Geçici Hayvan Bakımevleri İçin Hata Türleri ve Etkileri Analizi (FMEA) Örneği

Kısırlaştırma işlemi hayvanların üremesini kalıcı bir şekilde durdurmak için yapılan cerrahi bir müdahaledir. Ülkemizde sahipsiz sokak hayvan sayısı milyonlarla, buna karşılık kısırlaştırılan sokak hayvan sayısı binli sayılarla ifade edilmektedir (Tarım ve Orman Bakanlığı,2022). Sokakta yaşayan, başıboş kedi köpek gibi evcil hayvanların popülasyonundaki kontrolsüz büyümenin önüne geçmek için kısırlaştırma işlemleri yerel belediyelere ait geçici hayvan bakımevlerinde yapılır. Kısırlaştırma işlemi anestezi eşliğinde yapılan basit bir operasyon olarak görünse de alt süreçlerine bakıldığında olası hataların oluşturacağı tehlike ve risklerle göz ardı edilmemesi gereken bir süreçtir. Bu konuda potansiyel tehlikelerin belirlenmesi ve sonuçlarının analizini yapılması risk değerlendirmeleri ile mümkün olur. FMEA (Hata Tür ve Etkileri Analizi Risk Analizi), basitliği ve görünürlüğü göz önüne alındığında başta sağlık hizmetleri olmak üzere çoğu alanda kalite iyileştirme çalışmaları için sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Uygulaması kolay ve maliyeti düşüktür. Bu yöntemle yüksek riskli süreçlerde oluşabilecek hatalar önceden tespit edilerek, hastaya ulaşmadan önce önlem alınabilir ve böylece hataların oluşma sıklığı düşürülebilir. İş sağlığı ve güvenliği kapsamında yapılan risk değerlendirme çalışmaları çalışanın ve çalışma ortamının risklerini değerlendirmek için yapılır. Çalışmamızda gerçekleştirilen risk analizi ile geçici hayvan barınakları ve burada kısırlaştırılan hayvanların sağlık ve güvenliği hedeflenmiştir. FMEA yöntemi kullanılarak yapılan analizde; öncelikle bir risk analiz ekibi kurularak, iş akış şeması çıkarılmıştır. Ardından operasyon için adım diyagramları hazırlanmış ve tehlikeler tespit edilmiştir. Sonuçta oluşturulan risk analizi uzman ekip tarafından değerlendirilmiştir. Buna göre geçici hayvan barınaklarında gerçekleştirilen kısırlaştırma işleminin FMEA ile 6 tane alt süreç irdelemesi yapılmış, toplamda 17 olası hata türü belirlenmiştir. Hata türlerinin tayin edilen olasılık ve şiddetine bağlı olarak risk skorları bulunmuştur. Yapılan risk değerlendirmesinin kazaları meydana getirebilecek her türlü unsurun bertaraf edilmesinde önemli etkisinin olduğu açıktır.

Anahtar Kelimeler:

FMEA, Geçici Hayvan Bakımevi, Kısırlaştırma, İş Sağlığı ve Güvenliği, Risk analizi.

Failure Mode and Effects Analysis (FMEA) Example for Temporary Animal Shelters

Sterilization is a surgical intervention to permanently stop the reproduction of animals. In our country, the number of stray stray animals is expressed in millions, whereas the number of sterilized stray animals is expressed in thousands (Ministry of Agriculture and Forestry, 2022). In order to prevent the uncontrolled growth in the population of street-dwelling pets, such as stray cats and dogs, sterilization procedures are carried out in temporary animal shelters belonging to local municipalities. Although sterilization may seem like a simple operation performed under anesthesia, it is a process that should not be ignored with the dangers and risks of possible errors when looking at its sub-processes. In this regard, it is possible to identify potential hazards and analyze their results with risk assessments. FMEA (Failure Mode and Effects Analysis Risk Analysis) is a method that is frequently used for quality improvement studies in many fields, especially in health services, given its simplicity and visibility. It is easy to apply and low cost. With this method, errors that may occur in high-risk processes can be detected in advance, and precautions can be taken before they reach the patient, thus reducing the frequency of errors. Risk assessment studies within the scope of occupational health and safety are carried out to evaluate the risks of the employee and the working environment. With the risk analysis carried out in our study, temporary animal shelters and the health and safety of sterilized animals were targeted. In the analysis made using FMEA method; first, a risk analysis team was established and a work flow chart was drawn up. Then, step diagrams for the operation were prepared and the hazards were identified. The resulting risk analysis was evaluated by the expert team. Accordingly, 6 sub-processes of the sterilization process carried out in temporary animal shelters were analyzed with FMEA, and a total of 17 possible error types were determined. Risk scores were found depending on the probability and severity of the error types determined. It is clear that the risk assessment made has a significant impact on the elimination of all kinds of factors that may cause accidents.

Keywords:

FMEA, Temporary Animal Shelter, Neutering, Occupational Health and Safety, Risk Analysis.,

PDF

___

Akın, H.B. (2005). Hata Türü Ve Etkileri Analizi (Fmea) Ve Bir Uygulama. Öneri Dergisi, 6(24), 271-278. DOI: 10.14783/maruoneri.680987
Avcı, K. & Aktan, T. (2015). Bir Sistem Sorunu Olarak Tıbbi Hatalar ve Hasta Güvenliği. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(2), 48-54. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/duzcesbed/issue/4849/66 639. Erişim Tarihi: 24.04.2023.
Aydan, M. & Kaya, S. (2017). Hata Türü ve Etkileri Analizi (HTEA): Üniversite Hastanesinde Bir Uygulama. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 20(4), 475- 502.Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/hacettepesi d/issue/39658/469548 Erişim Tarihi: 24.04.2023.
BBC News. (4 Nisan 2022). 4 Nisan Sokak Hayvanları Günü: Türkiye'de sokak hayvanları ne durumda ve neden tartışılıyor? https://www.bbc.com/turkce/haberler- turkiye-60947128#:~:text=T%C3%BCrkiye'de %2013 00'den%20fazla,say%C4%B1%202002%20y%C4%B 1l%C4%B1nda%20120'ydi
Cafazzo, S., Maragliano, L., Bonanni, R., Scholl, F., Guarducci, M., Scarcella, R., Di Paolo, M., Pontier, D., Lai O., Carlevaro, F., Bucci, E., Cerini, N., Carlevaro, L., Alfieri, L., Fantini, C. & Natoli, E. (2014). Behavioural and physiological indicators of shelter dogs' welfare: reflections on the no-kill policy on free-ranging dogs in Italy revisited on the basis of 15 years of implementation. Physiol Behav. DOI: 10.1016/j.physbeh.2014.05.046 PMID: 24907692.
Chalidyanto, D. & Kurniasari, W.E. (2020). Application of Failure Mode and Effect Analysis (FMEA) report of medication processing a private hospital. EurAsian Journal of Biosciences, 14(2), 3257-3261.
Chrysler, Co., Ford Motor, Co. & General Motors, Co. (1995). Potential Failure Mode and Effects Analysis (FMEA): Reference Manual. https://www.lehigh.edu/~intribos/Resources/SAE_FM EA.pdf, Erişim Tarihi: 24.04.2023.
Demir, P. & Koç, A. (2019). Geçici Hayvan Barınaklarının Genel Durumları ve Sorunlarına İlişkin Bir Değerlendirme: Ege Bölgesi Örneği. Veterinary Journal of Mehmet Akif Ersoy University, 4(1) , 29-33. DOI: 10.24880/maeuvfd.551445
Haverbeke, A., Pluijmakers, J. & Diederich, C. (2015). Behavioral evaluations of shelter dogs: Literature review, perspectives, and follow-up within the European member states's legislation with emphasis on the Belgian situation. Journal of Veterinary Behavior, 10(1), 5-11. DOI: 10.1016/j.jveb.2014.07.004
Kass, P.H., New Jr, J.C., Scarlett, J.M. & Salman, M.D. (2001). Understanding animal companion surplus in the United States: Relinquishment of nonadoptables to animal shelters for euthanasia. Journal of Applied Animal Welfare Science, 4(4), 237-248. DOI: 10.1207/
La Russa, R., Fazio, V., Ferrara, M., Di Fazio, N., Viola, R.V., Piras, G., Ciano, G., Micheletta, F. & Frati, P. (2022). Proactive Risk Assessment Through Failure Mode and Effect Analysis (FMEA) for Haemodialysis Facilities: A Pilot Project. Frontiers in Public Health, 10, 823680. DOI: 10.3389/fpubh.2022.823680
Hart, L.A., Takayanagi, T. & Yamaguchi, C. (1998). Dogs and Cats in Animal Shelters in Japan. Anthrozoös, 11(3), 157-163, DOI: 10.2752/089279398787000706
Lord, L.K., Wittum, T.E., Ferketich, A.K., Funk, J.A., Rajala-Schultz, P. & Kauffman, R.M. (2006). Demographic trends for animal care and control agencies in Ohio from 1996 to 2004. Journal of the American Veterinary Medical Association, 229(1), 48- 54. DOI: 10.2460/javma.229.1.48
Rassiah, P., Su, F.-C.F., Huang, Y.J., Spitznagel, D., Sarkar, V., Szegedi, M.W., Zhao, H., Paxton, A.B., Nelson, G. & Salter, B.J. (2020). Using failure mode and effects analysis (FMEA) to generate an initial plan check checklist for improved safety in radiation treatment. Journal of Applied Clinical Medical Physics, 21(8), 83-91. DOI: 10.1002/acm2.12918
Siemens, (n.d). How to conduct a failure modes and effects analysis (FMEA) Erişim adresi: https://polarion.plm.automation.siemens.com/hubfs/D ocs/Guides_and_Manuals/Siemens-PLM-Polarion- How-to-conduct-a-failure-modes-and-effects-analysis- FMEA-wp-60071-A3.pdf. Erişim Tarihi: 24.04.2023.
Soykan, Y., Kurnaz, N. & Kayık, M. (2014). Sağlık İşletmelerinde Hata Türü ve Etkileri Analizi ile Bulaşıcı Hastalık Risklerinin Derecelendirilmesi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(1), 172-183.
Stamatis D.H. (1995). Failure Mode and Effect Analysis: FMEA From Theory to Execution. ASQ, Quality Press, Milwaukee.
Tarım ve Orman Bakanlığı. (2022, Nisan). Sahipsiz Hayvanların Kısırlaştırılması Seferberliği, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, https://www.tarimorman.gov.tr/DKMP/Haber/225/Sah ipsiz-Hayvanlarin-Kisirlastirilmasi-Seferberligi
Turner P, Berry J, Macdonald S. (2012). Animal shelters and animal welfare: raising the bar. The Canadian Veterinary Journal, 893-896. PMID: 23372200; PMCID: PMC3398531.
URL-1. (2006). https://www.europarl.europa.eu/RegData/ docs_autres_institutions/commission_europeenne/com /2006/0013/COM_COM(2006)0013_EN.pdf, (Erişim tarihi :15/7/2023)
URL-2. (2023). https://tr.wikipedia.org/wiki/Triyaj (Erişim tarihi: 15/7/2023)
Yılmaz, V. & Nacar, K. (2020). Sahipsiz Hayvanlara Yönelik Van Büyükşehir Belediyesi’nin Kentteki Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 3(2), 270-282. DOI: 10.33712/mana.720496