeni yayılım alanları. J Fish Aquat Sci. 28: 1–22.
Polat N, Zengin M, Gümüş A. 2011. İstilacı balık türleri ve hayat stratejileri. Karadeniz Fen Bil Dergisi / The Black Sea Journal of Sciences. 1(4):63–86.
Şaşı H, Balık S. 2003. The distribution of three exotic fishes in Anatolia. Turk J Zool. 27(4): 319–322.
Şaşı H, Berber S. 2013. The indigenous and invasive fishes in two main reservoirs in the southwestern Anatolia (Aydin). UNED Research Journal. 5(1): 97–101. doi: 10.22458/urj.v5i1.237
Tarkan AS, Marr SM, Ekmekçi FG. 2015. Non-native and translocated freshwater fish species in Turkey. FiSHMED Fishes in Mediterranean Environments 2015. 003: 28p. doi: 10.29094/FiSHMED.2015.003
Taş B, Candan AY, Can Ö, Topkara S. 2010. Ulugöl (Ordu)’ün bazı fiziko-kimyasal özellikleri. Journal of FisheriesSciences, 4(3): 254–263.
Uğurlu S, Polat, N. 2007. Samsun ili tatlı su kaynaklarında yaşayan egzotik balık türleri. Journal of FisheriesSciences.com. 1(3): 139–151. doi: 10.3153/jfscom.2007017
Wildekamp RH, Van Neer W, Küçük F, Ünlüsayın M. 1997. First record of the eastern Asiatic gobionid fish Pseudorasbora parva from the asiatic part of Turkey. J Fish Biol. 51(4): 858–868. doi: 10.1111/j.1095-8649.1997.tb02006.x
Yardım Ö, Erdem Y. 2010. Sinop ilinde bulunan bazı lentik sulardaki istilacı balık türlerinin durumu. Paper presented at: 4th National Limnology Symposium; Bolu, Turkey. [in Turkish]
Yeğen V, Balık S, Bostan H, Uysal R, Bilçen E. 2006. Göller Bölgesi’ndeki bazı göl ve baraj göllerinin balık faunalarının son durumu. Paper presented at: I.Ulusal Balıklandırma ve Rezervuar Yönetimi Sempozyumu; Antalya, Turkey. [in Turkish]
Yeğen V, Uysal R, Yağcı A, Cesur M, Çetinkaya S, Bilgin F, Bostan H, Yağcı M. 2015. New records for distribution of invasive Topmouth g udgeon (Pseudorasbora parva Temmnick & Schlegel, 1846) in Anatolia. LimnoFish. 1(1): 57–61. doi: 10.17216/LimnoFish-5000092903
Yerli SV, Alp A, Yeğen V, Uysal R, Yağcı MA, Balık I. 2013. Evaluation of the ecological and economical results of the introduced alien fish species in Lake Eğirdir, Turkey. Turk J Fish & Aquat Sci. 13(5): 795– 809. doi: 10.4194/1303-2712-v13_5_03
Yılmaz F, Barlas M, Yorulmaz B, Özdemir N. 2006. A Taxonomical study on the inland water fishes of Muğla. EgeJFAS. 23(1-2): 27-30.