İNGİLİZ ARKEOLOG SETON LLOYD’UN TÜRKİYE TARİHİ VE ARKEOLOJİSİNE YÖNELİK KATKILARI

Köklü bir tarihi mirasa sahip olan Türkiye, coğrafi konumunun da etkisiyle yüzyıllar boyunca çeşitli toplumların buluştuğu, kaynaştığı ve birbirlerinden etkilendiği stratejik merkezlerden biri olmuştur. Bu özelliği ile oldukça zengin bir kültürel mozaiğe sahip olan Anadolu coğrafyası, geçmişten günümüze çok sayıda yerli ya da yabancı turistin, gezginin ve araştırmacının dikkatini çekmiş; söz konusu bu güçlü ilgi Anadolu’ya eşi benzeri bulunmayan bir değer kazandırmıştır. Nitekim toprakları üzerinde barındırdığı çok sayıdaki eski medeniyetlere ait tarihi ve arkeolojik kalıntılar, Anadolu’nun bu kültürel zenginliğinin en somut göstergesidir. Gerçekleştirilen pek çok arkeolojik kazı çalışması ve yapılan bilimsel araştırmalar ile bu zenginliklerin gelecek nesillere aktarımı sağlanmıştır. Bu doğrultuda, Anadolu tarihi ve arkeolojisi denildiğinde ilk akla gelen isimlerin başında İngiliz arkeolog Seton Lloyd (1902-1996) gelmektedir. 20. yüzyılın yetenekli arkeologlarından biri olarak anılan Lloyd, Mezopotamya’dan Anadolu’ya farklı birçok merkezde arkeolojik çalışmalara katılmıştır. Bilhassa Anadolu’daki çalışmalarıyla Türkiye’nin tarihi geçmişinin aydınlatılmasına ilişkin önemli katkılar sunan Lloyd, bir dönem Ankara’daki İngiliz Arkeoloji Enstitüsü’nde (BIAA) müdürlük görevini de yürütmüştür. Yaptığı çalışmalar ile Türkiye tarihi ve Anadolu arkeolojisi için değerli bir isim olan Lloyd’un yaşamında bu kadim toprakların ayrı bir önem ifade ettiğini anlamak zor değildir. Bu çalışmada, İngiliz arkeolog Seton Lloyd tarafından Anadolu’nun tarihi ve arkeolojik geçmişinin aydınlatılmasına yönelik gerçekleştirilen faaliyetler esas alınarak Lloyd’un bu alanlarda sağladığı katkılar değerlendirilmeye çalışılacaktır.

BRITISH ARCHAEOLOGIST SETON LLOYD'S CONTRIBUTIONS TO THE HISTORY AND ARCHAEOLOGY OF TURKEY

Turkey, which has a deep-rooted historical heritage, has been one of the strategic centers where various societies have met, fused, and influenced each other for centuries due to its geographical location. The Anatolian geography, which has a very rich cultural mosaic with this feature, has attracted the attention of many local or foreign tourists, travelers and researchers from past to present. This great interest has given Anatolia a unique value. In fact, the historical and archaeological remains of many ancient civilizations are the most concrete indicators of this cultural richness of Anatolia. With many archaeological excavations and scientific studies, these riches have been transferred to future generations. In this respect, the British archaeologist Seton Lloyd (1902-1996) is one of the first names that come to mind when it comes to Anatolian history and archaeology. Known as one of the 20th century's talented archaeologists, Lloyd participated in archaeological studies in many different centers from Mesopotamia to Anatolia. Lloyd, who made significant contributions to the understanding of Turkey's historical past, particularly in Anatolia, also served as the director of the British Archaeological Institute (BIAA) in Ankara for a period. It is not difficult to understand that this ancient land had a special significance in the life of Lloyd, who is a valuable name for the history of Turkey and Anatolian archaeology with his studies. In this study, the activities carried out by the British archaeologist Seton Lloyd to illuminate the historical and archaeological past of Anatolia will be discussed and Lloyd's contributions to these fields will be evaluated.

___

  • Lloyd, Seton. Türkiye’nin Tarihi: Bir Gezginin Gözüyle Anadolu Uygarlıkları. çev. Ender Varinlioğlu. Ankara: Tübitak, 2007.
  • Özdoğan, Mehmet. 50 Soruda Arkeoloji. İstanbul: Bilim ve Gelecek Kitaplığı, 2016.
  • Sagona, Antonio, and Paul Zimansky. Ancient Turkey. London-New York: Routledge, 2009.