Aile ve Din Bağlamında Kur'an'da Mahremiyet Tasavvuru

Toplumun ilk sosyolojik birliği konumunda olan aile, tarihin ilk dönemlerinde biyolojik bir kurumdan öte dini bağlardan oluşan bir yapıdadır. Bu da ailevi ilişkileri daha sıkılaştırmış ve sağlam bağlar kurulmasını sağlamıştır. Bu bağlar sayesinde de birbirine sıkı sıkıya kilitlenmiş toplumlar ortaya çıkmıştır. Aile toplumun temelini oluşturan yapısından dolayı da toplum bilimi olan sosyolojinin ana konuları arasında yerini almış ve sosyolojik araştırmalara kaynaklık etmiştir. Her toplumun karakterini, yapısını oluşturan temel özellikler vardır. Bu özellikleri ise bireylerin biyolojik, psikolojik, toplumsal, kültürel, ekonomik, dini anlamda eğitildikleri aile meydana getirir. Toplumların farklılık göstermelerinin temel sebebi de burada başlar. Çünkü toplumu bireyler meydana getirir bireylerin ise eğitilip, olgunlaştığı yer aile kurumudur. Aile kurumu farklılık gösterdiği zaman toplumların da yapılarının ve özelliklerinin farklılık göstermesi kaçınılmazdır. Nitekim biz Müslümanlar aileyi Allah’ın bize verdiği bir nimet ve bereket olarak tanımlarız. Bu nimeti de sevgi, saygı ve ahlak kurallarına uyarak koruruz. Zaten Kur’an-ı Kerim’de de Allah insanları bu konuda uyarır. Bu kavramlardan birisi de mahremiyettir. Hem ailenin hem de bireyin özel alanını korumak adına insanların mahremiyet kurallarına dikkat etmeleri gerekmektedir. Mahremiyeti korumak içinde İslam’da belli kurallar vardır. Bu kuralardan bir tanesi başkalarının hanesine girerken izin istenmesi gerektiğidir. İslam dini, hanelere izin alınarak girilmesi konusunda bu düzenlemelerin yanı sıra aile içerisinde her bireyin mahrem alanı olduğunu ve aile fertlerinin birbirlerinin bu özel alanlarına dikkat etmelerini istemiştir.

Anahtar Kelimeler:

islam, mahremiyet, aile, İslam Sosyoloji, Sosyolojik Kur'an Okumaları

Family and Religion Context of Perception of Privacy ın The Qur’an

The family, which is the first sociological unit of society, is a structure composed of religious ties rather than biological ones in the early periods of history. This has strengthened family ties. Thanks to these links, strong ties that connectcommunities have been emerged. Because of the structure of the family society, it is the main subject of sociology, which is the social consciousness, and it is the source of sociological researches. The character and structure of each society are the basic features that make up the structure. These characteristics bring the family to a place where individuals are educated biologically, psychologically, socially, culturally, economically and religiously. The main reason for differences in societies also starts here. Societies are composed of individuals, and they trained and matured in the family. When the family institution differs, it is inevitable that the structures and characteristics of the societies also differ. Indeed, we as Muslims define the family as a blessing and blessing that God has given us. We protect this blessing by following the rules of love, respect and morality. One of these concepts that Allah warns people in the Qur'anin this regard is privacy. In order to protect both the family and the individual's private space, people need to pay attention to privacy rules. There are certain rules in Islam to protect privacy. One of these rules is that you mustask for permission when you enter someone else's home. In addition to these regulations,Islam religion has demanded that each individual in the family has a private area that family members should respect to each other's special areas.

Keywords:

Islam, privacy, family, Sociology of Islam, Studies of Sociological Quran,

PDF

___

ACAR, A. (1990). Türk aile yapısı ve Kızılcahamam aile yapısı üzerine bir araştırma (basılmamış doktora tezi). İstanbul: İstanbul üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü.

ACILAR, A., MERSİN, S. (2015). Üniversite öğrencilerinin Facebook kullanımı ile mahremiyet kaygısı arasındaki ilişki. Elektronik sosyal bilimler dergisi. Ss. 103-114.

AKGÜN, H. (2010). Modernleşme ve ailenin çözülüşü. https://forum.memurlar.net/konu/916935/ (erişim tarihi 10.11.2017).

BARBAROSOĞLU, F. (2015). Şov ve mahrem. İstanbul: Profil yayıncılık.

BERKUP, S. B. (2015). Sosyal ağlarda bireysel mahremiyet paylaşımı: X ve Y kuşakları arasında karşılaştırmalı bir analiz (Yayımlanmamışdoktora tezi). İzmir: Ege üniversitesi.

BİTİREN, M.E. (2013). Sosyal medya ve mahremiyet. http://myreminder.blogspot.com.tr/2013/04/sosyal-medya-ve-mahremiyet.html (Erişim Tarihi 06.12.2017).

BUDAK, S. (2000). Psikoloji sözlüğü. Ankara: Bilim ve sanat yayıncılık.

CHODAK, S. (1973). Societal development. Oxford: Oxford university press.

ÇELİK, C. (2009). Değişme sürecinde Türk aile yapısı ve din. Uluslarası günümüz Türkiye’sinde İslam sempozyumu. Kayseri: Erciyes üniversitesi ilahiyat fakültesi.

ÇELİKOĞLU, N. (2007). Türkiye’de üniversite gençliğinde mahremiyetin dönüşümü (yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul: Marmara üniversitesi.

DEMİR, F. (2013). Modernizm ve mahremiyet bağlamında kadın. http://www.sosyalhizmetuzmani.org/mahremiyet.htm (erişim tarihi 28.11.2017).

DURKHEIM, E. (1962). Meslek ahlakı. çev. Mehmet Karasan. İstanbul: Milli eğitim basımevi.

ERDEN, M. (1998). Öğretmenlik mesleğine giriş. İstanbul: Alkım yayınları.

FİDAN, A. (2003). Tarım, sanayi ve bilgi toplumunda üretim ve tüketim ilişkilerinin işletme ve yönetimleri üzerindeki etkileri. https://www.mevzuatdergisi.com/2003/02a/03.htm(erişim tarihi 10.12.2017).

FREYER, H. (1964). Din sosyolojisi. çev. Turgut Kalpsüz. Ankara: Ankara üniversitesi basımevi.

GÖKÇE, B. (1990). Aile ve aile tipleri üzerine bir inceleme aile yazıları I. Edt. B. Dikeçgil ve A. Çiğdem. Ankara: Aile araştırma kurumu başkanlığı yayınları.

GÖRGÜLÜ, Ü. (2015). Mahremiyet ve aile. Diyanet aylık dergisi. Ocak sayısı.ss. 4-9

GÜNGÖR, E. (1995). Ahlak psikolojisi ve sosyal ahlak. İstanbul: Ötüken yayınları.

HABERMAS, J. (1997). Kamusallığın yapısal dönüşümü. çev. T. Bora, & M. Sancar. İstanbul: İletişim yayınları.

HEWITT, M. (1970). Social Institutions in Sociology. (Edt: G. Duncan Mitchell) Routledge. London.

JOSEPH, F. (1990). Sosyoloji nedir?. Konya: Selçuk üniversitesi yayınları.

KAPLAN, F. (2017). Üniversite öğrencisi sosyal medya kullanıcılarının mahremiyet algısı (yüksek lisans tezi). Eskişehir: Osman Gazi üniversitesi.

KARAGÜLLE, A.E. (2015). Günümüzde değişen mahremiyet algısının sosyal ağlar bağlamında incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: İstanbul ticaret üniversitesi.

KARAMAN, H. Vd., (2012). Kur’an yolu Türkçe meal ve tefsir. Ankara: D.İ.B yayınları.

KARAOĞLU, G. (2010). Kamusal ve özel alan ekseninde medya ve mahremiyet (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erzurum: Atatürk üniversitesi.

KIR, İ. (2010). Eğitimin toplumsal temelleri eğitim bilimine giriş. Edt. Fatih Töremen. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.

KUPER, A. (1988). İlkel toplumun icadı. çev. İstanbul.

MARSHALL, G. (1999). Sosyoloji sözlüğü. Ankara: Bilim ve sanat yayınevi.

MEVDUDİ, (2014). Tefhımu’l Kur’an. İstanbul: İnsan yayınları.

ÖZGÜVEN, İ. (2000). Evlilik ve aile terapisi. Ankara: Psikolojik danışma rehberlik eğitim merkezi yayını.

ÖZKALP, E. (2007). Sosyolojiye giriş. Bursa: Ekin yayınları.

ÖZLEM, D. (2004). Etik-ahlak felsefesi. İstanbul: İnkılap yayınları.

ŞENER, G. (2013). Sosyal ağlarda mahremiyet ve yeni mahremiyet stratejileri. Yenimedya çalışmaları I. ulusal kongresi. Kocaeli: Kocaeli üniversitesi.

TEZCAN, M. (1997). Eğitim sosyolojisi. Ankara:Zirve ofset.

TEZCAN, M. (1999). Eğitim sosyolojisi. Ankara: Şafak matbaacılık.

TÜRKKAHRAMAN, M. (2009). Teorik ve fonksiyonel açıdan toplumsal kurumlar ve kurumlar arası ilişkiler. Süleyman Demirel üniversitesi iktisadi idari bilimler fakültesi dergisi. S.2 ss. 25-46.

VATANDAŞ, C. (2007). Toplumsal cinsiyet ve rollerin algılanışı. Kayseri: Sosyoloji konferansları.

WACH, J. (1995). Din sosyolojisi. çev. Ünver Günay. İstanbul.

YILMAZ, S. (2011). Her iletişim mahremiyet ihlalidir ve her mahremiyet ihlalinin bir haber değeri vardır. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

YÜKSEL, M. (2003). Mahremiyet hakkı ve sosyo tarihsel gelişimi. Ankara: Ankara üniversitesi siyasal bilgiler dergisi.